Melekler “nur”dan yaratılmış, latif mahluklardır. Meleklerin temel görevleri ilk olarak en temel ve en öncelikli görevleri Allah’a kulluk etmek ve onun emirlerini yerine getirmektir. Bir kısmı sırf ibâdet, tesbîh ve tehlîl ile meşguldur. Bir kısmı da Allahü Teâlâ’nın verdiği vazifeleri yaparlar. Arş’m, Cennet’in, Cehennem’in işlerini görürler. Bir kısmı insanları korurlar. Bir kısmı da insanların yaptıkları iyilik ve kötülükleri yazarlar.Melek, Allah tarafından yaratılmış, erkeklik ve dişilikleri olmayan ve Allah’a itaatten ayrılmayan nuranî bir varlıktır. Meleklerin özellikleri yapmış olduğu görevleri ile bellidir. Yüce Allah c.c tarafından melekler kâinattaki maddi ve manevi bütün işlerde memurdurlar. Her melek, nezaret ettiği ilahî icraatı alkışlamakta ve o mahlukun yaptığı tesbihatı melekût âleminde temsil etmektedir. Onlar bu görevleri yerine getirirken manevi bir lezzet alırlar ve ilahî emirleri severek ve isyan etmeksizin yerine getirirler.
Meleklerin görevleri nelerdir kısaca..
1) Cebrail Aleyhisselam: Allah’tan aldığı vahyi Allah’ın dilediği nebi veya rasule indirir.
2) Mîkail Aleyhisselam: Rüzgârın estirilmesi ve yağmurun yağdırılması gibi tabiat olaylarıyla görevli melektir.
3) İsrafil Aleyhisselam: Kıyametin kopması için birinci kez ve yeniden diriliş için ikinci kez Sûr’a üfürecek olan melektir.
4) Ölüm Meleği Azrail Aleyhisselam: Ölüm anında canlılardan ruhlarını çekip almakla görevlidir.
5) Muakkibât Melekleri: Kulları, önlerinden ve arkalarından olmak üzere Allah’ın izni ile daima koruyan meleklerdir.
6) Kiramen Katibîn Melekleri: Her insanın iki omzunda iyilik ve kötülüklerini yazan, istisnalar hariç kuldan hiç ayrılmayan yazıcı melekler vardır.
7) Müjdeleyici Melekler: Bunlar mü’min kulların üzerine inerler, vefatları anında ve kıyamet gününde onları korkudan yana emin olma ve cennet ile müjdelerler.
8) Seyyahun Melekleri: Bu melekler yeryüzünü gezerek zikir meclisi ararlar.
9) İnsanı Sûretlendirip Rızkını, Ecelini, Cinsiyetini ve Halini Yazmakla Görevli Melekler
10) Dağlarla Görevli Melekler: Allah’ın dağlar üzerinde tasarruf ve idare ile görevlendirdiği melekler vardır.
11) Arş’ı Taşıyan Melekler: Arş’ı taşıyan ve etrafında bulunan melekler vardır.
12) Allah’a İbadet Eden Melekler:
“Semada bulunan meleklerden, durmaksızın Allah’ı zikreden, O’nu tesbih eden, O’na rükû ve secde edenler vardır. Onlar bunu yaparken kibirlenmez, usanmaz ve yorulmazlar.”A’raf 206, Enbiya 19, 20
13) Sorgulayıcı Melekler: Kul kabrine defnedilip soru soran meleklerdir.
14) Cennetle Görevli Melekler: Bu meleklerin sayısını ancak Allah bilir. Başları Rıdvan isimli melektir. Onlar cennet ehlini orada ebedi kalmakla müjdelerler.
15) Cehennem Görevlisi Melekler: Onlara Zebani de denilir. Sayıları 19 olup, başları Malik isimli melektir.
16) Bulutlarla Vazifeli Melek: İsmi Ra’d’dır. Bulutları yanındaki ateşten mihraklarla Allah’ın dilediği yere sürer.
17) İnfak Edenlere Dua, Cimrilik Yapanlara Beddua Eden İki Melek:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bu hususu bize şöyle haber verdi:
“Her günün sabahında iki melek iner ve bunlardan birisi:‘Ey Allah’ım! (Malını) infak edene bir bedelini ver.’ diye dua eder.Diğeri ise:‘Ey Allah’ım! (Malını) tutana telef ver.’ diye beddua eder.”Buhari 1364, Müslim 1010/57
18) İnsana Hayırlı İşler Yapmayı İlham Eden Melek: İnsanoğluna şeytanın bir dokunması olduğu gibi, meleğin de dokunması vardır. Şeytanın dokunması şerri vaat etme ve hakkı yalanlamadır. Meleğin dokunması ise hayrı vaat etme ve hakkı doğrulamadır.
19) Salih İnsanların Cenazelerine Katılan Melekler: Bazı melekler, Müslümanlarla beraber cenazeye katılır ve define iştirak ederler.
20) Cuma Günü Mescide Gelenleri Yazan Melekler: Cuma günü olunca mescit kapılarının her birinde gelenleri sırasıyla yazan, imam minbere çıkınca da sayfaları dürüp hutbeyi dinleyen melekler vardır.
21) Sema Kapılarının Bekçileri Olan Melekler: Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Mi’raç hadisesinden bahsederken şöyle buyurmaktadır:
“…Cebrail aleyhisselam sonra elimden tutarak beni dünya semasına çıkardı. Oraya vardığımızda o göğün bekçisine:
−‘Aç!’ dedi.
Bekçi:
−‘Kimdir o?’ diye sordu… Derken Cebrail aleyhisselam beni ikinci semaya doğru çıkardı.
Oranın bekçisine de:
−‘Aç!’ dedi. Oranın bekçisi de evvelkinin söylediklerini söyledi ve ardından kapıyı açtı…”
Buhari 447, 448, 1562, 3127, Müslim 163/263