Kerahat Vakti, içinde namaz kılınması mekruh olan vakitlere denir. Bu nedenle Kerahat vakitleri derken Kerahat vakti, ilmihâl bilgisinde namaz kılmanın caiz olmayacağı vakit demektir.
Gelelim kerahet vakitleri içinde namaz kılınıp kılınamayacağına; hepimizin bildiği gibi kerahet vakitleri beş tanedir. Ancak, üç kerahet vakti var ki, bu vakitlerde hiçbir namaz kılınmaz, kılınmaya başlanmışsa bu vakitler girince bozulur, vakit çıkınca yeniden iâdesi gerekir.
“Rasulullah “sallallahü aleyhi ve sellem” bize üç vakitte namaz kılmayı ve ölülerimizi defnetmeyi yasaklıyordu. Güneşin doğmasından itibaren bir veya iki mızrak boyu yükselmesine kadar, güneşin gök yüzünde tam dik oluşundan batıya yönelmesine kadar ve güneşin sararmasından itibaren batmasına kadar.” (Müslim)
– Güneşe tapanlar bu üç vakitte güneşe ibadet ederler. Onlara benzememek için.
– Şeytanların yayılmaları anından kaçınmak içindir. Çünkü Peygamber Efendimiz”sallallahü aleyhi ve sellem”
“Şeytanların boynuzları güneş ile beraber doğar,güneş yükselince ayrılır,zevale gelince tekrar gelirler alçalmaya başlayınca ayrılırlar,batacağı sırada tekrar gelir ve battıktan sonra tekrar ayrılır” (Nesei,Buhari,Müslim)
İşte bu ve benzeri gibi bizim anyamadığımız ve ancak Allah’ın ve Resulunun bileceği bazı sebebler dolayısı ile, bu vakitler de namazdan menedilmiştir. (İmam Gazali’nin İhya-u Ulumi’d-Din)
Birincisi: Güneşin doğmasından bir mızrak boyu (beş derece) ki, memleketimize göre kırk ile elli dakika arasında bir zamanla yükselişine kadar olan zamandır.
İkincisi: Güneşin yükselip de tam tepeye geldiği zeval anının bulunduğu vakittir. Bu da öğle namazından önceki kırk dakikalık bir zamandır.
Üçüncüsü: Güneşin sararmasından ve gözleri kamaştırmaz bir hale gelmesinden itibaren batışı zamanına kadar olan vakittir. Bu da güneşin batmasından yani akşam namazından kırk beş dk. öncedir.
Dördüncüsü: Fecri Sadıkın doğmasından güneşin doğacağı zamana kadar olan vakittir.
Beşincisi: İkindi namazı kılındıktan sonra güneşin batmasına kadar olan vakittir.
Namaz kılınmayan bu üç kerahet vaktini şöyle sıralayabiliriz:
1 – Güneşin doğuşuyla başlayıp (45) dakika kadar devam eden sabah vakti.
Bu yüzden sabah namazını güneşin doğuşuna kadar ge-ciktirmemelidir. Çünkü güneş doğduğu halde kılınmakta olan namaz bozulur, kırkbeş dakika sonra bu namazı kazâ etmek gerekir.
2 – Güneş öğle vakti göğün tam ortasına dikilmesi anında başlayıp batıya doğru hafif bir meyil yapmcaya kadar devam eden öğle vakti.
Bu da 15 dakika kadar bir zaman tutabilir. Demek ki öğle ezanından 15 dakika kadar önce kerahet vakti başlar, öğle vakti girinceye kadar devam eder.
3 – Akşamın yaklaşması üzerine güneşin gözleri rahatsız etmeyecek şekilde sararıp zayıfladığı sıralarda başlar, akşam namazı girinceye kadar devam eder. Bunun müddeti için kesin bir süre söylemek pek mümkün değilse de, güneş ışınlarının gözleri rahatsız etmeyecek derecede saranp zayıfladığı sırada başlayıp akşam namazı girinceye kadar devam ettiğinden herhalde diğerlerinden uzun değildir. Bu da (45) dakika kadardır.
Demek oluyor ki, ikindi namazını güneş ışınlannın sararmakta olduğu sıralara kadar geciktirmemeli, kerahet vakti girme zamanına kadar te’hir etmemelidir. Bununla beraber yalnız o günün ikindi farzı bu kerahet vaktine kadar te’hir edilmişse kazâya bırakılmaktansa mekrûh olarak da olsa yine kılınması gerektiği ifâde buyurulmuştur.
Putperestler bu üç vakitte güneşe ibadet ettikleri için onlara benzemekten münezzeh olan mü’minler ibadetlerini bu vakitlerin dışında yapmaya gayret ederler, namazlarını, sabah, öğle, ikindi kerahet vakitleri dışında kalan zamanlarda mutlaka kılmaya çalışırlar, muayyen bir vakti beklemek ihtiyacı duymazlar. Her namazm arkasından kazâ namazı kılmaya gayret ederler.
Aynca, imsaktan sonra güneşin çıkışma, ikindi namazından sonra akşam namazının girişine kadar da (nafile) namaz için bu iki vakit de mekruh vakitlerden sayılıyor.
