(H. 164 241) Bağdat’ta dünyaya geldi. Hz. Peygamber (s.a.s.)’in soyu ile birleşmektedir.Hanbeli Mezhebinin kurucusudur. Annesi Horasan’ın Merv şehrindendir. Kufe, Basra, Mekke Medine Şâm, Yemen derken bütün Arap Yarımadası’nı yaya olarak gezdi. 241 ile Bağdat’ta vefat etti. Soy itibariyle, hem anne, hem de babası tarafından Arap asıllıdır. Nesebi, İslâmiyetten önce ve sonra Araplar arasında meşhûr bir kabile olan Şeyban kabilesine dayanır. Bu kabile Adnan kabilesinin bir kolu olan Rebîa kabilesinden bir kol olup, Nizar kabilesinde Peygamber efendimizin ( aleyhisselâm ) soyu ile birleşir.
İmam-ı Ahmed b. Hanbel’in Talebesine Öğütleri
✿ “İlim insanlara, ekmek ve su kadar lâzımdır. İlim, rivayet, kuru malûmat ve bilgi çokluğu değildir. İlim faydalı olan ve kendisiyle amel edilen şeydir.”
✿ “Sizden olmavan meziyetlerle sizi metheden kimsenin, sizden olmayan kötülüklerle de sizi bir gün kötüleyeceğini unutmayınız.”
✿ “Kibir taşıyan kafada akla rastlayamazsınız.”
✿ Kulun kalbini ıslah etmesi, düzeltmesi için, iyilerle beraber olması kadar faydalı bir şey yoktur. Yine kulun asıklarla beraber olup, onlann işlerine dikkat ve nazar etmesi kadar zararlı bir şey yoktur.”
✿ “İnsanlara az bir mal yetişir, çok mal ise kâfi gelmez.”
“Ya imam! Zühd nedir?
✿ “Zühd, üç türlüdür: Cahilin zühdü, haramlan terk etmektir. Alimlerin zühdü, helal olanların fazlasından sakınmaktır. Ariflerin zühdü, Allah’ı unutturan şeyleri terk etmektir.
✿ İnsana az bir mal yetişir. Çok mal ise kâfi gelmez.
✿ Her şey için kerem vardır. Kalbin keremi Allah-u Teâlâ’dan razı olmak, kadere rıza göstermektir.
✿ Bir kimse sadık bir arkadaşını kaybederse kendisi için zillettir.”
✿ Fütüvvet; korktuğun şey yani cehennem için, arzu ettiğin şeyi yani heva ve hevesi terk etmektir.”
✿ Her gün sabahtan akşama kadar camide ibadet edip Allah-u Teâlâ benim rızkımı nereden olsa gönderir diyen kimse cahildir. İslamiyet’ten haberi yoktur.”
✿ Kulun kalbini ıslah etmesi için iyilerle beraber olması kadar faydalı bir şey yoktur. Yine kulun fasıklarla beraber olup onların işlerine dikkat ve nazar etmesi kadar zararlı bir şey yoktur.
✿ Yemeği din kardeşleriyle sürur içinde, fakirlerle ikram ve cömertlikle, diğer insanlarla da mürüvvet içinde yemek lazımdır.
