Evliyânın büyüklerinden. Büyük bir Arap tasavvuf adamıdır. Muhyiddin ibni Arabi Hazretleri bir çok kitap ve eser yazmıştır. Fütuhât-ı Mekkiyye, “Sifr” adı verilen bu muhteşem eser otuz bir senede tamamlanmıştır. Sofiyye-i âliyyedendir. Adı, künyesi ve sıfatı ile birlikte Şeyh-i Ekber Ebû Bekr-i Muhammed bin Ali’dir. Ebû Bekr İbn-i Arabî ismi ile de meşhûrdur. İslam tasavvufuna hakim olan belli başlı kişilerin arasında yer almıştır.
Muhyiddin Arabi’nin kitabım okumak caiz midir? Muhyiddin Arabi, bazı kitaplarında kaydedildiği gibi, gerçekten 36 defa urûc etmiş midir?
Muhyiddin Arabi hakkında çok söz söylenmiş, ileri geri konuşulmuştur. Kimi çok büyük velî ve mütefekkir bir insan, kimi de aksini söylüyor. Ancak alimlerin çoğu, büyük bir velî olduğuna kanaat ediyor. Kitaplarında İslâm’a ters düşmüş olan meseleler çoktur. Onlar ya düşmanlar tarafından ilâve edilmiş veya müevvel-dir diyorlar. Bunun için, kitaplarını okumak hiç de doğru değildir. Her zamanda, topluma yabancı sayılan terimler ve ilâveler, teşvişe ve dalâlete düşmeğe vesile oluyor (5) el-Fetava’l Hadisiyye, shf: 210).
Özellikle, “Fusûsu’l’Hikem” isimli kitabı yaymak haramdır. Çünkü küfrü gerektiren bir çok şey ihtiva etmektedir. Ve İslâm’ın nûrunu söndürmek için çalışan yahudiler tarafından ona ilâveler yapılmıştır. Bunun için bazı Osmanlı sultanları okunmasını yasaklamışlardır (İbn Abidin c.3, sh: 294)
Miraç meselesi ise, o bir safsatadır. Çünkü urûc Peygambere has bir mu’cizedir. Peygamberimiz müstesna hiç bir Peygambere kısmet olmadığı gibi hiç bir velîye de nasîb olmamıştır ve olmayacaktır. Kitaplarında kayd edilen mi’rac meselesi ise, ya yapılan ilâvelerden biridir veya müevveldir. Yani urûctan maksadı, bildiğimiz urûc değil de, başka bir şey kast etmiştir. Bir cihetten her müslüman beş vakit namaz kıldığından, günde beş defa urüc ediyor. Zira namaz mü’minin mi’racıdır. Ayrıca, her söylenen söze inanmak doğru değildir. Nice büyük âlimlere bir takım şeyler isnad ediliyor. Fakat alimlerimiz elindeki Kur’ân ve sünnet terazisinde tarttıktan sonra red etmişlerdir. İmam-ı Şafiî, (rh), “Sözüm hadise ters düştüğünde, duvara çarpınız” buyurmuştur.
İbn Arabî’nin Basılan Bazı Diğer Eserleri
1- Risaletu’l-Envâr, Kahire, 1332. Türkçe trc. M. Kanık, İst. 1991,
2- Risaletu’l-İttihâdil-Kevnî, Türkçe trc. M. Kanık, ist 1991.
3- Şeceretu’l-Kevn, Kahire, 1290, 1987.
4-el-Emru’l-Muhkem, İst. 1302, 1315.
5-Tuhfetu’s-Sefere, İst. 1300, Beyrut, 1973.
6- Tenezzülu’l-Emlâk, Kahire, 1961, 1980.
7- Tehzibu’l-Ahlâk, Kahire. 1328.
8- Teveccuhatu’l-Huruf, Kahire. 1980.
9- Havzu’l-Hayat, 1928.
10- Risaletul-Vücudiyye, Kahire, 1973.
11- Şerhu Şatrancı’l-Arifîn, Dımaşk, 1965.
12- es-Salatu’1-Feyziyye. İst. 1273.
13-es-Salavâtul-Ekberiyye, Kahire, 1310.
14- Ukletü’l-Müstevfiz, Kahire, 1969.
15- el-Fevzu’l-Esnâ, Kahire, 1971.
16- Terbiyetu’t-Tuyur,Kahire, 1974.
17- Keşfu’l-Gıtâ, Tunus, 1964.
18- Künhu mâ lâ Büdde Li’l-Mürid, Kahire, 1528.
19- el-Bülgu Fi’l-Hikme, İst. 1969.
20-el-Cevabü’l-Müstakim, Beyrut, 1965. K.Hatmi’l-Velaye içinde.
İbn Arabî’nin bazı risaleleri ve mektupları da çeşitli dergilerde yayımlanmış, bazı risaleleri ve bazı eserlerin bazı bölümleri de çeşitli dillere tercüme edilmiştir.
