Allâh-ü Teâlâ’nın emrettiği, hem maddi hem de manevi temizlik şeklidir. Gusül kelimesi, lügatte, yıkanmak, mânasına gelir. Bu kelimenin dinî mânası ise, gusül, boy abdesti almak demektir. Yani bütün vücudun yıkanmasıdır. Gusüle, Türkçemizde boy abdesti de denir. Cünüb olan her kadın ve erkeğin, hayz (âdet) ve nifası (lohusalık hâli) sona eren kadınların ağzı ve burnu ile birlikte, iğne ucu kadar kuru bir yer kalmayacak şekilde, bütün bedenini yıkaması. Cünüp olan kimse, ilk fırsatta gusletmeye çalışmalıdır. Bu durumda, ancak içinde bulunduğu namaz vaktinin çıkmasına kadar izin vardır; guslün daha fazla geciktirilmesi günah olur. Ayrıca kadınların hayız ve nifas kanlarının sona ermesidir. Cünüplük hali ise, şehvetle meninin atılmasından ve cinsel ilişkiden meydana gelir. Buna “cenabet olmak” ta denir.
Hangi hallerde gusül gerekir?
Hadesi ekber adı verilen cünüplükten, hayız ve nifas hallerinin soma ermesinden sonra temizlenmek için gusül gerekir.
Kur’an-ı Kerim’de yüce Allah: “Eğer cünüp iseniz tam olarak temizleniniz” (Maide:6) buyurarak guslü farz kılmıştır.
Kirlenince çabuk gusül abdesti alın! Çünkü (herkesin yanında bulunan) kirâmen kâtibîn melekleri cünüb gezen kimseden incinir. (Hadîs-i şerîf-Ey Oğul İlmihâli)
Gusül abdesti almaya kalkan bir kimseye, üzerindeki kıl adedince (yâni pekçok) sevâb verilir. O kadar günâhı affolur. Cennet’teki derecesi yükselir. Guslü için ona verilecek sevâb, dünyâda bulunan her şeyden daha hayırlı olur. Allahü teâlâ meleklere, bu kuluma bakınız! Gece üşenmeden kalkıp, benim emrimi düşünerek, cünüblükten guslediyor, temizleniyor. Şâhid olunuz ki, bu kulumun günâhlarını afv ve mağfiret eyledim buyurur. (Hadîs-i şerîf-Gunye)
Namazın doğru olması için, abdestin ve guslün doğru olması lâzımdır. (İbn-i Âbidîn)
Kâfir, müslüman olunca gusl abdesti alması müstehâbdır, sevâbdır. (İmâm-ı Rabbânî)
Guslün üç farzı vardır. Bunlar:
1 — Mazmaza (ağıza su vermek),
2 — İstinşak (burna su vermek),
3 — Tepeden tırnağa bütün bedeni yıkamaktır.
Gusül Ne Zaman Farzdır:
Ergenlik çağına gelmiş her müslüman erkeğin ve kadının şu durumlarda boy abdesti alması farzdır.
1- Cünüplük: Cinsî münasebet, ihtilam ve ne şekilde olursa olsun meninin (sperm) şehvetle vücut dışına çıkması. (Dövülmekten veya başka sebepten vücuttan ayrılan sperm gusül gerektirmez.)
2- Kadının adet görme veya lohusalık halinin sona ermesi.