İster sargı ister yara bandı sargılı bir şeyin üzerine mesh ile ilgili fıkhi hükümler nelerdir? Veya alçı üzerine mesh nasıl yapılır?
İslâm Hukukunda kabul edilmiş genel prensiplerden biride güçlüğü kaldırmak ve insanlar için kolaylaştırma nazariyesi olduğu bir gerçektir. Abdes alırken veya gusül yaparken, alçıya alınmış olan veya yara gibi bir nedenle üzerine sargı sarılmış bulunan bir abdest organını su işle yıkamak zararlı ise, bu sargı çözümlenmez. Sorunun cevabına gelince yara bandı yıkanılması veya mesh edilmesi zararlı olan bir yara üzerine yapıştırılmışsa fıkıh kitaplarımızda geçen “i’sabe/cebire” olarak değerlendirilir. Bunun üzerine meshin caiz olabilmesi, belli başlı şartlara bağlıdır. Fıkıh kitaplarımızda bunlar şu şekilde mezkûrdur:
Yaranın yıkanması veya mesh edilmesi uzva zarar veriyor veya yıkamak zarar vermese de yaranın açılması zarar veriyorsa sargı üzerine mesh caizdir.
Gusül veya namaz abdesti sırasına yaralı bir uzvu yıkamak zarar verdiği takdirde, üzerindeki sargıya bir kere mesh edilir. Bu da zararlı ise mesh de yapılmaz.
Kırılan veya yarası bulunan bir uzvu (organı) yıkamak zarar verince, kırık üzerindeki tahtaya veya yara üzerindeki sargıya, hem abdest ve hem de gusül için bir kez meshedilir. Bu mesh de zarar verirse, terk edilir.
Elde, tırnakta ve diğer uzuvlarda bulunan herhangi bir yara üzerine konulmuş sakız, pamuk gibi şeylerin veya ilâçların üzerine de zaruret halinde bir kere mesh yapılır. Bunlara sıcak su zarar vermiyorsa, mesh yeterli olmaz, yıkamak gerekir. Yapılacak meshin bütün sargıyı kaplaması gerekmez; çoğunluğunu meshetmek kâfi gelir.
Sargıyı çözmek zarar veriyorsa, özürlü yerin etrafını sargı altından yıkamak gerekmez. Bunlardan açık bulunan yerleri meshetmek yeterlidir.
Böyle bir sargı üzerine yapılan mesh için belli bir müddet yoktur. Özür devam ettiği müddetçe sargı üzerine mesh yapılır. Bu sargının taharet hali üzere (abdestli olarak) sarılmış olması da şart değildir.
Bir sargı üzerine mesh yapıldıktan sonra sargı değiştirilirse, tekrar mesh gerekmez. Yine bir sargıya mesh yapıldıktan sonra, onun üzerine başka bir sargı daha sarılmış olsa, yeniden bir mesh daha yapılmaz. Henüz özür kalkmadan sargı açılsa, mesh bozulmuş olmaz.
Bir özürden dolayı iki ayaktan biri üzerine mesh yapılınca, diğerini yıkamak gerekir. Çünkü bu mesh de yıkamak hükmündedir.
Özür tamamen kalkınca, mesh bozulmuş olur, artık sargı üzerine mesh yapılmaz. Yerinin yıkanması gerekir.
