Bağışıklık sistemi yani savunma sistemi düzgün çalıştığında vücut savunması bakteri, virüs ve diğer yabancı hücrelere karşı savaşır. Romatoid artritde bağışıklık sistemi düzgün çalışmaz ve vücut kendi eklemleri ve diğer organlarına saldırır. Romatoid artritde iltihap hücrelere (beyaz kan hücreleri yani akyuvarlar) kandan eklem dokularına doğru hareket eder ve eklemlere saldırırlar. Eklem sıvısı artarve eklemde şişlik meydana gelir. Eklem dokusundaki iltihap hücreleri eklemi etkileyip hasara neden olur.
Romatoid artrit, bireyin bağışıklık sisteminin sinovyuma, yani eklemleri çevreleyen zarların astarına saldırması ile ortaya çıkar. Bu saldırıdan dolayı ortaya çıkan iltihaplanma sinovyumun kalınlaşmasına ve dolayısı ile eklemdeki kıkırdak ve kemik dokusunun yok olmasına neden olur.
Buna bağlı olarak eklemi bir arada tutan tendonlar ve bağlar zayıflamaya ve gerilmeye başlarlar. Zaman içerisinde eklem doğal şeklini ve düzgün hareketi sağlayan konumunu kaybeder.
Tıp uzmanları bu sürecin neden başladığı konusunda henüz kesin bir bilgiye sahip olmasalar da, kalıtsal bir bileşenin muhtemel olduğu ifade etmektedirler.
Esasen genler doğrudan romatoid artrite neden olmasa da, bireyi hastalığı tetikleyebilecek olan bazı virüsler ve bakterilerden kaynaklanan enfeksiyon gibi çevresel faktörlere karşı daha duyarlı hale getirebilirler. Bu da İltihaplı Romatizmaya neden olur.
İltihaplı olmayan Romatizma ise genellikle düşme ya da kaza gibi travma sonucunda eklemlerde meydana gelen aşınma ve incelmeden dolayı kemik çıkıntısı meydana gelmesinden kaynaklanır.
