Hayvanların Nafakası Nedir?
Kedi,Köpek,İnek, Koyun, Deve, kuş benzeri hayvanların nafakası nasıl olur
Hayvan nafakasının borçlusu, hayvanın sahibi veya ondan ivazsız olarak yararlanma Hakkını elinde bulunduran kişidir. Kişi, bir hayvana sahip olduğunda o hayvanlarını beslemekle ve gücünden fazla iş yüklememekle mükelleftir. Hayvana gücünün yetmiyeceği ağır yükü yükletmek devamlı gezdirmek, ve bunların gayrisini teklif etmek mekruhdur. (Cevhe-reıtü’n – Neyyîre)
Hayvanların Nafakası. İslâm âlimleri özel mülkiyet Hakkının, mâlik olunan mallar üzerinde hiçbir kayıt taşımayan mutlak tasarruf yetkisine sahip olma anlamına gelmediğine, eşyayı elinde bulunduran kişinin onunla ilgili bir tasarrufta bulunurken mülkün gerçek sahibinin Allah, kendisinin ise geniş mânada bir emanetçi hükmünde bulunduğunu kabullenerek şahsî yararını gözettiği kadar kamu yararını da gözetmesi gerektiğine dikkat çekmişlerdir. Bu çerçevede hayvanların fert ve toplum için iktisadî bir değer olduğunu hatırlatan âyetler (en-Nahl 16/5-8, 80), insanlara olduğu kadar hayvanlara da merhamet gösterilmesini emreden hadisler (Buhârî, “Edeb”, 18, 27, 90; Ebû Dâvûd, “Ĥudûd”, 1; Tirmizî, “Birr”, 16) başta olmak üzere ilgili delilleri göz önüne alan fakihler hayvana karşı bakım ve gözetim sorumluluğu konusunu “hayvanların nafakası” adı altında ele alıp incelemişlerdir
Sahibinin Bakmakla (Nafaka Vermekle) Yükümlü Olduğu Hayvanlar
İnsan, mülkünde olan hayvanların da nafakasını vermekle mükelleftir. Bunlar üç sınıfa ayrılır: .
1. Eti yenilen hayvanlar. .
2. Muhterem olmakla beraber eti yenmeyen hayvanlar.
3. Muhterem olmayan hayvanlar.
Eti Yenen Hayvanlar
Eti yenen evcil hayvanların ve eti yenen diğer hayvanların sahibi, bunlara bakmakla mükelleftir. Sahibi, o hayvanlara bakmazsa (yeterli miktarda yem ve su vermezse) kadı onu satmaya mecbur eder, satmadığı f takdirde kadı onun hesabına onları satar.
1. Muhterem Olmakla Beraber Eti Yenmeyen Hayvanlar
Av köpeği ve yırtıcı olmayan köpek, kedj, doğan, an, ipek böceği ve benzeri hayvanların sahibi, onlara bakmakla.mükelleftir. Eğer hayvanların sahibi onlara bakmazsa, kadı onu satmaya mecbur eder. Satmadığı
veya alıcı bulamadığı takdirde -hayvanları ölümden kurtarmak için-onlara bakacak birine vermesi vacib olur.
2. Muhterem Olmayan Hayvanlar
Yırtıcı köpek ve benzeri gibi zararlı olan hayvanların nafakalarını vermek gerekmez. Zira onları öldürmekte bir sakınca yoktur.
Eti Yenen Hayvanlarla, Muhterem Olan Hayvanların Yiyecek ve İçeceklerinin Verilmesi Gerektiğinin Delili
Bunun delili, Ebu Hüreyre´nin rivayet ettiği şu hadîstir:
Bir kadın kendine ait olan bir kediden dolayı cehenneme girmiştir: Kadın onu bağladı da artık ne yiyeceğini verdi, ne de yerin haşerelerinden tutup yemesi için salıverdi. Nihayet kedi açlıktan öldü.[Müslim/2619 ve Buharî/2236; Müslim/2242]
Kedi, muhterem olan hayvanlar için bir örnektir. Muhterem olmayan hayvanlar bu hükmün dışında kalırlar. Şu hadîs muhterem olmayan hayvanların bazılarına işaret etmiştir:
Beş nevi fasık hayvan hıll´de (her yerde) ve harem´de (Mekke dahilinde) öldürülürler: Yılan, sırtı ve karnı beyaz karga, fare, saldırgan köpek ve çaylaklar.[Buharî/1732; Müslim/1198]
