Uzakta bulunan bir kabrin (mezarlık) ziyaretine gitmek meşrû mudur?
Ölünün kendisini ziyâret edeni hissetmesi konusunda Allah Teâlâ en iyi bilendir. Lakin Kabirler, insana ölümü ve ahireti hatırlatır. Peygamber Efendimiz sık sık Bakî mezarlığına gider, ölülere selâm verir, onlara dua ederdi.
Câhiliyette yapılan kabir ziyareti gayr-i meşrû ve tevhîd akidesine ters olarak icra edildiği gibi nübüvvetin ilk zamanlarında yasaklanmıştı. Bilâhare müslümanlar tevhîd akidesini kavrayıp olgunlaşınca onlar için kabir ziyareti serbest bırakıldı. Peygamber (sav) şöyle buyurur: “Kabir ziyaretinden sizi men’etmiştim. Artık ziyaret edebilirsiniz” (153).
Kabir ziyareti, kabir yakın olsun, uzak olsun caizdir, hattâ sünnettir. Yeterki bu ziyarette İslâm’a muhalif hareketler olmasın. Bizim memleketimizde birçok sıkıntı ve zahmetlere katlanmak suretiyle yüzlerce kilometre yol yürüyüp sevab kazanmak gayesiyle cemaat halinde mezarların ziyaretine gidip, dolaşırlar. Fakat erkek ve kadın karışık olarak gittikleri ve namazlarını dahi kaçırdıkları için sevab yerine günah kazanırlar. Sebebi kabir ziyaretinin usulünü bilmemeleridir. Bunun için önce kabir ziyaretinin usulünü öğrenmeleri gerekir. Daha sonra isterlerse bu ziyareti yerine getirebilirler.
İslâm’a göre kabir ziyareti şöyledir: Yatan zat ne kadar büyük olursa olsun, sessizce mezarına yaklaşıp, kendisine selâm verilmeli, duâ edilmeli ve kabri yanında Kur’ân-ı Kerim okunmalıdır. Çünkü o âhirete intikal ettiği için müslümanlardan dua bekler. Hz. Ai-şe (ra)’dan rivâyet edildiğine göre O, “Ey Allah’ın Resûlü, kabir ziyaretine gittiğim zaman ne diyeyim?” demiş, Peygamber (sav) de kendisine şöyle cevap vermiştir: “Mü’min ve müslümanlardan bu diyarda bulunanlara selâm olsun. Allah bizden önceki ve sonrakilere rahmet etsin. Şüphesiz biz inşâallah size kavuşacağız demelisin.” Mezara yaklaşıp bağırıp çağırmak ve Allah’ı unuturcasma ondan meded beklemek kesinlikle caiz değildir.
İbn Hacer şöyle diyor: “Sâlih ve Velîlerin ziyareti esnâsında, erkeklerle kadınların birbirlerine karışması gibi gayr-i meşrû şeyler meydana gelse de yine kabir ziyareti terkedilmez. Ancak meşru olmayan şeylerin önlenmesi için çalışmak icab eder. Çünkü sünnet tavafta da istenmeyen şeyler meydana geldiği halde hiçbir kimse onu menetmemiştir” (154).
(153) İbn Mâce, Hâkim
(154) el-Fetavâ el-Kübrâ, c. 2, s. 24
