Aort anevrizması, sol kalpten çıkan ve aort adı verilen atardamarda bölgesel genişleme olması sonucu kesecik oluşması durumudur. Sıklıkla 60 yaşın üzerindeki hipertansiyon hastalarında görülebilen bu genişleme noktalarında ani olarak yırtılmalar meydana gelebilir. Buna aort yırtılması ya da tıbbi adıyla aort diseksiyonu denmektedir.
Aort nedir?
Aort, vücudumuzda bulunan en büyük atardamar olup sol kalpten çıkar. Aort damarı, akciğerlerde temizlenmiş oksijen açısından zengin kanın kalpten vücut dokularına pompalandığı noktada bulunur. Kan dolaşımının merkezinde bulunan bu damarda yetişkinlerde dakikada ortalama 5 litre kan pompalanır.
Aort çıkan aorta, arkus aorta, inen aorta ve abdominal aort olmak üzere dört bölümden oluşur. Abdominal aorta damarın karın bölgesindeki kısmına verilen isimdir. Aort damar yırtılması belirtilerinin şiddet yırtılmanın meydana geldiği damar bölüme göre farklılık gösterir. Kalbe daha yakın olan bölgelerde oluşan yırtıklar ölümcül olabilen daha şiddetli belirtilerle seyreder.
Aort anevrizması nedenleri ve risk faktörleri
Aort anevrizması oluşma riski yaşla birlikte artış gösterir. Bunun nedeni, damar duvar yapısının yıllar içinde değişime uğramasıdır. Damar duvarı yaş ilerledikçe elastikiyetini kaybetmekte ve damar duvarında oluşan basınca dayanıklılığı azalmaktadır.
Vakalarının %50’sinden fazlasında, ateroskleroz yani damar sertliği anevrizmanın sebebidir. Yüksek tansiyonu olan hastalarda da yaygındır. Yüksek tansiyon damar duvarında gerginliğe yol açarak anevrizmaya zemin hazırlar. Hipertansiyon ateroskleroz için de risk faktörüdür.
Bakteriyel enfeksiyonlar, anevrizma gelişiminde diğer bir nedensel faktör olarak rol oynayabilir. Enfeksiyon damar duvarında iltihaplanmaya neden olur ve anevrizmaya zemin hazırlar. Enfeksiyonun neden olduğu bu keseleşmeye mikotik anevrizma denir.
Aort anevrizmasının daha nadir nedenleri arasında tüberküloz, sifiliz gibi hastalıklarda görülen damar duvar iltihabıdır. Marfan sendromu, Ehler-Danlos sendromu gibi bazı doğuştan var olan bazı genetik hastalıklarda da aort anevrizması riski artmıştır.
