Oruç tutmak için vacip olan şartlar dört madde vardır. Bu şartlara uyan kişilere oruç farzdır tutmaları gerekir. Tutmadıklarından meshuldürler. Tutmadıkları oruçları kaza etmeleri ve ceza hükmü varsa yerine getirmeleri gerekmektedir. Oruç tutmak, İslâm’ın dayandığı 5 temel esastan birisidir. Medine’de hicretten 1.5 yıl sonra, Şaban ayının 10. günü farz kılınmıştır. Oruç da namaz gibi bedenî ibâdettir. Bu ibâdetin en başta gelen özelliği, insanları kötülüklerden alıkoyması, nefsin azgın istek ve arzûlarını gemlemesidir. Ramazan orucunun, dünyevî ve uhrevî, ferdî ve içtimaî pek çok faydaları vardır.
Oruç, Allâh Subhânehu ve Teâlâ’nın Ümmet-i Muhammed’e farz kıldığı İslâm’ın şartlarından olan çok değerli ve mübarek bir ibâdettir. Bu ibâdetin ecri ve mükafatı Allâh katındadır.
ORUCUN VACİB OLMASININ ŞARTLARI
1) Müslüman olmak.
2) Baliğ olmak.
3) Akıllı olmak.
4) Oruca muktedir olmak.
Bülûğa ermiş, aklı başında kadın ve erkek her müslümana, Ramazanda oruç tutmak bir kulluk borcudur ve farz-ı ayndır. Bülûğa ermemiş çocukların oruç tutması ise farz olmamakla beraber onları da namaz gibi, küçük yaşlardan itibaren yavaş yavaş oruç tutmaya alıştırmak, oruca heveslendirmek lâzımdır.
Yolcu ve hasta olanlara da oruç farzdır. Ancak Ramazanda tutmaları mecburî değildir. Çünkü Ramazan orucunun Ramazan içinde edâsının farz olması için, sıhhat ve ikâmet şarttır. Yolcularla hasta olanlara şeriatın izin ve ruhsatı vardır. Dilerlerse oruçlarını Ramazanda tutarlar, dilerlerse yolcular yolculuktan evlerine döndüklerinde, hastalar da iyi olduklarında gününe gün kazâ ederler.
Oruc’un kısımları nelerdir? Yani Oruç Çeşitleri
1- Farz Oruç: ramazan ayı orucunun edası da, kazası da farzdır.
2- Vacib Oruç: Nafile olarak tutulan, sonradan bozulan orucun kazası.
3- Sünnet Oruç: Muharrem ayının 9 ve 10’uncu veya 10 ve 11’inci günleri oruç tutmak sünnettir. Bu oruca Aşura Orucu denir.
4- Sünnet Oruç: Muharrem ayının 9 ve 10’uncu veya 10 ve 11’inci günleri oruç tutmak sünnettir. Bu oruca Aşura Orucu denir.
5- Mekruh Oruç: Ramazan bayramının birinci günü ile Kurban bayramının dört gününde oruç tutmak,ara vermeden yani, akşam iftar etmeden 2-3 gün peş-peşe oruç tutmak (ki buna savm-ı visal denir) mekruhtur. bayram günleri de dahil bütün sene boyunca aralıksız her gün oruç tutmak da mekruhtur.
6- Nafile Oruç: Yukarıda sayılan vakitler dışında, kerahet olmayan günlerde oruç tutmak ise nafiledir.
