Vücudun en önemli organlarından olan böbrekler, kandaki ürik asit, kreatinin ve üre gibi metabolizma artıklarının vücuttan idrar yolu ile atımını sağlar. Ayrıca vücuttaki tuz, potasyum, magnezyum gibi mineraller ile glikoz, protein ve su gibi elzem vücut bileşenlerinin dengeli olarak vücut dokularına dağılımına yardımcı olur. Kan basıncı düştüğünde ya da kanda sodyum miktarı azaldığında böbrek hücrelerinden renin, kandaki oksijen miktarı düştüğünde ise eritroprotein denilen hormonlar salgılanır. Böbrekler, renin hormonu ile kan basıncını düzenlerken, eritroprotein hormonu ile kemik iliğinin uyarılmasını sağlayarak kan hücresi yapımını destekler. Vücuda alınan D vitamininin daha verimli kullanılmasını sağlayan böbrekler kemik ve diş gelişiminde önemli rol oynar.
Böbrek kanseri nedir?
Böbrek kanseri, böbreğin idrar üreten kısmında ve idrarın toplandığı havuzcuk kısmında oluşan kanser olmak üzere ikiye ayrılır. Böbrek kanserinin teşhisinin konulabilmesi için CA testleri yapılır. Peki CA nedir? Kanser hücrelerinin varlığının tespit edilmesinde kullanılan bir test yöntemi olan CA, kandaki antijen miktarının seviyesinin ölçülmesinde kullanılır. Bağışıklık sisteminde oluşan herhangi bir problem kandaki antijen miktarını artırır. Antijen yüksekliği durumunda kanser hücresi varlığından söz edilebilir.
Böbrek parankim hastalığı nedir?
Yetişkin kişilerde daha yaygın olarak görülen böbrek parankim hastalığı, bir diğer adıyla böbrek parankim kanseri, böbreğin idrar üretiminin yaptığı bölümünde anormal hücre çoğalması olarak tanımlanır. Parankim hastalığı, diğer böbrek hastalıklarını da tetikleyebilir.
Böbrek toplayıcı sistem kanseri: Pelvis renalis tümörü
Böbrek parankim hastalığına oranla daha az rastlanılan bir kanser çeşidi olan pelvis renalis tömörü, üreter bölgesinde oluşur. Peki, üreter nedir? Böbrek ile idrar torbası arasında yer alan ve 25-30 santimetre uzunluğunda kas liflerinden oluşmuş boru şeklindeki bir yapıdır. Bu bölgede meydana gelen anormal hücre çoğalmaları pelvis renalis tümörü olarak adlandırılır.
Böbrek kanseri nedenleri
- Böbrek tümörü oluşumunun nedenleri tam olarak bilinmese de bazı risk faktörleri kanser oluşumunu tetikleyebilir.
- Tüm kanser türlerinde olduğu gibi böbrek kanseri oluşumunu tetikleyen en büyük etkenlerden biri sigara kullanımıdır.
- Aşırı kilo, kanser hücresi oluşumunu artırır. Böbrek fonksiyonlarında bozukluklara yol açan vücudun aşırı yağlanması, böbrek kanserine yakalanma riskini artırır.
- Uzun süren kan basıncı yüksekliği,
- Kronik böbrek yetmezliği hastalığı,
- Genetik yatkınlık, doğuştan gelen at nalı böbrek, polikistik böbrek hastalıkları ve sistemik bir hastalık olan von Hippel-Lindau sendromu,
- Uzun süre ilaç kullanımı özellikle ağrı kesiciler.
Böbrek kanseri belirtileri
- İdrarda kan görülmesine bağlı olarak idrar rengindeki değişiklikleri koyu renkli idrar, koyu kırmızı ya da pas renginde idrar,
- Sağ böbrek ağrısı, vücudun sağ tarafında ya da sol tarafında görülen geçmeyen ağrı,
- Elle muayenede böbrek kitlesi, karın bölgesinde kitle,
- Kilo kaybı ve iştahsızlık,
- Yüksek ateş,
- Aşırı yorgunluk ve halsizlik de böbrek kanseri belirtisi olarak gösterilebilir.
Böbrek kanserinin tanısı
Böbrek kanserinin teşhis edilmesinde öncelikle fiziksel muayene yapılır. Bunlara ek olarak idrar testleri ve kan testleri yapılır. Kan testlerinde özellikle kreatin yüksekliği kanser riski açısından önemlidir. Kanser tanısında en net sonu gösteren teşhis yöntemlerinden biri ultrasonografidir. Buna ek olarak yapılan bilgisayarlı tomografi yöntemi kanserin boyutunun anlaşılmasını ve diğer dokulara yayılma yapıp yapmadığının belirlenmesini sağlar.
Böbrek kanseri tedavisi
Böbrek hastalığının tedavisinde en etkin yöntem cerrahi işlemle böbreğin tamamının ya da bir kısmının alınmasıdır. Bu tedavi dışında yapılan radyoterapi ve kemoterapinin böbrek kanserinin tedavisinde pek etkisi yoktur. Yapılan tetkikler ve muayene sonucunda böbreğe yapılacak cerrahi işlem belirlenir. Böbrek ameliyatı ile tüm böbrek dokusunun çıkarılması radikal nefrektomi ve böbreğin bir kısmının çıkarılması parsiyel nefrektomi olarak adlandırılır. Ameliyat açık cerrahi ya da laparoskopik cerrahi şeklinde yapılabilir.
