İslâm dininde kendileriyle evlenmek caiz olmayan kadınlar hangileridir? Evlenilecek Kadın ve erkek vardır. Evlenilmeyecek Kadın ve erkek vardır. Haram kılınmış, evlenmesi yasaklanmış kadınlar. Evlenilmesi haram olan kadınlar kimlerdir, hangi kadınlarla evlenmek yasaktır ve hangi kadınlara nikah düşmez? Kendileriyle evlenilmesi devamlı veya geçici olarak haram kılınmış kadınları ifade eden bir İslam hukuku terimi. Kur’an-ı Kerim, kendisiyle evlenilmesi haram olan kadınlardan bahsederken öncelikle Cahiliye döneminde bir nikâh türü olan üvey anneyle evlenme âdetine şu ayetiyle yasak getirmiştir: “Geçmişte olanlar hariç, artık babalarınızın evlendiği kadınlarla evlenmeyin. Çünkü bu bir hayâsızlık, öfke ve nefret gerektiren bir iştir. Bu ne kötü bir yoldur.” (Nisâ, 4/22)
Kendileriyle evlenmek caiz olmayan kadınlar iki kısımdır:
1— Daimi surette haram olanlar,
2— Muvakkat olarak haram olanlar.
Daimi surette haram olanlar da üç kısımdır:
1— Neseb yoluyla,
2— Ridâ’ -süt emme- yoluyla,
3— Sıhriyet -evlilik- yoluyla.
Neseb yoluyla haram olan kadınlar şunlardır:
Anne, nine, kız, torun, kızkardeş, kardeşin kızı, hala, teyze.
Ridâ’ -süt emme- yoluyla haram olanlar da neseb yoluyla haram olanlar gibidir. Peygamber (sav) şöyle buyuruyor: “Neseble haram olanlar, süt ile de haramdırlar.”
Yalnız süt anne, süt verdiği çocuğun babası ile kardeşlerine haram değildir.
Sıhriyet yoluyla haram olanlar da şunlardır: Kayın valide -zev-cenin annesi ve ninesi- üvey kızı, üvey anne ve gelindir.
Muvakkat olarak haram olanlar da şunlardır:
1— Başkasmın nikâhı ve ‘iddeti altında olan kadm,
2— Üç talak ile boşandığı kadın. Çünkü böyle bir kadm ancak başka bir kocaya varır o da vefat eder veya anlaşmazlık neticesinde birbirinden ayrılırlarsa iddet bittikten sonra eski kocasıyla evlenebilir.
3— Dört kadınla evli olan için dörtten fazla olan kadm.
4— Zevcenin neseb veya ridâ’ cihetiyle kız kardeşi yâni baldızı -kızı da onun gibidir- halası ve teyzesidir. Fıkh’m verdiği kural şudur: Evlenmek istediği bir kadını erkek olarak düşünürsek, zevcesiyle evlenmesi caiz olmuyorsa zevcesi yanında bulunduğu müddetçe onunla da evlenemez.
5- Müslüman, hıristiyan ve yahudi dininden başka bir dine mensup olan veya dini olmayan kadındır.
Kur’an-ı Kerim, kendisiyle evlenilmesi haram olan kadınlardan bahsederken öncelikle Cahiliye döneminde bir nikâh türü olan üvey anneyle evlenme âdetine şu ayetiyle yasak getirmiştir: “Geçmişte olanlar hariç, artık babalarınızın evlendiği kadınlarla evlenmeyin. Çünkü bu bir hayâsızlık, öfke ve nefret gerektiren bir iştir. Bu ne kötü bir yoldur.” (Nisâ, 4/22)
Bir sonraki ayette nesep ve süt hısımlığıyla sıhrî hısımlıktan dolayı evlenilmesi haram olan kadınlar sıralanmıştır: “Size şunlarla evlenmek haram kılındı: Analarınız, kızlarınız, kız kardeşleriniz, halalarınız, teyzeleriniz, erkek kardeş kızları, kız kardeş kızları, sizi emziren sütanneleriniz, süt kız kardeşleriniz, eşlerinizin anneleri, kendileriyle zifafa girdiğiniz eşlerinizden olup evlerinizde bulunan üvey kızlarınız, -eğer anneleri ile zifafa girmemişseniz onlarla evlenmenizde size bir günah yoktur- öz oğullarınızın eşleri, iki kız kardeşi (nikâh altında) bir araya getirmeniz. Ancak geçenler (önceden yapılan bu tür evlilikler) başka. Şüphesiz Allah çok bağışlayıcıdır, çok merhamet edicidir.” (Nisâ, 4/23) Daha sonra evli kadınlarla evlenmenin de haram olduğu ifade edilmiştir: “…Evli kadınlar (da size) haram kılındı.
(Bunlar) üzerinize Allah’ın emri olarak yazılmıştır.” (Nisâ, 4/24) Ayrıca Kur’an-ı Kerim’de iddet bekleyen kadının başka biriyle evlenemeyeceği (Bakara, 2/235), tek kadınla evlilik esas olmakla birlikte şartlarına uyarak birden fazla kadınla evlenmek isteyen erkek için bu sayının dörtle sınırlı olduğu ve aynı anda dörtten fazla kadınla evli olunamayacağı (Nisâ, 4/3) bildirilmiştir. Bunun yanında kadın olsun erkek olsun müşriklerle evlenmek yasaklanmış (Mümtehine, 60/10) ancak müslüman erkeklerin, Ehl-i Kitap’tan iffetli kadınlarla evlenmelerine izin verilmiştir (Mâide, 5/5).
Nisâ suresi, 23. âyette geçen “İki kız kardeşi (nikâh altında) bir araya getirmeniz de size haram kılındı.” ifadesi, “Kadın, halası, teyzesi, erkek veya kız kardeşinin kızı üzerine (onlarla aynı anda nikâh altında olacak şekilde) nikâhlanamaz” (Buhârî, Nikâh 27; Müslim, Nikâh 37-38) hadisiyle; aynı ayette geçen “Sizi emziren süt anneleriniz, süt kız kardeşleriniz size haram kılındı” ifadesi de “Nesep sebebiyle haram olanlar süt emme sebebiyle de haram olur.” (Buhârî, Nikâh 20; Müslim, Rada 1; İbn Mâce, Nikâh 34) hadisiyle açıklanmış ve böylece ayetin delalet ettiği hükümlerin kapsamı genişletilmiştir.
