Hz. Abdulkadir Geylani, İslam dünyasında önemli bir tasavvuf alimi ve İslam bilgini olarak tanınır. 11. yüzyılın sonlarına doğru doğduğuna inanılan Geylani, özellikle İslam tasavvufunun gelişimine büyük katkılarda bulunmuştur. Doğu Anadolu’da yer alan Geylani Köyü’nde doğduğuna inanılan bu büyük alim, tasavvufun derinliklerine inerek manevi bir rehberlik sunmuştur.
Hz. Abdulkadir Geylani’nin öğretileri, İslam tasavvufunun ana ilkeleri arasında yer alır. Onun eserleri, manevi yolculuğun önemini, tevazu ve içsel dönüşümü ele almaktadır. Öğretileri, insanların Allah’a daha yakın bir ilişki kurmaları ve manevi olarak büyümeleri konusunda ilham verici mesajlar içerir.
Onun öğretileri ve sözleri, İslam dünyasında birçok kişiye ilham kaynağı olmuş ve onların manevi yaşamlarını derinleştirmiştir. Bu nedenle Hz. Abdulkadir Geylani’nin öğretileri ve sözleri, dini metinlerden ve tasavvuf geleneğinden beslenenler için önemli bir kaynaktır.
- Kalp sâlih olunca dâimî zikir elde edilir ve kalbin her tarafına hakk’in zikri yazılır. Böyle bir kalbin sahibinin gözleri uyuyabilir ama kalbi rabbını zikreder. / Abdülkadir Geylani
- Sıddık gözünün, güneş ve ayın değil, allah’ın nuruyla bakar. / Abdülkadir Geylani
- Nefsinin kıyâmetini kopart. Tefekkür ayaklarınla cehenneme ve cennete gir. Onlara îman ve yakîn gözlerinle bak. Abdülkadir Geylani – Fütuhu’l Gayb
- Tabiat ölmez. Sen ölünceye kadar o zulmet olmaz, bunu iyi bil. Eğer yok olsa insanmelek olur. Tecelliye uyulur. Hikmet kalmaz; emirler hükümsüz olur.Bekle; bir zaman böyle gider. Daha sonra her arzun verilir. İşte bunu anlatan şöylebir Hadis-i Şerif vardır: “Dünyanızdan bana üç şey sevdirildi: Güzel koku, kadın ve gözümün nuru namaz.” İşte bir zaman maddî şeyleri bırakıp sonra istemek. Buna istemek denmez,“sevdirildi” denir. İşte bir zaman sonra sana da isteklerin verilir; zamanı gelince bol bol. Bu hal Peygamberlerindir (AS). Onlar en çok istidatlılardır. Zaman geçince ilahi rahmet şümulünü gösterir. Her velî, halince Peygamberleri (AS) kendine örnek almalıdır. İşte işin ilki bir garip halle başlar. Sonu ise olgunlukla biter. Her velî, kendini emre vermeli. İlahî emirler dışına çıkmamaya gayret etmelidir.Abdülkadir Geylani – Fütuhu’l Gayb
- Bir kimse Allah’a yaklaşınca, Allah onu sever ve seçer. Kalb gözü açılır. Nimet, in’am ve ihsan kapıları ona açık olur. Zaman olur, o kalb gözü ile kimsenin görmediğini görür, işitmediğini işitir, akla hayale gelmeyen garip işler seyreder. Yerin, göğün hikmetini anlar. Onlardaki esrarı çözmeye başlar. En güzel vaadi alır. Vaad olunduğu şey kendisine bol bol verilir. Hakk’a yaklaşır. O’nun güzel sözlerini duyar. Bu duygu yalnız safiyetten ve manevi yükselmeden gelir. Bu hale fenaya ermiş kişi kavuşur.Abdülkadir Geylani – Fütuhu’l Gayb
- Kudreti, kuvveti Allah’tan gör! Hakk’ı ve hakikatı gör, her halinde manevi meşgalen bu olursa, benliğin ölür, şahsi arzuların söner. Şahsiyetçilik davasından kurtulur, herkesin iyiliğini gözetmeye başlarsın. Dünya gözünden silinir, yalnız ahret, cennet sevgisi ve cehennem korkusu ile işlerini yapar olursun. Ruhunda sonsuz bir huzur duyar, Hakk’ın iradesini görürsün. Kalbin, hak ve hikmetle dolar. Zulmet kaybolur, nura boğulursun.Abdülkadir Geylani – Fütuhu’l Gayb
- Eğer takva halinde isen, nefsine daima muhalefet et. Halkın varlığını kalbinden çıkar. Onlardan herhangi bir şey bekleme. Onlara minnet etme. Onlara güvenme, onların elindeki dünyalığa göz atma. Onların iyiliği seni sevindirmesin, kötülükleri de gücendirmesin.Abdülkadir Geylani – Fütuhu’l Gayb
- Dünyayı zahirdeki güzelliği ile görürsen aldanma. O, hilesi, tuzağı, öldürücü zehirleri ile düşkünlerine verilmiştir. Gafletle dokunanı derhal öldürür. Onda sadakat, onda vefa diye bir şey yoktur. Ona iyi gözle bakıp hoşlanma.Abdülkadir Geylani – Fütuhu’l Gayb
- Çok yakın zamanda malın da bitecek, gözün görmez olacak, aklına halel gelecek, yemen içmen azalacak. Gözlerin can çeken şeyler görecek, ama sen onları yiyemeyeceksin. Dünya senden uzaklaşacak, ahret sana yaklaşacak. Şâyet senin sâlih amellerin olursa, o seni karşılayacak ve seni bağrına basacak. Eğer böyle değilsen yerin kabir çukuru, barınağın cehennem olacak. Bunlar boş değil!Abdülkadir Geylani – Fütuhu’l Gayb
- Ölümü düşünmek nefis hastalıklarının devâsı ve kalpler için bir azık ve faydadır. Ölümü unutmak kalbi katılaştırır ve ibadetlere karşı tembelleştirir. Ölümü unutmak insana, halkı dikkate alma, zararı ve faydayı ondan görme, onlara izâfe etme duygusu verir ve onu küfre iter, karartır, Rabbinden perdeler. Sebeplere güvenmek imanı eksiltir; ikan nurunu söndürür; kalbi Rabbinden perdeler; O’ndan nefret etmeye sevkeder; O’nun gözünden düşmeye sebep olur; O’nun kurbiyetinin kapısını kapatır.Abdülkadir Geylani – Fütuhu’l Gayb
