Zamanımızda her şehir ve kasabada müteahhitler binalar yapıp daire daire vatandaşlara satıyorlar. Bazen de henüz bina meydana gelmediği halde, kâğıt üzerinde bulunan hayalî daireler satılıyor. Böyle bir satış caiz midir?
Henüz kâğıt üzerinde bulunan hayalî bina ve dairelerin satışı dînen caiz değildir. Böyle daireler için selem akdi söz konusu olmaz. Çünkü selem akdi vasfı mümkün olmayan ve duruma göre müşterilerin istek ve arzulan değişik düşen şeylerde caiz değildir.
Ancak burada istisna -ısmarlama- akdi olur. Ve bu takdirde bina bittikten sonra müşteri isterse söz konusu olein daireye talib olur, isterse de vazgeçer. Bina sahibi de isterse kendisine verir. İsterse de başkasına devreder. Çünkü ısmarlama akdi bağlayıcı değildir.
Özetlersek, prensip olarak dediğiniz inşaatın satışını yapabilmek için, yapılacak konutların şekli, miktarı ve genel durumlarının belirtilmesi gerekir. Bu şekilde satılan dairelerin tamamlanması halinde bile, müşteri beğenmezse (hıyaru’r-rüye kuralı gereği) kabul etmeyebilir. Fakat müşteri görüp kabul ettiği takdirde, mal sahibi olarak sizin satıştan vazgeçme hakkınız yoktur. (bk. V. Zuhaylî, e-l-Fıkhu’l-İslamî, 4/631-635)
