Bireyin düşünceleri, sahip olduğu algılayış ve duygulanım biçimi ile şekillenerek davranışa dökülür. İletişimde ya da duygulanımda ortaya çıkan problemler psikolojik problem olarak adlandırılır ve kişide panik atak, sosyal fobi, depresyon, anksiyete bozukluğu, yoğun stres ve baş ağrısı gibi davranışsal anomalilerin gelişmesine neden olur. Kişinin psikolojik sağlığında meydana gelen herhangi bir problem, başta kişilerarası iletişimi etkileyerek sosyal yaşamın bozulmasına, daha sonra ise vücudun fizyolojik işleyişinde ortaya çıkan aksaklılara sebep olur. Bu fizyolojik aksaklıklar baş ağrısı, yeme bozukluğu, uyku düzensizliği gibi birçok şekilde ortaya çıkabileceği için psikolojik problemlerin belirtileri konusunda yeterli bilgi sahibi olmak önemlidir.
Psikolojik sorun belirtileri nelerdir?
Gelişen problemin türüne göre belirti ve bulgular oldukça değişiklik gösterebildiği gibi birçok psikiyatrik problemde yaygın olarak gözlemlenen semptomlardan bahsedilebilir. Bunlardan başlıcaları:
- kas ağrıları
- yorgunluk, halsizlik
- umutsuz hisse kapılma
- kişilerle iletişim kurmaktan kaçınma
- duş almak ve yemek yemek gibi rutin işleri yapmakta zorlanma
- iştahsızlık ya da iştahın çok fazla artışı
- uyku düzeninde bozulma ve uykudan yorgun uyanma
belirtileri olarak sıralanabilir. Bunlardan birkaçı aynı anda gözlemlenebileceği gibi yalnızca bir belirtinin şiddetli şekilde gözlenmesi de mümkündür. Bu durumda kişinin psikojik olarak doğru biçimde değerlendirilmesi için psikolojik problemleri ortaya çıkaran nedenler ve psikolojik problem çeşitleri hakkında doğru bilgiye sahip olmak gerekir.
Psikolojik problemlerin nedenleri nelerdir?
Psikolojik problemlerin gelişimi ve seyri kişinin algılama biçimine, geçmiş yaşam deneyimlerine ve beklentilerine göre fazlasıyla değişiklik gösterdiği gibi ortaya çıkış nedeni de kişiden kişiye farklılık gösterir. Ancak bazı problemlerin yaygın olarak belirli sebeplerden dolayı ortaya çıktığı ve benzer belirtiler ile seyrettiği söylenebilir. Örneğin; Mevsimsel Depresyon rahatsızlığı hemen herkeste sonbahar ve kış mevsimlerinde görülen, güneş ışığından mahrum kalmaya bağlı olarak geliştiği düşünülen bir problemdir. Kişilerde yaygın olarak gözlenen mevsimsel depresyon belirtileri genellikle iştah artışı ya da azalışı, uyku düzensizliği, kişisel bakımda bozulma, konsantrasyon bozukluğu ve uzun süreli umutsuzluk hissi gibi belirtiler olarak ortaya çıkar. Belirtilerin büyük oranda ortak olduğu mevsimsel depresyon problemi için en etkili tedavi yönteminin ise ışık terapisi olduğu söylenebilir.
Psikiyatrik problem çeşitleri nelerdir?
Dünya Sağlık Örgütü tarafından 250’ye yakın psikolojik sağlık problemi belirlenmişse de günümüzde en yaygın karşılaşılan psikolojik problemler panik atak, depresyon ve anksiyete bozukluğu olarak sıralanabilir.
Depresyon nedir?
Kişinin hem kendini hem çevreyi algılayış biçiminde meydana gelen bozulma, yaygın umutsuzluk hissi ve fiziksel güç kaybı gibi belirtilerin uzun süre gözlenmesi ve kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen sonuçlar meydana getirmesi depresif bozukluk ya da depresyon olarak adlandırılır.
Anksiyete nedir?
Anksiyete kişinin sürekli stres altında olması, yoğun huzursuzluk, sinirlilik ve endişe halinin yaygın şekilde devamlılık göstermesi olarak tanımlanabilen psikolojik bir rahatsızlıktır.
Panik atak nedir?
Panik atak hemen her yaş grubunda gözlenebilen ve birbirinden farklı çok sayıda nedene bağlı olarak gelişebilen bir psikolojik problem çeşididir. Yaygın olarak görülen panik atak belirtileri çarpıntı, titreme, baş dönmesi, göğüste daralma hissi, hatta ölüm korkusu gibi bulguların yer aldığı nöbetler halinde gerçekleşir.
Psikolojik sorunların tanısı nasıl konulur?
Psikolojik problemler kişiler arasında farklı belirti ve bulgular ile seyreden rahatsızlıklardır. Dolayısıyla tanı koyma işlemi uzman bir psikiyatr ya psikolog tarafından yapılmalı ve kişi, bu tanının konduğu diğer hastalardan bağımsız bir birey olarak ele alınmalıdır.
Psikolojik sorunlar için uygulanan tedavi yöntemleri nelerdir?
Her psikolojik problem ve problemi yaşayan birey için uygulanacak tedavi yöntemi değişiklik gösterebilir. Ancak psikolojik problemler için en çok tercih edilen tedavi yöntemi psikoterapi ve ilaç tedavisidir. Etkili panik atak tedavisi için uygun sıklıkta tekrarlanan terapiler uzman doktor tarafından belirlenecek olan ilaç uygulamaları ile desteklenir ve bu durum yaşanan nöbetlerin şiddetinde azalmaya, dolayısıyla yaşam kalitesinde büyük oranda artmaya neden olur.
