9 ay boyunca içinizde sağlıkla büyüsün, bir an önce kucağınıza alıp kavuşun diye dört gözle beklediğiniz bebekleriniz için yapabileceğiniz en güzel şey sağlıklı beslenmektir. “Ne yersem daha iyi büyür?” diye anneler düşünmeden yapamaz. Kendilerini düzenli bir yaşama, sağlıklı bir beslenme tarzına adapte ederler. O mucize gün gelip dünyalar güzeli bebeklerine kavuştukları zaman, yeni bir telaş alır anneyi: “Lohusalıkta beslenme nasıl olmalıdır? Acaba sütüm yeterli gelecek mi? Sütümün kalitesini ve miktarını nasıl arttırabilirim? Doğum sonrası kilolarımı hangi süreçte verebilirim?” Tüm bu soruların cevabı sağlıklı ve düzenli öğün tipi beslenme ile yanıt bulur.
Annenin bebeğine ilk armağanı sütüdür
Emzirme, bebeğin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için en uygun beslenme yöntemidir. Anne sütü bebeğin ilk koruyucusu ve annesinden ilk armağanıdır. Emzirme sırasındaki enerji ve besin öğeleri ihtiyacı gebelikte olduğundan daha fazladır. Emziklilik döneminde lohusa annenin süt üretimi için gerekli olan enerji iki kaynaktan sağlanır:
- Gebelik süresince vücut yağı olarak depolanan enerji
- Besin gruplarından gelen enerji
Lohusa hem kendi vücudundaki besin öğeleri depolarını dengede tutmak, hem de salgıladığı sütün karşılığı olan enerji, protein, mineral ve vitaminleri almak için yeterli ve dengeli beslenmelidir. Böylece anne yeterli ve dengeli beslendiğinde; bebeğin bağışıklık sistemi, sağlıklı büyüme ve gelişmesi ve psikolojik gelişimi tamamlanmış olur. Sağlıklı bir lohusalık ve emziklilik dönemi geçiren annenin de; bedensel ve ruhsal açıdan sağlığı korunurken, duygusal açıdan tatmin olan annenin süt üretimi ve emzirmeye olan güveni de artar.
Emziklilik döneminde anne kilo verebilir mi? Zayıflama diyetleri emziren anne için uygun mudur?
Emziklilik döneminde her gün 750- 800 ml süt üreten annenin artan enerji gereksinimi günlük beslenmesine ilave olarak 500 kalori ve 20 g ek protein ile desteklenir. Anne sütünün profilinin ve miktarının arttığı bu sağlıklı beslenme döneminde annenin zayıflama programı ile kilo verilmesi önerilmez. Ancak her gün süt üretimi için ortalama 350 kalori/ gün harcayan annenin sırf bu üretim sayesinde ayda 1500 g verebilmesi mümkündür. Sağlıklı beslenen anne ve bebek birbirlerine fayda sağlayarak bebeğin kilo artışını sağlarken emziklilik sürecindeki annenin de doğum sonra kilolarını verdirir. İlk 6 ay zayıflama diyeti uygulamasını istemediğimiz annelerimizin sadece bebeklerini emzirerek kilo verdiğini görürüz. Bebeğini büyütürken kilo verdiğini gören anne kendini mutlu ve motive olmuş hisseder.
Emziklilik döneminde hangi besinden ne kadar tüketilmelidir?
Emziren annelerin bu süreçte normal gereksinimlerinden daha fazla su tüketmeleri gerekir. Anne sütünü arttırıcı en temel öge kesinlikle bol miktarda sıvı alımıdır. Gün içerisinde 2,5- 3 lire su ve şekersiz sıvı tüketen annelerin süt verimi artmaktadır.
Dört temel besin grubu olarak ayırdığımız; süt ve süt ürünleri, sebze ve meyveler, tahıl grubu ve son olarak yumurta- et ve türevlerini her öğününde dengeli bir şekilde bulunduran annenin bebeğine verdiği sütün profili tam ve bütündür.
Lohusalıkta anne
- Her gün 2-3 bardak süt- yoğurt-ayran,
- Sebze ve meyve grubundan 5-6 porsiyon,
- Tahıl grubundan 5-8 porsiyon,
- Et- yumurta ve proteinlerden 3-4 porsiyon (1 adet yumurta ve 90 g et / tavuk / balık) tüketerek lohusalık dönemi beslenme gereksinimini karşılar.
Annenin tüketmemesi gereken besinler var mıdır?
Emziklilik döneminde bebeğe zarar vermemesi için alkol ve sigara kullanılmamalıdır. Çay-kahve tüketimine dikkat edilmeli günlük kafein miktarını geçmemeye özen gösterilmelidir. Kafein miktarı aşıldığında annede ve bebekte uykusuzluk problemi ile karşılaşılabilmektedir. Gaz yapıcı ögeleri içeren besinlerin tüketimine dikkat edilmeli (brokoli, soğan, sarımsak, lahana…), kurubaklagiller (mercimek-ezogelin çorba, bulgur dahil) denenerek tüketilmelidir. Kavun, erik vb. meyveler bebekte ishale neden olabilir. Ayrıca kavun, erik, üzüm, mandalina, portakal gibi meyveler gaz yapıcı olabilir. Bebeğinizde ciddi birtakım huzursuzluklar gelişirse, bu tür besinler azaltılmalı veya bir süre hiç tüketilmemelidir.
Anne sütünü arttırıcı besinler nelerdir? Hangi besinler bebeğin gelişimine destek verir?
- Anne sütünün kalitesini arttıran ve bebeğin beyin gelişimine katkıda bulunan yumurta,
- Kalsiyum ve fosfor içerikleri ile annenin mineral depolarını destekleyen süt, yoğurt, ayran,
- Demir, folik asit, kalsiyum ve içindeki bileşiklerin içeriğini kaybetmemesi için çok pişirmeden tüketilen dereotu, pazı, ıspanak,
- İçinde barındırdığı yardımcı bileşiklerle tüm yemeklerde kullanılan soğan,
- Son dönemde yapılan çalışmalar gösteriyor ki annede demir eksikliği olması durumunda süt üretimi de düşüyor. İyi bir bitkisel demir kaynağı, ayrıca rahatlatıcı etkisiyle sütün meme kanallarında ilerlemesini hızlandıran ve miktarını arttıran yulaf,
- Anne sütünü arttırıcı, rahatlatıcı ve yatıştırıcı etkisiyle, bebeğin hazımsızlık problemlerine yardımcı olan rezene,
- Beta karoten içeriği ile anne sütünü zenginleştiren ve süt oluşumunu destekleyen havuç,
- Protein, lif, vitamin, mineral ve antioksidan ve kalsiyum kaynağı olan, içerdiği tekli doymamış yağlarla anne sütünü zenginleştiren yağlı tohumlar( fındık- badem- ceviz vb.) faydaları saymakla bitmeyecek besinlerdir.
Şekerli besinler, şerbetler ve tatlılar anne sütünü artırır mı?
Toplumda şekerli yiyeceklerin ve içeceklerin anne sütünü artırdığı ile ilgili yanlış bir inanış vardır. Bu tür yiyecekler anne sütünü artırmaz. O nedenle annelerimiz doğum sonrası kiloları için de lohusa şerbetleri, hazır meyve suları, şeker eklenerek yapılmış kompostolar, helvalar, tatlılar ve çikolatalardan uzak durmalıdır.
