Horasan’ın mühim bir kültür merkezi olan Nişabur’da doğmuştur. 13. yüzyılda yaşadığı kesindir. Birçok kaynakta doğum ve ölümü için 1210 – 1270 verilmesine rağmen kesin değildir. Ahmet İsevi’nin halifesi ve Yeseviliği Anadolu’ya taşıyan büyük bir velidir. Makalat, Şathiye, Besmele, Tefsir-i, Feva-id, Makalat-i Gaybiyye ve Kemalat-i Ayniyye adlı eserleri vardır.
Büyük ve alimler’den Hacı Bektaş-ı Veli sözleri ve nasihatları ile hayatınıza yön verecek altın değerinde sözleri derledik. İnsan için faydalı olan bilgi, bilgilerin en üstünüdür, en güzel rehberdir. Bu çalışmamdaki amaç, toplumda ortaya çıkan bozulmanın durulması adına, ‘bir damla’ olabilmektir.
Hacı Bektaş-ı Veli’den Öğütler
✿ Derviş; Yüce Allah’ın sıfatlarında baki kalabilmek için kendi sıfatlarından arınmalı, benlik ağacmı kökünden sökmelidir.
✿ ‘Yok olma (fena) gemisine binip “ölmeden önce ölünüz” sıfatını kazanmalı.
✿ Gönlünü teklik (tevhid) suyu ile beslemeli.
✿ Maneviyat şehrinin bayındır olabilmesi için benliğe saldırması, onu yağmalayıp yıkması; kökünden söküp atması gerekir. Çünkü benlik şehrine; yıkılmadan ön-
ce nefsani şehir; bayındır olduktan sonra da ruhani şehir derler.
✿ Sözlerinde, amellerinde ve davranışlarında doğru olmalı, vücudunu gerçek özne ile var etmeli;
✿ Allah’ın adım anmayı dilinden düşürmemelidir. Gönlünde Allah adım anmaktan başka şeyler olmamalı.
Size vasiyetim ey oğlum (oğullarım)!
✿ Akıldır, edeptir ve takvadır. Tüm durumlarda geçmişlerin eserlerini izle, ehl-i sünnet ve’l- cemaate bağlı ol. Fıkıh ve hadis öğren.
Cahil sufilerden sakın. İmam ve müezzin olmamak şartıyla namazını cemaatle kıl. Hiçbir zaman şöhret arama ki, şöhret afettir. Soya sopa rağbet etme. Daima ismin az söylensin, ilk sıralara kendi adım yazma. Kaza mahkemelerinde hazır bulunma, Şer’i mahkemeyi de inkâr etme. Kimseye kefil olma. Ulu orta yerlerde devlet büyükleri ve onların oğulları hakkında konuşma.
Han kah (Tekke) yapma ve hankahda oturma. Çok sema yapma, çok sema, sevindirdiği zaman ayrılık getirir, gönlü canlandırdığı zaman ise semahı inkâr etme. Aslandan kaçtıkları gibi halktan kaçıp yalnız kalmaya çalış. Erkeklerle, kadınlarla, çocuklarla, zengin kimselerle ve avam kimselerle sohbet etme.
Şüpheli gördüğünü bırak, çok gülme, kahkaha ile gülmekten kaçın, çünkü çok gülmek gönlü öldürür. Herkese şefkat gözü ile bakmalısın, hiç kimseyi küçümseme, dış görünüşü süsleme, çünkü dışını süslemek, içini harap eder. Halkla mücadele etme, kimseden kimsenin sırrım isteme.
Kimseye hizmet buyurma. Şeyhlere malınla, canınla ve vücudunla hizmet et. Onların yaptığı şeyleri inkâr etme. Çünkü onları inkâr edenin yüzü hiçbir zaman gülmez. Dünya ile onun izzeti ve devleti ile gururlanma. Çünkü senin gönlün her zaman hüzünlü, vücudun hasta, gözün ağlar, amelin halis, duan iniltili, elbisen eski, arkadaşın derviş, sermayen başarı, evin mescit ve yoldaşın yüce Allah olmalıdır.
✿ Daima iyiyi, güzeli, doğruyu öğrenebilmek için okuyunuz, okutunuz.
✿ Çalışmadan geçinenler, bizden değildir.
✿ Çalışan insan kötülük düşünmez.
✿ Cennet için ibadet geçersizdir.
✿ Abdal, Hakk’a hayran olandır.
✿ Cahiller ve hak tanımazlara, sükût ile karşılık veriniz.
✿ Adalet her işte, Hakk’ı bilmektir.
✿ Bizi sevenlerin gönüllerinde biz oturur, dillerinde de biz konuşuruz.
✿ Bizim erkânımız; ahlâkı Muhammed’i ve edebi Ali’dir.
✿ Âdem suretinde olan herkes, Âdem değildir.
✿ Âdem’in Âdemliği; akıl, hayâ ve ilim iledir.
✿ Bizi sevenlerin gönüllerinde biz oturur, dillerinde de biz konuşuruz.
✿ Bir olalım, iri olalım, diri olalım.
✿ Bilim, gerçeğe giden yolları aydınlatan ışıktır.
✿ Aşk meydanı, erenlerin ve bilenlerindir.
✿ Ariflerin içinde, murdar nesne (kötülük) eğlenmez.
✿ Arifler hem arıdır, hem arıtıcı.
✿ Araştırma, açık bir sınavdır.
✿ Ara, bul.
✿ Allah ile gönül arasında perde yoktur.
✿ Âlimlere ve kendini bilenlere, alçak gönüllülük yaraşır.
✿ ”İslâm’ın temeli güzel ahlâk; ahlâkın özü bilgi; bilginin özü akıldır.”
✿ Göze nur gönülden gelir.”
✿ ”Dinine dizlerinle değil, kalbinle bağlan.”
✿ ”Kimsenin ayıbını arama, kendi ayıbını görür ol.”
✿ ”İncinsen de, incitme. İnsan dilinin arkasında gizlidir.”
✿ ”Eline, diline, beline sahip ol.”
✿ ”Aşk meydanı, erenlerin ve bilenlerindir.”
✿ ”Kadınlarınızı okutunuz, kadınları okumayan millet yükselemez.”
✿ ”Düşünce karanlığına ışık tutanlara ne mutlu.”
✿ ”Her ne arar isen, kendinde ara.”
✿ ”Marifet, nefsi silmek değil, bilmektir.”
✿ ”İnsanın kemali, ahlâk güzelliğidir.”
✿ ”Çalışmadan geçinenler, bizden değildir.”
✿ ”En büyük keramet çalışmaktır.”
✿ ”Kanaatkâr olanlar, en büyük zenginliğe sahiptir.”
✿ ”İnsanın olgunluğu, davranışlarının doğruluğundadır.”
✿ ”Araştırma, açık bir sınavdır.”
✿ ”Daima iyiyi, güzeli, doğruyu öğrenebilmek için okuyunuz, okutunuz.”
