Avret ne demektir? Erkek ile kadın vücutlarından ne kadarının örtünmesi gerekir?
Kur’an, kadının örtünmesini, alçak serserilerin şerrinden korumaya yönelik bir zırh gibi tasvir eder, bir iffet sembolü olarak görür, mesture kadını bir hürriyet abidesi olarak görür. Erkeklerin gözlerini sakınması, kadınların iffetini korumak içindir. Başkasının bakışlarından korunmak ve ırzı meşru olmayan cinsel isteklerden sakınmaktır. Erkekler’de kendi eşleri dışındaki kimselerin yanında ya da namazda, göbekle diz kapağı arasını örtmeleri farzdır.
Avret, görülmeyecek şekilde örtünmesi gereken vücudun belli yerleridir. Avret ne kadardır? Bu hususta ihtilâf vardır. Şöyle ki: Erkeğin erkeğe nisbetle avreti, diz ile göbek arasıdır. Cer-hed al-Eslemî diyor ki:
“Peygamber (sav) yanımızda oturdu bacağım açıktı, bunun üzerine Peygamber (sav) buyurdu ki: “Bacağın avret olduğunu biliyor musun?” (42). Yine Peygamber (sav) Hazret-i Ali’ye buyurdu ki: “Bacağını gösterme” (43). Maliki mezhebinin bazı alimlerine göre erkeğin erkeğe nisbetle bacağı avret değildir. Sadece ön ve arka tarafı avrettir. Kadının kadına nisbetle avreti, erkeğin erkeğe nisbetle olan avreti gibidir. Yâni diz ile göbek arasıdır. Buralara bakmak caiz değildir. Geri kısımlarına bakmakta beis yoktur.
Erkeğin kadına nisbetle avreti ise: Şâyet baba ve kardeşi gibi mahremi olursa yine diz ile göbek arasıdır. Bu hususta ittifak; vardır. Mahremi değil yabancı olursa yâni nikâh hususunda birbirine düşerlerse “avret diz ile göbek arasıdır” diyen olduğu gibi, bütün vücudu avrettir diyen de olmuştur. Yani erkeğin kadına bakması haram olduğu gibi kadının da erkeğe bakması haramdır. Şâfi’î mezhebi böyledir.
Kadının erkeğe nisbetle avretine gelince, sahih kavle göre, bütün vücudu avrettir.
Şâfi’î mezhebiyle Hanbeli mezhebi böyledir. Hanefî ile Mâliki mezheblerine göre; yüz ve el müstesnâ bütün vücud avrettir.
Aynı zamanda kadının mahkemede ifâde vermesi için erkek hakim veya alış-veriş için müşteri veya satıcı erkeklere görünmesinde beis yoktur.
(42) Ebû Dâvûd(42) Ebû Dâvûd
(43) Ebû Dâvûd