Bir çölde veya kırda bulunan kimse elinde pusula olmazsa kıbleyi nasıl bulacaktır? Herhangi bir yere veya araziye çıktığımız zaman, Eğer yanımızda etrafı bilen biri yoksa gece veya gündüz yönümüzü nasıl tayin eder yolumuzu nasıl buluruz?
Kıbleyi belirlemede soracak kimse bulamadığında ictihad edip bulmaya çalışır. Namaz kıldıktan sonra başka cihete yöneldiğini anlarsa, artık namazı iade etmez. Ama namazda iken bunu fark ederse, namazı bozmadan yön değiştirir.
Yanında bulunduğu bölge halkından ve aynı zamanda kıbleyi bilenlerden bir kimse bulunduğu halde, sormayıp kendi ictihadına göre namaz kılar, sonra kıbleye yönelmediğini anlar veya kendisine bu hususta bilgi verilirse, namazı iade etmesi gerekir. Böyle hallerde kıbleyi sormadan namaza durulmaması gerekir.
Kutup yıldızı, görünüşte sabit olup daima güney istikâmetine bakmakta olduğundan onunla kıbleyi bulmak mümkündür. Şöyleki: al-Cezire, Bitlis, Siirt, Muş, Urfa, Diyarbakır, Mardin… ve Rakka gibi yerlerde bulunan kimse tam sırtını, Medine-i Münevvere, Kudüs, Gazza, Ba’labak, Adana, Mersin, Antakya ve çevresinde bulunan kimse sol omuzunu Tunus ve çevresinde bulunan kimse sol kulağını, Irak, Mâveraün nehir ve çevresinde bulunan kimse sağ kulağını kutup yıldızına doğru çevirirse kıbleye yönelmiş olur.
Mekke dışında oturanların kıblesi, fukahaya göre Kabe cihetidir. Sahih olanda budur. Ancak Kabe ciheti ne ile belirlenir:
a) Kasaba ve şehirlerde camilerdeki mihraplar ve minarelerin şerefeye açılan kapısıdır.
b) Camilerden uzak bir semtte ise yerli halktan sormak gerekir.
c) Yanında pusula taşıyor ve manyetik sapmaları da hesaba katmasını biliyorsa, onunla kıbleyi tayin eder.