Erkek ve kadın müslümanlar için, mestler üzerine meshetmek câizdir. Peki Meshi Bozan Şeyler Nelerdir? sorusunu soran kişi hemen şunu söylemek lazım gelir.
Abdesti bozan her şey meshi de bozar. Ancak, eğer meshin müddeti henüz bitmemişse, abdestte ayakları yıkamaya bedel mestleri meshe devam edilir. Mestler ayaktan çıkarılmakla mesh bozulur. Ayakların bir kısmı mestin boğazına kadar çıkarsa yine mesh bozulur. Guslü gerektiren cünüblük veya hayız ve nifas kanaması gibi hallerden birinin vukubulması ile mesh bozulur.
Mesh, bir nevi hükmî temizlik olup; abdestte bir uzvun, ayağa giyilen mestin veya yaraya sarılan sargının üzerine ıslak elle; teyemmümde ise toprağa sürülmüş elle yüz ve kollar üzerine yapılır.
Şu hallerde mesh tamamen bozulur. Bundan sonra alınacak abdestte mesh yapılamaz, ayakları yıkamak vâcib olur.
1) Mesh süresinin dolması. Mukim için bir gün bir gece, yolcu için üç gün, üç gece geçtiği zaman kişi abdestsiz ise, abdest alır ve namazını kılar. Eğer süre dolduğu zaman, abdestli durumda ise, yalnız iki ayağını yıkaması yeterlidir.
2) Ayağından mestleri çıkarmak. Bu sırada, abdestli ise ayaklarını yıkaması yeterlidir. Mesih süresi başlamadan abdestli iken çıkarılan mesh ise abdesti etkilemez. Ayakkabıyı çıkarıp giymek gibi olur. Eğer mesh süresi içinde, abdestsiz bulunduğu sırada mestlerini çıkarırsa, tam abdest alması gerekir. Tek mestin veya ayağın çoğunun çıkması da abdesti bozar (el- Kâsânî, a.g.e., I, 12; el-Fetâvâ’l-Hindiyye, II, 34 vd.).
3) Mestlerdeki yırtık veya sökük, ayak parmaklarından en küçük üç parmak sığacak büyüklükte ise, mesh bozulur. Bu konuda iki mest ayrı ayrı değerlendirilir.
4) Gusül abdesti gerektiren durumlarda da mesh bozulur. Boy abdesti alındıktan sonra, mestler giyilir ve abdest bozulduğu andan itibaren yeni mesh süresi başlar.
Malikîlere göre, mesh için bir süre yoktur. Guslü gerektiren bir şey bulunmadıkça mest üzerine devamlı olarak mesh etmek mümkündür. Ancak cuma namazı kılacak kimseler için, her cuma günü mestlerini çıkarıp ayaklarını yıkaması menduptur (el-Kâsânî, a.g.e., I, 8,9).
Sonuç olarak, mest üzerine mesh, İslâm’ın müslümanlara getirdiği bir kolaylıktır, bir ruhsattır. Meshin caiz olduğunu kabul etmekle birlikte, abdestle ayaklarını yıkamayı tercih etmek azimet niteliğindedir ve daha fazla sevaba vesile olur. Mest özelliği bulanan çorap üzerine mesh de başka bir kolaylıktır. Özellikle soğuk iklimlerde yaşayan müslümanların giyecekleri kalın, keçeleşmiş, altını göstermeyen ve altına suyu da geçirmeyen çoraplar mest yerine kullanılabilir , çorapla ilgili hadislerin kritiği için bk. eş-Şevkânî, Neylü’l-Evtâr, Mısır, t.y., I, 213, 214).
Meshin şartları
1. Mestler abdestle (ayaklar yıkanmış olarak) giyilmiş olmalı,
2. Mestler ayak topuklarını kaplamış olmalı,
3. Mestler on iki bin adım veya daha fazla yol yürüyecek kadar yürüyüşe dayanıklı olmalı,
4. Her bir mestte ayak parmaklarının küçüğü ile üç parmak kadar delik, yırtık ve sökük olmamalı,
5. Mestler ayakta bağsız durabilecek kadar kaim olmalı,
6. Mestler dışarıdan gelen suyu emerek ayağa geçirmemeli,
7. Mest giyecek kimsenin her ayağının ön tarafından elin küçük parmağı ile en az üç parmak yer bulunmalıdır.
