Birisi bir cami yaptırıp vakfeder, sonra yıkılıp harab olursa o caminin mülkiyet durumu nasıl olur?
Yıkılan caminin sahibi -yaptırıp vakfeden- belli ise hayatta olduğu takdirde kendisine, yoksa vârislerine intikal eder (11).
Şâfiî mezhebine göre ise cami yıkılırsa da kıyâmete kadar cami olarak kalacaktır. Ve onda hiç bir surette tasarruf yapılamaz. Çünkü cami yıkılsa da arasında namaz kılmak mümkündür, ayrıca ileride yeniden caminin tamiri mümkündür (12).
Birisi evlâdı olmadığı için mülkünü bir hayr cihetine vakf etmek istiyor, ancak başkasına el açmamak için, hayatta olduğu müddetçe mülkünü vakfederken tasarrufu altında bırakmak şartını koşuyor. Dînen bu şartla yapılan vakf sahih sayılır mı?
İmam-ı A’zam, İmâm Şâfiî ve İmâm Muhammed’e göre böyle bir şartla yapılan vakf sahih değildir. Abû Yûsuf a göre sahihtir. Hanefî mezhebinde müftâ bih Abû Yûsuf un kavlidir (10). Yalnız başkasına ne kiraya, ne de kendisine vakfedilenden başka bir kimseye ücretsiz verilebilir.
Dipnotlar
(10) al-Fetavâ’l-Hindiya c. 2, s. 398
(11) Aynı eser, aynı cilt, s. 458
(12) al-Mühazzeb c. 1, s. 445