Muharrem ayında nasıl niyet edilir ? Niyet, o ibâdeti veya ameli ne için yaptığımızın kalbimizdeki “îzâhıdır”. Muharrem ayında bir çoğumuzun aklına muharrem ayında oruç niyeti nasıl edilir? veya Muharrem orucunun niyeti nasıl yapılır? soruları gelmektedir. Öncelikle kişi oruç tutacaksa hicri takvime bakıp hangi ayda olduğunu bilip ona göre oruç niyetini getirir. (Hicrî Kamerî Takvim Resûlullah efendimizin hicreti ile başlayan hicrî kamerî veya hicrî şemsî takvime göre olan târihidir.) Hangi ayda olduğumuzu bilerek oruç tutmalıyız. Bu yüzden bugün Muharrem ayının faziletinin yanı sıra oruca nasıl niyet edilir anlatmaya çalışacağız. Diğer ibadetlerde olduğu gibi oruç ibadetinde de niyet şarttır. Buna göre oruç tutacak kimsenin önce oruca niyet etmesi gerekir.
Her türlü oruç için mümkün oldukça, sabah vakti girmeden önce veya geceden niyet etmek en faziletli olanıdır. Niyet bir bakıma, tutulan oruç için Allah’tan rızâ, feyiz, bereket, rahmet, mağfiret ve sevap ummak demektir. Bununla birlikte bunlar için geceleyin niyet edilmesi ve ne orucu olduğunun belirlemesi (tayin) daha faziletlidir.
Meselâ; “yarın oruç tutmaya” veya “yarınki günün orucunu tutmaya” niyet edilse yada “Yarın nâfile oruç tutmaya niyet ettim” dese içinden dahi geçirse niyeti sahihtir.
Niyetimizdeki ne ise, Allah’tan onu buluruz. O yüzden şu hadisi unutmamak lazımdır. Hz Peygamberimiz Sallallahu Aleyhi Vesselem buyurur ki; “Ameller (başka değil) ancak niyetlere göredir; herkesin niyeti ne ise eline geçecek odur.
Yarabbi niyet eyledim senin rızan için kaza orucu tutmaya şeklindeki ifade niyet değildir. Niyet öncelikle kalben kasıt olmasıdır. Yani kalbin kast etmesi meyil etmesi ve azmetmesi demektir. İşte onun için sahur yapması sahura kalkması yada herhangi birşey içip yemesi ve bunu yaparken yarın niyetli olması düşüncesi kalbinden geçmişse bu kişide niyet var demektir. Her ne kadar kişinin niyet etmesini unutması kalbinden geçirdiği için bir niyettir.Mü’minin niyeti amelinden hayırlıdır. Niyetimiz ne ise, amelimiz odur. Oruç için niyet, kişinin oruç tutacağını bilmesi ve oruç tutmaya karar vermesinden ibârettir.
Muharrem Ayında Oruç Tutarken Nasıl Niyet Yapılır
Öncelikle Oruç tutmak için, “Allah rızâsını gözeterek oruç tutmaya niyet” etmemiz lâzım. Diğer ibadetlerde olduğu gibi oruç ibadetinde de niyet şarttır. Ayrıca Kaza oruçların’da niyet geceden olması gerek yani imsaktan önce kişi niyet etmesi önemlidir.
Muharrem Ayında Söylenilen Oruç Niyeti: “Niyet ettim Allah rızası için muharrem ayının orucunu tutmaya” Eğer Ramazandan kazaları varsa şayet “Niyet ettim Allah rızası için tutamadığım Ramazan orucunun kazasını muharrem ayında tutmaya” diye niyet edilir.
Bunun için, oruç kazası olan kimse, bu oruçları tutarken, (ilk kazaya kalan Ramazan orucuna) diye niyet etmeli. Kaza borcumuz yoksa da, yine böyle niyet ederek tutmalıdır. Çünkü tutulan bu oruç, zaten nafile olur. Unutulmuş bir kazamız varsa, onun yerine geçer. Böyle olursa, hem oruç borcumuzu ödemiş olur, hem de o mübarek gün için bildirilen oruç sevabına kavuşmuş oluruz
Kürtçe için niyet: Yarabbi mı niyete ez sıbehi roji bı rujyo heyiva muharreme be kaza ramazaneve tu kabilbıki Allahu ekber
Eğer kazası yoksa
Yarabbi mı niyete ez sıbehi roji bı rujyo heyiva muharreme sınnet bıkım Allahu Ekber
Diğer aylarda olduğu gibi o ayın ismini söyliyerek niyet edebilirsiniz. Ayrıca Muharrem ayında olan Aşure günü içinde yine aynı bu şekilde niyet etmeniz yeterlidir.
İçinde bulunduğumuz bu ayda -Muharrem’de- oruç tutmak Peygamberimiz tarafından tavsiye edilmiştir.
Efendimiz şöyle buyuruyor:
“Ramazan ayından sonra en faziletli oruç Muharrem ayında tutulan oruçtur. Muharrem Şehrullahtır (Allah’ın ayıdır). Farz namazlardan sonra en faziletli namaz ise geceleyin kılınan namazdır (Müslim, Siyam, 202).
Hz. Peygamber (s.a.v.) Medine’ye geldiğinde, Ramazan orucu farz kılınmadan önce arkadaşlarına Muharrem orucunu tutmalarını tavsiye etmiştir. Ramazan orucunu emreden ayetler geldikten sonra ise şöyle buyurmuştur:
“Muharrem ayının onuncu günü (aşure günü) Allah’ın günlerinden bir gündür. Artık isteyen o günde oruç tutar, dileyen de tutmaz.” (Müslim, Siyam, 117) Böylece Muharrem ayının onuncu günü oruç tutmayı isteğe bırakmıştır.
Muharrem Ayında Hangi Günler Oruç Tutulur
Hz. Peygamber’in (s.a.v.) ‘aşure’ günü orucu ile ilgili talimatı ise şöyledir: “Aşureden önceki gün, aşure günü ve aşureden sonraki gün oruç tutunuz.” Bu sözüyle de sadece aşure günü -Muharremin onuncu günü- oruç tutmayı mekruh gördüğünü belirtmiş oluyor. O halde Muharrem’in 9, 10 ve 11. günleri oruç tutmak isabetli olur.
İftardan önce şöyle bir dua okunması uygundur: “Allahım senin için oruç tuttum, sana iman ettim, sana güvendim ve dayandım, senin lûtfettiğin rızık ile orucumu açıyorum, geçmiş ve gelecek günahlarımı bağışla Rabbim!”
MUHARREM AYI:
Hicrî kamerî yılın ilk ayı.
Ramazan’dan sonra oruçların en fazîletlisi, Muharrem ayında tutulan oruçtur. Farzlardan sonra en fazîletli namaz da gece namazıdır. (Hadîs-i şerîf-Et-Tergîb vet-Terhîb)
Kim arefe günü oruç tutarsa, iki senelik günâhına keffâret olur ve kim de, Muharrem ayında bir gün oruç tutarsa, her bir günü için otuz gün sevâbı yazılır. (Hadîs-i şerîf-Taberânî)
Muharrem ayı, Kur’ân-ı kerîmde kıymet verilen dört aydan biridir. Aşûre, bu ayın en kıymetli gecesidir. Allahü teâlâ, birçok duâları Aşûre günü kabûl buyurmuştur. (Bkz. Aşûre Günü). (Muhammed Rebhâmî)
İslâmiyet’in ilk zamanlarında ve İslâmiyet’ten evvel, Receb, Zilka’de, Zilhicce ve Muharrem aylarında harb etmek haram idi. İslâmiyet’ten evvel Arablar, Receb veya Muharrem aylarında harb edebilmek için, ayların yerini değiştirir, ileri veya geri alı rlardı. Resûlullah efendimiz, hicretin onuncu senesinde, doksan bin müslüman ile vedâ haccı yaptığı zaman; “Ey Eshâbım! Haccı tam zamânında yapıyoruz. Ayların sırası, Allahü teâlânın yarattığı zamandaki gibidir” buyurdu. (Ali Cürcânî)
MUHARREM GECESİ:
Muharrem ayının birinci gecesi, müslümanların hicrî-kamerî yılbaşı gecesi.
Muharrem ayı, hicrî kamerî senenin birinci ayıdır. Muharrem ayının birinci günü müslümanların kamerî senesinin, birinci günüdür. Müslümanlar, kendi sene başı gecelerinde ve günlerinde müsâfeha ederek, mektuplaşarak tebrikleşir. Birbirlerini ziyâret e der ve hediyeleşirler. Sene başını mecmûa ve gazetelerde kutlarlar. Yeni senenin, birbirlerine ve bütün müslümanlara hayırlı ve bereketli olması için duâ ederler. Büyükleri, akrabâyı, âlimleri evinde ziyâret edip, duâlarını alırlar. O gün, bayram gib i temiz giyinirler. Fakirlere sadaka verirler. (M. Sıddîk Gümüş)
