Büyük şeytanı taşlayıp tıraş olduktan sonra hastalanıp ziyaret tavafını yapmadan memleketine dönen kimsenin haccı sahih midir, değil midir? Değilse ne yapması gerekir?
Büyük şeytanı taşlayıp tıraş olduktan sonra hastalanıp tavaf ziyaretini yapmadan memleketine dönen kimsenin haccı bitmiş sayılmaz. Çünkü ziyaret tavafı haccın bir rüknüdür. Bu rüknü, eda etmeden hacc farizası edâ edilmiş sayılmaz. Ancak büyük şeytan taşlandığı ve tıraş olunduğu için birinci tahallül hasıl olur ve bununla kadın müstesna her şey mübah sayılır. Onu tamamlamak için Mekke’ye dönüp ziyaret tavafını yapması lâzımdır. Bu tavaf, yapılmadan kadınla ilişki kurmak kesinlikle yasaktır. Her münâsebet için bir kurban icab eder.
Ancak ihramı terketmek niyetiyle münâsebette bulunan böyle bir kimse ihramı bâki kalmakla beraber sadece birinci münâsebet için kurban lâzım gelir. Diğer münâsebetler için gerekmez (Meydânı, c. 1, s. 222)
ZİYARET TAVAFININ GEÇERLİ OLMASI İÇİN GEREKEN ŞARTLAR
1. Arafat vakfesinin yapılmış olması,
2. Belirli vaktinde yapılması.
ZİYARET TAVAFI NE ZAMAN YAPILIR?
Kurban bayramının ilk günü fecr-i sadığın doğması ile başlar. Daha önce yapılması halinde geçerli olmaz. Çünkü bayramın ilk gecesi fecrin doğuşuna kadar olan zaman, aslında Arafat vakfesine tahsis edilmiştir. Bir rükne tahsis edilen zaman içinde başka bir rüknü yerine getirmek caiz olmaz.
Şafiî ve Hanbelî mezheplerine göre zilhicce ayının dokuzunu onuna bağlayan gecenin yarısından itibaren yapılabilir.(Kâsânî, II, 127) Bu görüşün sahipleri şu rivayetleri delil almışlardır:
Hz. Aişe’den rivayet edilmiştir: “Peygamber (s.a.s.) Kurban bayramının ilk gecesinde eşi Ümmü Seleme’yi (önceden) gönderdi. O da fecr-i sadıktan önce şeytanı taşladı, sonra da gi- dip ziyaret tavafını yaptı.”(Ebu Davud, Menasik, 66, II, 481.)
Ebu Yusuf ve İmam Muhammed ile Şâfiî, Mâlikî ve Hanbelî mezheplerine göre ziyaret tavafının bayramın ilk üç günü içinde yapılması sünnettir. Ömrün sonuna kadar her hangi bir vakitte de yapılabilir. Ancak mazeretsiz olarak üçüncü günden sonraya bırakılması mekruhtur. Bu görüşte olanlar, şu hadis-i şerîf’i delil almışlardır:
Abdullah b. Abbas (r.a) tan rivayet edilmiştir:
Sahabeden biri Hz.Peygamber’e;
– “Şeytan taşlamadan ziyaret tavafını yaptım, (olur mu?)” diye sordu. Hz. Peygamber (a.s),
“Zararı yok, (olur)” cevabını verdi. Bir başka sahâbî,
– “Kurban kesmeden tıraş oldum, (olur mu)” diye sordu. Hz. Peygamber (s.a.s.),
– “Zararı yok, (olur)” buyurdu. Bir başka sahâbî,
– “Şeytan taşlamadan kurban kestim (olur mu) diye sordu. Hz. Peygamber (s.a.s.),
– “Zararı yok (olur) buyurdu”.(Buhârî, Eyman ve’n-Nüzur, 15, VII, 226.)
Bu rivayette de görüldüğü gibi hac amellerinin birbirinden önceye alınmasından veya sonraya bırakılmasından dolayı her hangi bir ihlal söz konusu olmamakta ve ceza terettüp etmemektedir. Kaldı ki ziyaret tavafının son vaktini belirleyen bir delil de mevcut değildir.
Ebu Hanife’ye göre farz tavafın, bayramın ilk üç gününde yapılması vaciptir. Bu günlerde yapılamayan farz tavaf daha sonra yapılabilir, ancak vacip terk edildiği için dem gerekir.
