Kabe’nin Yemen tarafına düşen köşesi.
Rükn-i Yemânî’den geçerken, mutlaka Cebrâil’in, onun üzerinde durduğunu ve istilâmda (selâmda) bulunanlar için af dilediğini görürüm. (Hadîs-i şerîf-Ahbâru Mekke)
Peygamber efendimiz, Rükn-i Yemânî’de istilâm yapar (bu rüknü selâmlar) ve yüzünü de onun üzerine sürerdi. (Mücâhid)
Abdullah bin Ömer’e; “Rükn-i Hacer-ül-esved ile Rükn-i Yemânî karşısında istilâm yapmasında (bu rüknleri selâmlamasında) bu kadar gayret göstermesinin sebebi soruldukta; “Ben, Resûlullah efendimizin; “Bu iki rükün karşısında istilâm yapmak, hatâları siler” buyurduğunu duydum” dedi. (Ahbâru Mekke-Azrakî)
Saîd bin Müseyyeb’den rivâyet edildiğine göre, Peygamber efendimiz, Rükn-i Yemânî’nin önünden geçerken, şu duâyı yapardı: “Ey Allah’ım! Küfürden, zilletten, fakirlikten, dünyâ ve âhirette îtibâr kaybettirecek yerlerde durmaktan sana sığınırım. Ey bizim Rabbimiz! Sen bize dünyâda da, âhirette de nîmet ver ve bizi Cehennem azâbından koru!” (Ahbâru Mekke-Azrâkî)
Ayrıca İslâmî literatürde Kâ’be’nin Hacerul-Esved’i içine alan rüknü ile Rükn-i Yemânî “Rükneyn-i Yemâniyeyn”; mukabili olan diğer iki rüknü ise “Rükneyn-i Şâmiyeyn” diye isimlendirilmiştir. Abdullah b. Ömer’den rivâyete göre, tavaf esnasında Rükn-ı Hacer ile Rükn-i Yemânî istilânı edilmektedir. Keza aynı zattan rivayete göre, Hz. Peygamber de tavafta Rükn-i Hacer ile Rükn-i Yemânî’yi istilâm ederdi (Tecrid, I, 149-150). İzdihamdan dolayı bu mümkün olmaz ise, tekbir getirmek suretiyle tavafa devam edilmekte idi.
Tavaf esnasında Hz. Peygamber’in istilâm etmesinden dolayı, Rükn-i Yemânî’nin Rükn-i Hacer’den sonra ehemmiyetli bir yeri vardır.
Türkçe Okunuşu:
Allâhümme innî cüzü bike mine’l-küfri ve’l-fakri ve min azâbi’l-kabri ve min fitneti’l-mahyâ ve’l-memât. Ve eûzü bike mine’l-hizyi fi’d-dünyâ ve’I-âhireti.
Türkçe Anlamı:
Allah’ım! Ben, küfürden, fakirlikten, kabir azabmdan, hayatın ve ölümün fitnesinden sana sığınır ve dünya ve âhirette rezil ü rüsvay olmaktan yine sana sığınırım.»
Rüknü Yemani: Kabe’nin bir köşesinin ismidir. Hacılar onun yanından geçerken, elleriyle ona işaret ederler ve “Rabbena atina fiddünya haseneten ve fil ahireti haseneten ve kına azabennar” duasını okurlar.
Kabenin dört duvarının köşe başlarındaki alametlerinin isimleridir. Bu isimler onlara böylece verilmiş ve böylece muhafaza edilmektedir. İnsanlar her hac mevsiminde oraya gittiklerinde Kabe’yi tavaf ederler ve tavaf esnasında bilhassa yukarıda yazılan duayı okurlar. Bu duada, küfürden, kabir azabından, hayattaki çeşitli fitnelerden ve ölümden sonraki azaptan Allah’a sığınma vardır. Ayrıca dünyanın ve ahiretin rezaletinden Mevlaya sığınılmaktadır.
