Yol, sokak, köy merası, deniz ve nehir kenarı gibi âmmenin hakkı olan yerleri işgal edip ekim yapmak, bina veya park yaptırmak caiz değildir (32).
Âmmenin hakkını şahsa tahsis etmek câiz olmaz. Böyle umuma âit yerlerden istifade etme hakkı da umuma âittir. Bu itibarla, kimse umumun hakkını gasp edemez.
Şayet bir sahili, mesire yerini, gölgeliği, hatta yolu kısmen, yahut bütünüyle istilâ ve işgal etmiş olsa, ya münasip olan kirasını vermesi gerekir, yahut da umumun hakkını gasp etmiş bir haksız olarak cezaya mâruz kalır.
Ancak faydalandığı yere ve âmmenin istifadesine bir zararı dokunmuyorsa, istendiği anda gitmek üzere oradan istifade edebilir. Çünkü kendisi de âmmeden biridir.
Dipnot
(32) Muğni’l-Muhtâc c. 2, s. 365
