Ölünün arkasından yasin dua kuranı kerim okumanın bir faydası var mıdır? Günümüz’de bir çok toplumda vefat eden bir kişinin akbaları veya sevdikleri ölüye hatim indirmek için cüz dağıtır ve ölüye hediye ederler. İslâm âleminin birçok yerinde ölü için Kur’ân-ı Kerim okunur ve okutulur. Bunun adı var mıdır, ölüye fayda verir mi? Gibi sorular sık sık toplum içinde geçmektedir. Bir takım kimseler ölünün ruhuna Kur’an okunmayacağını, bir faydasının da olmayacağını iddia ediyorlar. Öncelikle ifade edelim ki, vefat edenler de hayattadır. Onlar yok olmadılar, berzah denilen kabir hayatına geçtiler ve onlar da diridirler.
Kur’ân-ı Kerim’in tesir sahası sadece dünya ile sınırlı değildir. Onun mü’min ruhlara verdiği feyiz hayatta iken kalmaz, aynı şekilde kabir âleminde de devam eder; orada iken de ruhlarımızı şenlendirir, kabrimizde nur ve ışık olur.
Duâ hayâtta olan kimseye fayda verdiği gibi ölüye de fayda verir. Bu husus, hem âyet, hem de hadis ile sâbit olmuştur. Cenâb-ı Hakk buyuruyor ki: “Rabbimiz! Bizi ve bizden önce imân eden kardeşlerimizi bağışla” (171). Peygamber (sav) de şöyle buyuruyor: “Ademoğlu ölürse ameli kesilir, ancak üç şey müstesnâ; devam eden sadaka, kendisinden faydalanılan ilim ve kendisine duâ eden sâlih evlâd” (172).
İslâm âlimleri, ölünün ruhuna Kur’ân okunduğu zaman peşinden bir dua ile ruhlarına bağışlanmasını tavsiye etmişler; sahabiler de bu şekilde yapmışlardır.
Bazı ulemâya göre -duâya kıyasla- Kur’ân-ı Kerîm’i tilâvet etmek ölüye fayda verir (173). İmâm Muhammed (ra) kabristanda Kur’ân-ı Kerîm’i tilâvet etmek mekrûh değildir, demekle iktifâ etmiş. Fayda verir, vermez dememiştir. Fayda verir diyen Şâfiî’nin bazı ashâbına göre, ölünün ruhuna ithâf etmek üzere ücretle Kur’ân-ı Kerîm’i okutmak da câizdir. Fakat Hanefî mezhebi, Kur’an-ı Kerîm’i tilâvet etmek ölüye fayda verir demekle beraber onu ücret mukabilinde okutmayı katiyetle yasaklamaktadır. Ücretle okuyan kimse vebâle girdiği gibi, okutan da vebâle girer (174). Bugün maalesef bir çok kimse, Kur’ân-ı Kerîm’i süfli gayelerine basamak yapıp ses san’atkârları gibi Allah’ın kelâmmı istismâr ederek halkı soyuyorlar.
Muhammed b. Mübârek’in bu husustaki sözü en güzeldir: “İnsanların en alçağı, dinlerini dünyalarına âlet eden kimselerdir.”
(171) Haşr: 10
(172) Ebu Davud – Nesâî – Tirmizi
(173) Muğni’l-Muhtâc, c. 3, s. 70
