Asırlardan beri bir nehir akıp gider. Nehrin sağ ve solundaki arazi ile nehrin geçtiği yerler onunla sulanır. Ve köyler ondan istifade ederler. Nehrin menbaına yakın köylüler suyu hapsedip arazilerini sulayarak uzak köylüleri mahrum bırakabilirler mi?
Fıkıh âlimlerinin izah ettiklerine göre nehrin membaına yakın köyüller suyu hapsedip uzak köyleri mahrum bırakamazlar. Şayet alt ve üst köylülere kâfi gelmezse nöbetle arazilerini sulayıp ondan istifade edeceklerdir (42)
Hz. Peygamber’in halasının oğlu Zübeyr b. Avvâm ile ensardan Humeyd Harre mevkiindeki hurmalıklarını, bahçelerindeki arklardan geçen ortak su ile nöbetleşe suluyorlardı. Bu arklardan geçen su, önce Zübeyr’in hurma bahçesine uğruyor, sonra da Humeyd’in bahçesine ulaşıyordu. Bir keresinde Zübeyr hurma bahçesini sulamak üzere suyu tuttuğu sırada komşusu ondan suyu serbest bırakmasını istedi. Fakat Zübeyr, kendi tarlasını sulamadan suyu bırakmak ve nöbetini ona vermek istemedi. Bunun üzerine aralarında anlaşmazlık çıktı. İki taraf meselelerini Allah Resûlü’ne intikal ettirdiler. Hz. Peygamber’in huzurunda isteklerini karşılıklı olarak arz ettiler.
Hz. Peygamber, “Ey Zübeyr! Tarlanı sula sonra suyu komşuna salıver.” buyurarak ikisinin de hakkını koruyan bir çözüm önerdi. Bunun üzerine Humeyd hiddetlenip, “Yâ Resûlallah! Zübeyr halanın oğlu olduğu için mi böyle bir hüküm verdin?” diyerek Resûlullah’ın verdiği karara itiraz etti. Onun bu sözüne üzülen Allah Resûlü’nün yüzünün rengi değişti ve “Ey Zübeyr, tarlanı sula! Sonra suyu hurma ağaçlarının köklerine ulaşıncaya kadar tut (sonra salıver).” buyurarak Zübeyr’den sulama hakkını tam mânâsı ile kullanmasını istedi.
Bu hadise üzerine, “Rabbine andolsun ki, onlar, aralarında çıkan çekişmeli işlerde seni hakem yapıp, sonra da verdiğin hükme, içlerinde hiçbir sıkıntı duymaksızın, tam bir teslimiyetle boyun eğmedikçe iman etmiş olmazlar.” 2 âyeti nâzil olmuştur.3 Peygambere itaati imanla ilişkilendiren bu âyetin yanı sıra, Kur’an’da itaat, imanın bir sonucu ve mümin olmanın temel özelliği olarak zikredilmektedir.4 Bu nedenledir ki, Kur’an’ın Allah ve Resûlü’ne itaat konusundaki tavrı son derece açık ve nettir: “Allah ve Resûlü bir iş hakkında hüküm verdiği zaman, hiçbir mümin erkek ve kadının kendi işleri konusunda tercih kullanma hakkı yoktur. Kim Allah’a ve Resûlü’ne karşı gelirse şüphesiz ki o apaçık bir şekilde sapmıştır.” 5
Peygamber Efendimiz de bir hutbesinde sarf ettiği şu sözlerle Allah ve Resûlü’ne itaatin vazgeçilmezliğine vurgu yapmaktadır:“… Kim Allah’a ve Resûlü’ne itaat ederse doğru yolu bulmuştur. Kim onlara isyan ederse ancak kendisine
Dipnot
(42) el-Fetavâ el-Hayriyye, c. 2, s. 188
