Ramazan ay’ı dinimizce en faziletli ve mukaddes bir aydır. Her yıl olmak üzere bir çoğumuz ramazan ayının yaklaşmasıyla beraber oruç ne zaman başlayacak? veya Ramazan ayı ne zaman gibi soruları merak ederiz. Peki Ramazanın ilk orucunu tutmak ne ile sabit olacaktır?
Ramazan-ı şerif, kitabımız Kur’ân-ı Kerim’in inzal buyrulduğu bir aydır. Müslümanların oruç tutmakla mükellef oldukları, dinimizce yüce ve kutsal kabul edilen ay. Manevi güzelliklerle dolu olan Ramazan ayı müminler için bir rahmet ve mağfiret mevsimidir. Ramazan, arapça bir kelimedir.
Ramazan ayının her yıl 30 gün çektiğini sananlar da var. Hâlbuki kameri aylar bazen 29, bazen 30 gün çeker. Hep 30 çekse, hicri yıl 360 gün olur. Her yıl, 10-11 gün erken gelmesinin sebebi, kameri ayların bazen 29 çekmesinden dolayıdır.
Ramazan-ı şerif, iki şeyden birisiyle sâbit olur:
1— Çıplak bir gözle Ramazan ayı hilalini görmek.
2— Şa’bân ayının otuz gününün tamamlanmasıyla.
Peygamber (sav) şöyle buyuruyor: “Onu “hilâli) gördüğünüzde
oruç tutunuz. Gördüğünüzde de orucunuzu açınız. Ortalık bulutlu olursa Şa’ban ayının sayısını otuz güne tamamlayınız” (Buharı).
Hilâlin görülmesi, Şâfiî mezhebinde âdil bir tek şâhidin şehade-tiyle sâbit olur. Ortalık bulutlu olsun, açık olsun arasında fark yoktur.
Hanefî mezhebine göre ise ortalık açık olduğu takdirde yalan söylemek hususunda ittifakı mümkün olmayacak kadar sayısı kabarık bir cema’at tarafından görülmesi lâzımdır. Bu sayının miktarı elli mi, altmış mı, o hakimin takdirine bağlıdır. Şayet ortalık bulutlu veya sisli olursa bir tek âdil tarafından görülse kâfidir.
Ramazan hilalinin görülmesiyle, Hilal her hangi bir sebepten dolayı görülemezse, Şaban ay’ı otuza tamamlanarak Ramazan orucuna başlanır. Hz. Peygamber (s.a.s) bu konuda şöyle buyurmuştur:
“Ramazan ayının hilalini görünce oruç tutunuz (Şevval ayının) hilalini görünce iftar ediniz, oruç tutmayı bırakınız. Şayet gök yüzü kapalıysa Şaban ayının günlerini otuza tamamlayınız” (Buhari, Savm, 5,11).
