Bir kadın nikahlı erkeğini boşayabilir mi? veya İslamda kadın hangi hallerde boşayabilir?
Ailede geçimsizlik sebebiyle erkeğin boşanma hakkı olduğu gibi, kadının da nikahı feshetme hakkı vardır. Bu hakkı kadın kendisi değil de hakime müracatla kullanabilir.
Boşanma hakkının sadece erkeğe verilmesine sebep yaratılış itibariyle erkeklerin daha soğukkanlı olmasıdır ve kadınlar gibi çabuk karar vermezler. Olaylar karşısında tahammül sahibi ve sabırlıdırlar. Boşanma hakkını bu sebeple her sıkışüklan anda kullanmaya kalkmazlar. Ancak çaresiz kalınca talâka başvururlar.
Kadının namus ve iffetiyle ilgili olarak bazı çok dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Çünkü erkeğin kadının namus ve iffetiyle ilgili hususlan mahkeme huzurunda söylemesi kadının ondan sonraki hayatında aile kurmasını imkansız hale getirir. Bu sebepledir ki erkeğe kendi başına boşanma hakkı verilmiş ve mahkemeye müracaat etmeden normal yoldan kadını boşaması temin edilmiştir.
Kadın doğuştan tez canlı ve çabuk hüküm verecek mizaçtadır. Adet ve loğusa hallerinde bu hali ve asabileşmesi daha da artar. Zaten kadınların ekseriyetle sinirli ve hırçın oldukları malumdur. Bu sebepledir ki boşama hakkı kadında daha çok suiistimal edilmeye müsaittir. Hal böyle olunca ufak bir anlaşmazlık sonunda yuvanın yıkılması mümkün olur. Kadınlara bu hak verilmediği halde çoğu kadınların kocalarına çatarak: Bıktım, usandım, beni boşa da kurtulayım, dedikleri hepimizin malumudur.
Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor ki:
“Ailede geçim şiddetlenip boşanmak mecburi bir hal almadıkça bir kadın kocasından kendisini boşamasını isterse ona cennet kokusu haram olur.”
İslamda kadın boşanma hakkını şu şekillerde kullanabilir:
Bir: Kadının kocası eşine boşama yetkisi verebilir. Kocanın karısına bu yetkiyi vermesine “tefviz-i talâk” adı verilir.
İki: Karı koca arasında evlilik sözleşmesi yapılırken kadın boşama hakkının kendisine de verilmesi şartını koşabilir. Böylece kadının da kocasını boşama hakkı olur.
Üç: Kadının kocasından mehir alma hakkı vardır. Ayrıca kadın boşandığı zaman iddet süresi boyunca kocası karısının nafakasını vermekle mükelleftir. Kadının mehir hakkı, iddet nafakası ve meskeninin koca tarafından karşılanması hakları mevcuttur. Eğer kadın eşinden boşanmak isterse ve bu haklarından vazgeçerse ayrılmak isteğinde bulunabilir ve kocasından boşanabilir.
Dört: Kadın kocasına ondan ayrılmak istediğini söyleyebilir ve kocasına boşanma teklifinde bulunabilir. Eğer kocası bu teklifi kabul eder ise karı koca boşanabilirler.
Beş: Eğer koca akıl hastası, cinsel olarak iktidarsız, bulaşıcı hastalık sahibi ise bu gibi durumlar olduğu zaman kadın, hâkime başvurabilir. Hâkim de karı kocayı ayırabilir.
