Üroloji sisteminden prostat kanserinden sonra en yaygın kanser türü olan mesane kanseri, erkeklerde kadınlara oranla 4 kat daha fazla görülür. Genellikle 40 yaş üstü kişilerde görülme sıklığı artan kanser çeşidi sigara tüketiminin yaygın olduğu ülkelerde çok daha düşük yaşlarda da görülebilir.
Mesane ne demek?
İdrar torbası ya da idrak kesesi olarak da bilinen mesane, karın bölgesinin alt bölümünde yer alır ve içerisinde idrarın biriktiği küre biçiminde bir organdır. Mesane duvarı elastik yapıya sahip iç içe geçmiş ve düzensiz kas liflerinden oluşur. Küçük bir balona benzeyen idrar kesesi, içeriğindeki kas lifleri sayesinde idrar biriktikçe genişleyebiliyor. Böbrekler, kandaki toksin maddeleri temizledikten sonra vücuttan atmak için üreter adı verilen küçük kanalları kullanır. İdrar küçük kanallar aracılığı ile mesaneye gelir ve vücut dışına atılıncaya kadar burada depo edilir. Kapasitesi dolan mesane idrarı üretra kanalı yardımıyla vücuttan dışarı atar.
Böbrekler nerededir?
Vücudun karın bölgesinin arka tarafında bulunan böbrekler belin üst kısmında simetrik bir şekilde sağ ve solda bulunur. Sağlıklı bir insanda 2 adet böbrek bulunur. Sağ böbrek, önde karaciğer ve on iki parmak bağırsağı, üstte böbrek üstü bezleri ve altta ise kalın bağırsak ile komşudur. Sol böbrek ise önde mide ve ince bağırsak, üstte böbrek üstü bezleri, dalak, pankreas ile komşudur. Böbrekler küçük kanallar yardımıyla süzdükleri idrarı mesaneye gönderir.
Mesane tümörü nedir?
- Özellikle mesanenin iç yüzeyindeki hücrelerin kontrol çoğalmasına bağlı olarak gelişen mesane tümörü, idrar kesesinde kitle oluşmasına neden olur. Mesane kanseri 3 çeşittir;
- Üropiteliyal karsinom: Mesane duvarını kaplayan hücrelerde görülen bir kanser çeşididir.
- Yassı epitel hücreli karsinom: Uzun süreli enfeksiyon ya da irritasyona maruz kalan mesanenin yassı epitel hücrelerinden meydana gelen bir kanser çeşididir.
- Adenokarsinom: Mesanedeki salgı yapan hücrelerde görülen bir kanser çeşididir. Mesane duvarındaki mukustan sorumlu olan hücrelerin anormal çoğalması sonucu oluşur
Mesane kanseri nedenleri nelerdir?
Mesane kanserinin en önemli iki nedeni: sigara içmek ve kimyasallara maruz kalmaktır. Sigaradaki kimyasallar kan dolaşımına girerek böbreklerden süzülür ve mesanede biriken idrarın içinde yerini alır. Bu maddeler buradaki hücrelerin yapını bozarak kanser riskini artırır. Bunlara ek olarak mesane enfeksiyonları ve kemoterapi ilaçları da mesane kanseri riskini artırabilir.
Mesane kanseri belirtileri nelerdir?
En yaygın mesane kanseri belirtisi idrarda kan görülmesidir. Hematuri olarak adlandırılan bu kanama, mesane yarası belirtisi olabilir. Ağrının eşlik etmediği idrarda kanama belirtisi süreklilik arz etmez, aralıklı olarak devam edebilir. Bu belirtiye ek olarak idrar yapmada zorlanma, idrar ile kan pıhtılarının gelmesi ve idrar yaparken yanma gibi belirtiler de mesane kanserinin ilk belirtileri olabilir.
Mesane kanseri tanısı nasıl yapılır?
İdrar kanaması görüldüğünde mesane kanserinden şüphe edilir ve öncelikli olarak görüntüleme yöntemleri ile kanamanın nedeni belirlenir. Mesane kanserinin tanısının belirlenmesinde en başarılı yöntem sistoskopidir. İdrar yolunda kullanılan ince ışıklı bir aletle mesanenin içinin görüntülendiği sistoskopi yönteminde şüpheli dokudan örnek almak da mümkündür. Aynı zamanda bu işlem sırasında mesanede var olan tümörlü yapılarda temizlenebilir.
Mesane kanseri nasıl tedavi edilir?
Hastalığın evresine, tümörün büyüklüğüne ve çeşidine göre mesane kanseri tedavisi yapılır. Mesane duvarının yüzeyinde oluşan düşük dereceli kanser hücreleri sistoskopi le birlikte yapılan TUR (kapalı yöntemle tümörün temizlenmesi) tedavisi ile temizlenebilir. Bu işlemin daha sonra düzenli aralıklarla takip edilmesi önemlidir. Yüksek dereceye sahip tümörlü dokulara TUR işlemi sırasında ilaç da verilebilir. Kas dokusuna kadar ilerleyen ancak diğer dokulara yayılmayan kanser tedavisinde mesane alınması gerekir. Radikal sistektomi denilen bu işlem ile mesane, etrafındaki lenf bezleri ve prostat alınır. İdrarın depolanması için ince bağırsaklar kullanılarak yeni bir idrar kesesi yapılır. Bazı mesane kanser çeşitleri için radyo terapi ve kemoterapi işlemleri yapılır.
