Ahmed Arif sih u se gulle stranen kurdi Şarkı Sözleri
Ev çiya çiyayê Mengenê ye
Bu dağ Mengene dağıdır
Berbanga wî li Wanê lêda
Tanyeri atanda Van’da
Ev çiya zaroka Nemrûdê ye
Bu dağ Nemrut yavrusudur
Berbanga wî li hember Nemrûdê lêda
Tanyeri atanda Nemruda karşı
Li aliyekî berf digire hember Kafkasan
Bir yanın çığ tutar, Kafkas ufkudur
Aliyekî secade malê Farisan
Bir yanın seccade Acem mülküdür
Guşiyê cemedê li bilindahiyan
Doruklarda buzulların salkımı
Kevokên revok li ser avan
Firari guvercinler su başlarında
Keriyên xezalan
Ve karaca sürüsü,
refên kewan…
Keklik takımı…
Bila mêrxasî neyê înkarkirin
Yiğitlik inkar gelinmez
Di şerê yek û yek de winda nekirin
Tek’e – tek doğüşte yenilmediler
Ji hezar salan vir de peyayên vir
Bin yıllardan bu yan, bura uşağı
Ma em haya we ji ku bigihîninê
Gel haberi nerden verek
Ev ne refên qulingan e
Turna sürüsü değil bu
Ne koma stêran e li ezman
Gökte yıldız burcu değil
Ev dilê bi sih û sê gulle ye
Otuzüç kurşunlu yürek
Sih û sê kaniyên xwînê ye ev
Otuzuç kan pınarı
Naherike,
Akmaz,
Bûye gol li vî çiyayî…
Göl olmuş bu dağda…
2.
Ji binê serkêş kîroşkek rabû
Yokuşun dibinden bir tavşan kalktı
Piştbelek
Sırtı alacakır
Zikspî
Karnı sütbeyaz
Reben avis bû, kîroşkekê çiyayî
Garip, ikicanlı, bir dağ tavşanı
Dil di dev de wisa reben
Yüreği ağzında öyle zavallı
Mirov bi tobekirin dida
Tövbeye getirir insanı
Bêdeng bû, demek xalî bû
Tenhaydı, tenhaydı vakitler
Berbangek çak û bê kêmasî bû
Kusursuz, çırılçıplak bir şafaktı
Nihêrî ji sih û sê gulan yekê
Baktı otuzüçten biri
Bi zikê vala û birçî
Karnında açlığın ağır boşluğu
Por û rih bostek
Saç, sakal bir karış
Di stûkurê de spî
Yakasında bit,
Mêrxasekî bêtirs
Cehennem yurekli bir yiğit,
Nihêrî bi mile birîndar
Baktı kolları vurulu,
Carekê li kîroşkê
Bir garip tavşana,
Carekê li paş xwe
Bir gerilere.
Filînta wî ya delalî hate bîra wî,
Düştü nazlı filintası aklına,
Ya ku di bin behlîfê de xeyidî,
Yastığı altında küsmüş,
Caniya ku ji deşta Heranê anîbû hat bîra wî
Düştü, Harran ovasından getirdiği tay
Caniyê ku tûşik bi morîkên hêşin
Perçemi mavi boncuklu,
Enîbeş
Alnında akıtma
Û sê sim spî
Üç topuğu ak,
Caniyê bezok,
Eşkini hovarda, kıvrak,
Reqsok û serserî
Doru, seglavi kısrağı.
Çawa firiyabûn li ber Xozatê!
Nasıl uçmuşlardı Hozat önünde!
Niha wisa bêçare û girêdayî
Şimdi, böyle çaresiz ve bağlı,
Ger lûleke sar
Böyle arkasında bir soğuk namlu
Nehatiba dîtin li pişté
Bulunmayaydı,
Karîbû hilkişiya bilindahiyê…
Sığınabilirdi yuceltilere…
Ev çiya dost in, qedrê wî dizanin
Bu dağlar, kardeş dağlar, kadrini bilir,
Ev dest destên mêrxasan in
Evvel Allah bu eller
Mêran fedîkar dernaxin.
utandırmaz adamı,
Xwêliya cigara vêketî
Yanan cıgaranın külünü,
Ku li bin tava rojê diçûrise
Güneşlerde çatal kıvılcımlanan
Zimanê marê kor
Engereğin dilini,
Û ev destê hoste
İlk atımda uçuran
Bi carekê ve lêdixe…
Usta elleri…
Ev çava tu caran nehatin xapandin
Bu gözler, bir kere bile faka basmadı
Û zanîbûn ku newal bi cemed in
Çığ bekleyen boğazların kıyametini
Ev çavên ku bi bêbextiya şaxuran dizanîbûn
Karlı, yumuşacık hıyanetini uçurumların,
Kaşên nerm bi berf in
Önceden bilen gözleri
Bê çare bû
Çaresiz
Ew ê bihata kuştin
Vurulacaktı,
Fermana wî wisa bû
Buyruk kesindi,
Êdi bila marzerîkên kor çavên wî
Gayrı gözlerini kör sürüngenler
û teyrên belatan dilê wî bixwin…
Yüreğini leş kuşları yesindi…
3.
Birîndar im
Vurulmuşum
Li cihekî xalî, li çiyan
Dağların kuytuluk bir boğazında
Di dema nimêja sibê de
Vakitlerden bir sabah namazında
Ketime
Yatarım
Di nav xwînê de dirêj bûme…
Kanlı, upuzun…
Birîndar im
Vurulmuşum
Xewna min ji şevan tarîtir
Düşüm, gecelerden kara
Ne elametê xêrê ye
Bir hayra yoranım çıkmaz
Ruhê min distînin bê dem
Canım alırlar ecelsiz
Ev tişt di pirtûkan de hilnayê
Sığdıramam kitaplara
Ev e fermana paşayekî
Şifre buyurmuş bir paşa
Birîndar im bê pirs û dadgeh
Vurulmuşum hiç sorgusuz, yargısız
Kirîvo, rewşa min wisa binivîsîne
Kirvem, hallarımı aynı böyle yaz
Dibe ku rîwayet bê dîtin
Rivayet sanılır belki
Ev ne memikên gulînî ne
Gül memeler değil
Ev guleyên domdomê ne
Domdom kurşunu
Di devê min ê perçekirî de
Paramparça ağzımdaki…
4.
Fermana kiştinê anîn cih
Ölüm buyruğunu uyguladılar,
Mijê çiyayê şîn
Mavi dağ dumanını
Bayê hişyar û hênik
ve uyur-uyanık seher yelini
Di nava xwînê de gerandin
Kanlara buladılar.
Dûre tifingên xwe spartin wir
Sonra oracıkta tüfek çattılar
Û li me geriyan
Koynumuzu usul-usul yoklayıp
Li bin çengên me
Aradılar.
Li nav doxînên me
Didik-didik ettiler
Pista min a sor ji min standin, malê Kirmaşanê bû
Kirmanşah dokuması al kuşağımı
Dûre tesbîh û qutiya min ji min standin
Tespihimi, tabakamı alıp gittiler
Hemû jî diyariyên Ecemistanê bûn.
Hepsi de armağandı Acemelinden…
Em kirîv in, mirovên hev in, ji xwînekê ne
Kirveyiz, kardeşiz, kanla bağlıyız
Me bi gund û koçerên hember re
Karşıyaka köyleri, obalarıyla
Jin dane hev bi sed salan
Kız alıp vermişiz yüzyıllar boyu,
Em cîranên hev in
Komşuyuz yaka yakaya
Mirîşkên me tev hev dibin
Birbirine karışır tavuklarımız
Ne ji nezaniyê ye
Bilmezlikten değil,
Ji xizaniyê ye ev.
Fıkaralıktan
Dilê me li paseportan germ nebûye
Pasaporta ısınmamış içimiz
Ev e sedema kuştina me
Budur katlimize sebep suçumuz,
Ji bo vê ye navê me bi nebaşî derte
Gayrı eşkiyaya çıkar adımız
Bi qaçaxçîtî
Kaçakçıya
Bi rêbirrî
Soyguncuya
Bi bêbextî…
Hayına…
Kirîvo, rewşa min wisa binivîsîne
Kirvem hallarımı aynı böyle yaz
Dibe ku rîwayet bê dîtin
Rivayet sanılır belki
Ev ne memikên gulînî ne
Gül memeler değil
Ev guleyên domdomê ne
Domdom kurşunu
Di devê min ê perçekirî de…
Paramparça ağzımdaki…
5.
Li min xin lawo,
Vurun ulan,
Li min xin,
Vurun,
ez nayêm kuştin bi hêsanî
Ben kolay ölmem.
Di kuçik de bizotên min ên bi xwelî
Ocakta küllenmiş közüm,
Û di zikê min de peyvên min hene
Karnımda sözüm var
Ji we, ji zanan re
Haldan bilene.
Bavê min çavên xwe da li ber Rihayê
Babam gözlerini verdi Urfa önünde
Sê heb jî birayên xwe
Üç de kardaşını
Sê birayên ku hîn ter nebûbûn ji jînê,
Üç nazlı selvi, Ömrüne doymamış üç dağ parçası.
Ji bircan, ji giran, ji minareyan
Burçlardan, tepelerden, minarelerden
Kirve, hısım, dağların çocukları
Gava kirîv, pisman û zarokên eşîrê
Fransız Kuşatmasına karşı koyanda
Li hember frensiyan şer dikirin
Simbêlê wan hê nû derketibû.
Bıyıkları yeni terlemiş daha
Xalê min ê biçûk, Nazîf
Benim küçük dayım Nazif
Çeleng
Yakışıklı,
Sivik
Hafif,
Siwarekî baş
İyi süvari
Gotiye’ “Lêxin bira
Vurun kardaş demiş
Roja namûsê ye”.
Namus günüdür
Û hespê xwe rakiriye piya.
Ve şaha kaldırmış atını.
Kirîvo, rewşa min wisa binivîsîne
Kirvem hallarımı aynı böyle yaz
Dibe ku rîwayet bê dîtin
Rivayet sanılır belki
Ev ne memikên gulînî ne
Gül memeler değil
Ev guleyên domdomê ne
Domdom kurşunu
Di devê min ê perçekirî de…
Paramparça ağzımdaki…
