Koroner arter hastalığı, kalp kasını besleyen atardamarların daralması veya tıkanması ile kalbe giden kan akışının azalması ya da kesilmesine bağlı oluşan kalp rahatsızlıklarından biridir. Halk arasında ‘damar sertliği’ adı verilen birtakım plaklar, bu damarlarda kanın akımını engelleyebilir. Bu duruma, damar duvarlarında kolesterol ve çeşitli hücrelerin birikmesiyle oluşan ve “plak” olarak adlandırılan yapıların ortaya çıktığı damar sertliği neden olur. Koroner arter hastalığına bağlı miyokard infaktüsü tek başına ABD’de ölümlerin % 20-25’inden sorumludur.
Kan akımının engellenmesi ile çabuk yorulma ile ortaya çıkan göğüs ağrısı görülür. Damarın tamamen tıkanması ise yaşamı tehdit eden ve ölümle sonuçlanabilen ‘kalp krizi’ diye adlandırdığımız tehlikeli tabloya neden olur. Günde yaklaşık 100 bin kez kasılan kalp, dakikada 5 litre kanı vücuda pompalar. Kalbin kasılmasıyla birlikte kanın bir bölümü, oksijenlenmesi ya da halk arasında yaygın olarak bilinen tanımıyla temizlenmesi için akciğerlere gönderilir. Akciğerlerde oksijen bakımından zenginleşen kan, tekrar kalbe gelir. Kalpten çıkan ana atardamar olan aort damarı vasıtasıyla tüm vücuda temiz kan pompalanır. Kalbin sol ventrikülünden (karıncık) çıktığı noktada yaklaşık olarak 2.5 cm çapa sahip olan aort damarı, ilk önce kalbi besleyen koroner artere yani kalbi besleyen damara ulaşır. Ardından beyne ve sonrasında tüm vücuda kanın pompalanmasına aracılık eder. Akciğerde temizlenen kanın koroner arterlere ulaşmasıyla öncelikli olarak kalp dokusu beslenir.
Kalbin sağında ve solunda olmak üzere iki adet koroner damar bulunur. Koroner damarlar, daha küçük damarlara ayrılarak kalbin yüzeyine ağaç dalları gibi yayılır. Koroner damarların farklı nedenler sonucunda daralması ya da tıkanmasıyla koroner arter hastalığı ortaya çıkar. Koroner kalp hastalığı, dünya çapında en fazla yaşam kaybına neden olan hastalıklar arasında yer alır. Ülkemizde yaklaşık olarak 2 milyon 800 bin koroner kalp hastası olduğu ve her yıl 200 bin yeni hastanın tanı aldığı bilinir. Koroner arter hastalarının üçte biri bu hastalığa sahip olduğunu akut miyokard infarktüsü (kalp krizi) geçirdikten sonra öğrenir. Koroner arter hastalığının ilk ortaya çıkışı dörtte bir oranında ani ölümle sonuçlanır. Koroner arter hastalığının risk faktörlerine geçmeden önce sıklıkla sorulan “Koroner arter hastalığı nedir?” sorusunu yanıtlamak gerekir.
