Rota virüsü özellikle 2 yaş altındaki çocuklarda bağırsak iltihabına yol açan bir virüstür. Tüm dünyada 5 yaş altındaki çocuklar en az bir kez hastalığa yakalanmaktadır. Hastalık şiddetli ateş, ishal ve kusma ile kendini gösterir. Hastalığın bulaşma yolu oral – fekal (ağız – dışkı) yoludur. Hastalık özellikle kış ve ilkbaharda salgınlar yapar. Ancak diğer mevsimlerde de görülebilir. Çok şiddetli sıvı kaybı yaparak küçük çocukların ölümüne yol açabilir. Hastalığın kuluçka süresi 2 gün, iyileşme süresi ise yaklaşık 1 haftadır. Hastalığın belirli bir ilacı yoktur. Hastalıktan korunmak için aşı geliştirilmiştir. Rota virüs ishali geçirenler tekrar hastalığa yakalanabilir.
Rota virüsü insandan insana bulaşır. Özellikle 5 yaş altı çocuklar risk altındadır. Yetişkinlerde genellikle görülmez. Hasta insanların kusmuk ve dışkıları yoluyla virüs bulaşır. Hasta çocukla temas, oyuncaklar ve eşyalar hatta öksürüğü yoluyla bulaş görülmektedir. Bu nedenle kreşlerde hastalık daha yaygın görünmektedir.
Rota virüs belirtileri nelerdir?
Hastalık yaklaşık 2-3 günlük kuluçka periyodundan sonra kusma ve ateş ile başlar. Bol sulu ishal gelişir. Virüs dışkıda hastalık başlamadan birkaç gün önce ve hastalık geçtikten bir kaç gün sonra bulunabilir. Karın krampları nedeni ile bebekler çok huzursuzdur. Kusma ve ishale bağlı hızla sıvı eksikliği gelişir. Sıvı eksikliği olan bebeklerde gözlerde çökme, aşırı huzursuzluk, göz yaşının azalması, az idrara çıkma, derinin pörsümesi, bıngıldağın çökmesi, bitkinlik ve hızlı nefes alıp verme gözlenir. Hastalığın ciddiyetini sıvı kaybı belirler. Hastalık 3-9 gün arasında sürer.
Rota virüs nasıl teşhis edilir?
Rota virüs dışkıdan yapılan bir tetkikle teşhis edilir. Hastalığın tipik klinik bulgularına göre hekimler tanı koyabilir.
Rota virüs tedavisi nasıl yapılır?
Rota virüsün belli bir ilacı yoktur. Rota virüs ishalinde antibiyotik vermek gereksizdir. İshal kesiciler sakıncalıdır. İshalin süresini uzatırlar. Hastalığın tedavisinde ana prensip kusmayı kesmek ve kaybedilen sıvıyı yerine koymaktır. Ateş için ateş düşürücüler kullanılır. Sıvı kaybı hafifse ve bebek alabiliyorsa ağızdan tuzlu şekerli sıvılar verilir. Yoğurtlu ve pirinçli çorbalar, patates ve muz verilebilir. İnek sütü azaltılır. Yağlı yiyecekler verilmez. Yoğun meyve sularından kaçınmak gereklidir.
Ek besin alamayan bebekler emzirmeye devam edilir veya ishal mamaları kullanılır. Kusması çok şiddetli ve sıvı kaybı fazla olan bebekler hastaneye yatırılır. Damar yoluyla sıvı verilir. Azar azar ve sık sık beslenir. Rota virüs ishalinde klinik tabloyu sıvı kaybı belirler. Ağır sıvı kaybı durumunda böbrek yetmezliği gelişebilir hatta bebek kaybedilebilir. Bu nedenle bebeklerde ateş, kusma ve ishal geliştiğinde anne – babalar hemen doktora başvurmalı, hastalık kendiliğinden geçer diye beklememelidir.
Rota virüs ishalinden nasıl korunulur?
Rota virüse karşı rota aşısı geliştirilmiştir. Ancak aşı % 100 koruyucu değildir. Aşılı çocuklarda hastalık geçirebilir. Aşı bebeklik döneminde 2. aydan itibaren ağızdan uygulanır. Aşılamanın 6. aydan önce yapılması gereklidir. Ülkemizde 2 ve 3 doz uygulanabilen 2 tip rota virüs aşısı bulunmaktadır. Aşı diğer aşılarla birlikte uygulanabilir. Bebek aşıdan sonra kusarsa aşının tekrarına gerek yoktur.
Rota virüs ishali salgınlar yaptığında hasta çocuklar ile sağlamlar temas etmemeli, hasta çocuklar kreşe gönderilmemeli, eller sık sık yıkanmalıdır. Kreşteki oyuncaklar sık sık temizlenmelidir. Bebeğin altı değiştirildikten sonra eller hemen yıkanmalıdır.
Rota virüs ishali diğer ishallerden nasıl ayırt edilir?
Rota virüs ishali adeno virüs ishali ile çok karışır. Ayırıcı tanı dışkı tahlili ile yapılır. Rota virüs ishalinde dışkıda kan bulunmaz. Dışkı analizinde rota virüs antijeninin pozitif olması kesin tanı koydurucudur.
Rota virüsü, bebeklik döneminden başlayarak çocuklarda ishale sebebiyet veren bir hastalık olarak bilinir. Rota virüsü dünyada çok yaygın görülen bir hastalıktır. Rota virüsü, genellikle 2 yaşın altındaki bebeklerde akut ishalin nedenlerinden biridir. Rota virüsü bulaşan bebek ve çocuklarda bağırsaklara enfekte olur. Genellikle rota virüsü kendini kusma ve ateş ile başlar, ishale doğru devam eder.
Bulaşıcılık seviyesi yüksek olan rota virüsü, kış ve bahar dönemlerinde sık görülür. Bebek ve çocukları bu hastalıktan rota virüsü aşısı ile korunur. Rota virüsü ağız ve dışkı yoluyla bulaştığı gözlenir. Dünya Sağlık Örgütü rota virüsü aşısının tüm ulusal aşılama programlarına eklenmesini önerir. Rota virüs aşısı ağız yoluyla yutularak yapılır. Rota virüsü aşısı fiyatı hastaneden hastaneye değişiklik gösterebilir.
Rota Virüsü Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Rota virüsü bebek ve küçük çocuklarda çok kolay yayıldığı bilinir. Bu virüs şiddetli sulu ishale, ateş, kusmaya ve karın ağrısına sebebiyet verebilir. Rota virüsü bulaşan çocuklar susuz kalabilirler. Rota virüsü aşısı çocukları bu hastalıktan korumanın en güvenli yoludur. Rota virüsünün 2 adet aşısı bulunuyor. Rota virüsü aşısı ne zaman yapılır, sorusu için aşı bebek 15 haftalık olmadan yapılmalıdır.
Bebekler 8 aylık olmadan rota virüsünün tüm dozları yapılması tavsiye edilir. Rota virüsünün 2 veya 3 doz şeklinde uygulanır. Aşının ilk dozu bebek daha 14 haftalık olmadan yapılmalı, aşının son dozu ise 24 haftalık olmadan yapılması gerekir. Rota virüsü aşısı bebeklerin ağızlarına damlatılarak uygulanır.
Rota Virüsü Aşısı Hangi Durumlarda Yapılır?
Rota virüsü aşısı ishal olan bebeklerde yapılması önerilir. Sonra gerçekleşebilecek olan enfeksiyonların önüne geçilebilmesi için aşının yapılması gerekir. Bazen ishal ve kusma hafif belirtiler gösterebilir. Bazı bebek ve çocuklarda ciddi sıvı kayıplarına neden olabilmektedir.
Bazı hastalarda ishal 3-9 gün sürebilmektedir. Virüs oral ve dışkı ile çok kolay bir şekilde bulaşabilir. Rota virüsü ciddi durumlara sebebiyet vermektedir. Ölüme neden olabilen rota virüsünün etkisini büyük oranda azaltan rota virüsü aşısının olunması önemlidir.
Rota Virüsü Aşısı Faydaları Nelerdir?
Rota virüsü aşısı yaptıranlar şiddetli rota virüsünün ishalinden korunmuş olurlar. Rota virüsü aşısı yaptıranların çoğunda bu hastalığa bağlı gelişen rota virüsü ishali hiç görülmez. Ancak bu aşı, başka mikropların neden olabileceği ishal ya da kusmayı engellemeyecektir. Aşı, bebekleri sadece rota virüsünün etkilerinden korur.
Rota Virüsü Yasal Olarak Zorunlu mu?
Rota virüsü aşısı yasal olarak zorunlu aşılardan biri değildir. Bu virüsün bulaşmaması için el ve çevre hijyeni çok önemli durumdadır. Rota virüsü aşısı zorunlu olmasa da bu hastalığın neden olduğu önemli rahatsızlıklardan bebekleri ve çocukları korumak için olunması gereklidir. Rota virüsü bebeklerde bağırsak iltihabına neden olabileceği için aşının olunması tavsiye edilir.
Rota virüsü aşısı Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen zorunlu aşı takviminde bulunmadığı için devlet bu aşıyı karşılamaz yani ücretli bir aşıdır. Rota virüsü aşısı fiyatı farklılık gösterir. Geç olmadan bebek ve çocuklarınıza rota virüsü aşısını yaptırmanız önerilir.
Rota Virüsü Aşısı Koruması Kaç Yıl Sürer?
Rota virüsü bebekleri ve çocukları etkileyen önemli bir rahatsızlıktır. Bu nedenle zamanı geçmeden uygulanması gerekir. Rota virüsü ilerlerse bebekleri hastaneye yatırılması gibi durumlarla karşılaşılaşılabilir. Rota virüsü bebeklerde ve çocuklarda görülen mide bağırsak hastalıklarının en yaygın sebeplerinden biridir. Genellikle çocuklar 5 yaşına kadar bu rahatsızlığı geçirirler.
Rota virüsü aşısı koruması ilk yıllarda başlar fakat ömür boyu koruma sağlamaz. Rota virüsü aşısı bebeklerde ilk 6-12 haftada uygulanmaya başlamalı, aşının son dozu 6-8. ayda tamamlanması gereklidir.
Rota virüsü aşısı yaptıranlar arasındaki bebeklerden 10’undan 7 ile 8’i virüsten tamamen korunmuş olur. Bu nedenle virüsten korunmak için en iyi yol rota aşısını yaptırmaktır.
Gebelikte (Hamilelikte) Rota Virüsü Aşısı Uygulanabilir mi?
Rota virüsü şiddetli sulu ishale, kusmaya ve ateşe neden olan bir hastalıktır. Genellikle bebeklerin ve çocukların arasında kolaylıkla yayılabilir. Bebeklere 2 aylıktan itibaren uygulanmaya başlar. Rota virüsü aşısı bebeklere ve çocuklara ağız yoluyla uygulanan bir aşı türüdür. Hamilelik döneminde rota virüsü uygulanmasının bebeğe bir yararı bulunmamaktadır. Hamilelik döneminde rota virüsünün uygulanması ile ilgili herhangi bir araştırma yoktur. Doktorunuza danışarak konu ile ilgili bireysel olarak bilgi alabilirsiniz.
Rota Virüsü Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?
Tüm aşılarda olduğu gibi rota virüsü aşısı yan etkileri de görülebilir. Rota virüsü aşısı yan etkileri 1. veya 2. doz aşıdan sonra ilk hafta içinde kendini gösterebilir. Fakat rota virüsü aşısının yan etkileri nadir bir şekilde görülür. Bu yan etkiler hafiftir ve uzun sürmez. Nadiren de olsa rota virüsü aşısı alerjik reaksiyonlara da sebebiyet verebilir. Rota virüsü aşısı yan etkileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Bebeklerde huzursuzluğa neden olabilir.
- Bebeklerde ve çocuklarda aşının yan etkisi olarak ishal görülebilir.
- Kusma
- Boğaz şişmesi venefes darlığı gibi ciddi yan etkilerde doktoru aramanız gereklidir.
- Bebeklerde ve çocuklarda alışılmadık uyku hali olabilir.
- Aşı uygulandıktan sonra bebeklerde en sık rastlanan yan etkilerinden biri sinirli olmasıdır.
- İştah kaybı sık olmasada rastlanan bir yan etkidir.
- Bir diğer yan etki ise ateştir.
Rota virüsü aşısının nadir görülen yan etkilerinden biri de bağırsak tıkanıklığıdır. Bağırsak tıkanıklığı yaşayan bebekte mide ağrısı ve kaka renginde değişim gibi belirtiler görülebilir.
Rota Virüsü Aşısının Yapılamadığı Durumlar Nelerdir?
Bazı bebeklere rota virüsü aşısı uygulanmaması gerekir. Bebeklere ve çocuklara aşı yapılmadan önce bir uzmana danışmanız gerekir. Aşağıdaki durumlarda bebeklere ve çocuklara aşı uygulanmaz:
- Daha önce bir doz rota virüsü aşısı olup ciddi bir alerjik reaksiyon gösteren bebeklere diğer doz uygulanmaz.
- X-ışınları veya ilaçlar ile kanser tedavisi uygulanan bebek ve çocuklara aşı yapılmaz.
- Şiddetli immün yetmezliği (SCID) hastalığı olan bebeklere uygulanmaz.
- İntusepsiyon olarak bilinen hastalığı geçirmiş bebeklere rota virüsü aşısı yapılmaz.
- Bebeklerin anneleri, hamileyken veya emzirirken bağırsak sisteminin zayıflatan ilaçlar kullandıysa yapılmaz.
- HIV-AIDS ya da bağışıklık sistemini zayıflatan bir hastalık varsa uygulanmaz.
- Steroidler gibi ilaçlarla tedavi olunduysa bebeklere rota aşısı uygulanmaz.
Rota Virüsü Aşısı Diğer Aşılarla Birlikte Uygulanabilir mi?
rota virüsü aşısı tedavisi
Rota virüsü aşısı diğer aşılarla birlikte uygulanabilir. Rota virüsü aşısı, DTaP aşısı, Hib aşısı, çocuk felci aşısı, hepatit B aşısı ve pnömokok konjuge aşısı ile aynı doktor gözetiminde güvenli bir şekilde yapılabilir. Bebekten bebeğe değişiklik gösterebileceği için doktora danışmak önemlidir. Rota virüsü aşısı fiyatı her yıl değişiklik gösterir.
Kaç Çeşit Rota Virüsü Aşısı Vardır?
Türkiye’de iki çeşit ruhsatlı rota virüsü aşısı uygulanır. Bunların isimleri, Rotarix ve Rotateq’dir. Her iki aşı çeşidi de güvenlidir.
Rotateq aşısı rota virüsünün alt tiplerine karşı 5 antijen içerdiği bilinir. 3 doz şeklinde ağız yoluyla uygulanır. Dozların arasında minimum 1 ay olması gerekir.
Rotarix aşısı ise rota virüsünün alt tiplerine karşı 1 antijen içermektedir. 2 doz şeklinde uygulanır. Rotarix aynı zamanda suşlara karşı da koruma sağlar. Dozların zamanında uygulanması önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
ROTAVİRÜS AŞISI BEBEK KAÇ AYLIKKEN YAPILIR?
Rota ishaline karşı bebeği koruma altına alan aşı markasına göre farklı dozlarda uygulanabilir. İki doz uygulanan aşılarda bebek 15 haftalık olmadan uygulanmalıdır. İkinci doz ise bebek 8 aylık olmadan uygulanmalıdır. Farklı aşılarla aynı anda uygulanabilir.
ROTA AŞISI OLAN BEBEKLERDE ROTA HASTALIĞI OLUR MU?
Rota virüs aşısı olan bebekler rota hastalığının ishaline karşı korunur. Bebeğin ağzına damlatılarak uygulanan aşı, rota hastalığına karşı da bebeği koruma altına alır.
