Obezitenin en temel nedeni besinlerle birlikte vücuda alınan enerjinin metabolizma ve fiziksel aktivitelerle birlikte harcanan enerjiden fazla olması ve buna bağlı olarak artan enerjinin yağ şeklinde depolanmasıdır. Bu durum gereksinimin üzerinde enerji alımının belirli bir süre boyunca devam etmesi ile oluşur.
Zayıflık, şişmanlık ve obezite vücut kitle indeksi (VKİ) olarak adlandırılan bir yöntemle değerlendirilir. Obezite hastaları, bir tür obezite testi olarak da düşünülebilecek olan vücut kitle indeksinin 30 ve üzerinde çıktığı hastalardır. Beden kütle indeksi (BKİ) olarak da isimlendirilen bu değer, vücut kütlesinin kilogram cinsinden ölçüsünün boyun metre cinsinden ölçüsünün karesine bölünmesi ile hesaplanır.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenmiş sınıflama gereğince obezite hesaplama için de kullanılan vücut kitle indeksine (VKİ) göre şu şekilde sınıflandırılır:
- 18.5 altında — Az kilolu
- 18.5 – 24.9 — Normal Kilo
- 25.0 – 29.9 — Fazla Kilo
- 30.0 – 39.9 — Obez
- 40.5’in üzeri — Morbid (ciddi)
- 50 ve üstü — Süper Obez olarak belirlenmiştir.
Obeziteye yol açan enerji fazlalığı sağlıksız veya dengesiz beslenmeye bağlı olarak oluşabileceği gibi bazı genetik yatkınlıklar da obezite hastalığının temelini oluşturabilir. Bunun yanı sıra hormonal bozukluklar, tiroid hastalıkları, bazı ilaçların kullanımı gibi durumlar da obezite nedenleri arasında yer alabilir.