Her sene Ramazan önce bazılarımız bir gün önce oruç tutarlar. işte buna yevmi şek orucu denir. Yada yevmi şek, Ramazanda bir önceki gün, yani Şaban ayının otuzuncu günüdür. Ayrıca yevmi şek Mana itibarıyla şüpheli gün, demektir.
Şafiiler dediler ki: Gecesinde hilâli görmekten bahsetmelerine rağmen hiç kimsenin hilâli göremediği veya kadın ya da çocuk gibi tanıklıkları kabul edilmeyen kimselerce görüldüğü güne yevm-i şek denir ki bu, Şaban ayının otuzuncu günüdür. Önceki günün gurûb vaktinde hava açık da olsa, bulutlu da olsa, bu günde oruç tutmak haramdır. Havanın bulutlu olması durumunda bu günde oruç tutmak vâcib olur diyen Ahmed İbn Hanbel’in muhalefetine riâyet edilmez. Çünkü sarîh hadise ters düştüğünde, muhalefete riâyet etmek müstehab olmaz. Bu husutaki sarih hadîs şudur:
“Eğer (sema) size kapalı olursa Şaban ayını otuz güne tamamlayın.”
Hanefiler dediler ki: Yevm-i şek, Şaban ayının son günüdür. Bugünün Ramazan ayına dahil olma ihtimali de vardır. Şöyle ki: Şaban ayının yirmi dokuzuncu günü, gün batımından sonra havanın bulutlu olması nedeniyle hilâl görülmez de, bu günün Şaban’dan mı yoksa Ramazandan mı olduğu hususunda şüphe edilirse, bu güne yevm-i şek denir. Ya da tanıkların hilâli görme tanıklıklarını kadının reddetmesi veya insanların hilâli görmekten bahsedip de hilâlin sabit olmaması sebepiyle şüpheye düşülürse bu güne yevm-i şek denir.
Mâlikîler: Yevm-i şekki iki şekilde tanımlamışlardır:
1. Gecesinde köle, fâsık ve kadın gibi tanıklıkları kabul edilmeyen kimselerin Ramazan hilâlini gördüklerini söyledikleri Şaban ayının otuzuncu günüdür.
2. Gecesinde, havanın bulutlu olduğu ve Ramazan hilâlinin görülmediği Şaban ayının otuzuncu günüdür. Mâlikîlere göre meşhur olan tarif budur.
Yevmi şek’te oruç tutulur mu?
Her müslümanın üzerine vacib olan, dini günün tesbitini bizzat yapması, oruç ve kurban meselesinde yanlışa düşmemesidir. Yevmi şek’te, Ramazan orucuna veya bir vacip oruca niyet ederek oruç tutmak mekruhtur. Ancak nafile oruç tutmakta beis yoktur.
Yevm-i şek’te öğle namazı zamânına kadar oruç tutup, o gün Ramazan olduğu îlân edilmezse, orucu bozmak lâzım olur. Bozmayıp, oruca devâm etmek tahrîmen mekrûhtur. (İbn-i Âbidîn)
Ayrıca Ramazan ayını karşılamak amacıyla oruç tutulmaz. Hz.Peygamber (S.A.V.) Efendimiz, sırf Ramazan’ı karşılamak amacıyla tutulan bir-iki gün orucu men etmiştir.