11 ayın sultanı ramazan ayı geldi. Oruç tutmak, İslâm’ın dayandığı 5 temel esastan birisidir. Oruç da namaz gibi bedenî ibâdettir. Bu ibâdetin en başta gelen özelliği, insanları kötülüklerden alıkoyması, nefsin azgın istek ve arzûlarını gemlemesidir.
Oruç ayı olan Ramazan-ı Şerîf ise, insanın bu uhrevî ticaret ve ziraati için en bereketli bir zamandır. Oruç tutan birinin bol sadaka vermesi, Kur’an okuması, Peygamberimize selatü selam getirmesi, lüzumsuz konuşmalardan sakınması ve orucunu tatlı bir şeyle açması müstehaptır. Oruçlunun yakınlarına, fakirlere fazla ihsan etmesi ve sadaka vermesi müstehaptır. Oruç, kişinin Rabbiyle gönül bağını güçlendiren, ona mânevî ve derunî bir haz tattıran, irade eğitimine ve kalp inceliğine yol açan ibadetlerden olduğu için oruç tutan kişi zaten dilini kötü, çirkin, başkalarını rencide edecek boş ve gereksiz sözlerden koruyacaktır.
Resûlüllah Efendimiz bir hadîs-i şeriflerinde şöyle buyurmuştur:
“Kim ki yalan söylemeyi ve yalanla amel etmeyi bırakmazsa, Cenâb-ı Hak o kimsenin yeme ve içmeyi terk etmesine hiç kıymet vermez, iltifat etmez.”
Bizler bu mübarek ayda gönül kazanan, yıkık gönülleri tamir edenlerden olmaya çalışalım. Allah gönül kazanan kullarını seviyor.
Ramazan-ı şerîfte oruç tutmaya mâni olacak derecede vucûda zafiyet veren işlerde -mümkünse- bulunmamalıdır.
Kat’î bir zaruret bulunmadıkça kendisini pek ağır işler ile yorarak oruç tutamaz bir hâle getirmek uygun değildir.
Oruçlunun lüzumsuz sözlerden dilini tutması da müstehaptır. Gıybetten, nemimeden (söz taşımaktan) kaçınmak her zaman lazımdır, bu hususlara Ramazan-ı şerîfte daha çok dikkat edilmelidir. Orucunun sevabını artıran güzel davranışlardır.
Orucun mühim bir âdâbı da, mide gibi, bütün duygulara da bir nevi oruç tutturmaktır. İnsanda mideden başka, göz, kulak, kalb, hayâl, fikir gibi pek çok duygu ve cihazlar vardır. İnsan oruçlu iken, bütün bu duygularını mâlâyânilikten ve haramlardan çekerek, herbirini kendine mahsus ubudiyet ve kulluk vazifesine sevk etmelidir.
Meselâ, dilini yalandan, gıybetten, galiz ve çirkin sözlerden uzak tutmak ve onu Kur’an tilâveti, zikir, tesbih, salâvat ve istiğfar gibi şeylerle meşgul etmek.
Gözünü nâmahreme bakmaktan ve kulağını fena şeyleri işitmekten men’edip gözünü ibrete ve kulağını hak söz ve Kur’an dinlemeye sarf etmek.
İşte bunlar gibi sair duygu ve cihazlara da bir nevi oruç tutturmak mümkündür. Oruçtan beklenen kemal ve fazilet de ancak bu şekilde tahakkuk eder.
Oruç açılırken dua edilmesi sünnettir. Herkes içinden geldiği gibi zikrini, şükrünü ve yakarışını ifade edebilir. Örnek olması bakımından öteden beri yaygın olarak Peygamberimizin yaptığı bir dua var. “Allahım! Senin rızanı kazanmak için oruç tuttum, senin verdiğin rızıkla orucumu açtım. Sana inanıp güvendim. Ey lutuf ve ikramı geniş olan Rabbim! Beni bağışla.”
Ramazanın mânevî atmosferini daha iyi hissedebilmek için Kur’an okumak, eksikliğini hissettiği bilgileri öğrenmeye çalışmak yerinde olur. Biz de Allah’ın sevdiği kul olmak için hemen harekete geçelim. Allah’ım bana bu hayrı işleme fırsatı ver diye de dua edelim. Ramazan-ı şerîf gibi mübarek bir aya, lâyık olduğu ihtiram, ancak bu şekilde gösterilir.
Resûlullâh Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurdular:
“Kim İslam’da tesis buyrulan güzel bir hayrı işler ve kendisinden sonra da bu hayır işlenirse, işlediği hayrın sevabı verilir. Ayrıca kendisine, o hayrı işleyenlerin sevabından hiçbir şey eksilmeden aynı sevab verilir.
Kim de İslam’da bildirilen bir kötülüğü işler, kendisinden sonra da bu kötülük işlenirse, işlediği münkerin (kötülüğün) günahı verilir. Ayrıca kendisine, o kötülüğü işleyenlerin günahından hiçbir şey eksilmeden aynı günah verilir.”
