Teknolojinin gelişmesi ile birlikte artan hareketsiz yaşam ve yanlış beslenme alışkanlıkları günümüzün en önemli sağlık problemlerinden biri olan şişmanlığa yol açmaktadır. Şeker hastalığı, yüksek kolesterol, mide ve bağırsak hastalıkları, kalp damar hastalıkları, böbrek hastalıkları, tiroid bozuklukları ve insülin direnci gibi metabolik hastalıkların temelini oluşturan şişmanlık, tedavi edilmediğinde ölüme varan sonuçlara neden olabilir.
Şişmanlığın tedavisinde en etkin yöntem kişiye özel bir diyet programı ve uygun fiziksel aktivite seçimidir. Kötü beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesini hedefleyen ve kişinin yaşam tarzını değiştirmeye yönelik hazırlanan sağlıklı diyet listesi ile kilo vermek çok daha kolay ve kalıcıdır. Altınbaş Üniversitesi Medical Park Bahçelievler Hastanesi’nden Dyt. Gözdenur Çavuş sağlıklı diyet listesi hakkında bilgilendiriyor.
Sağlıklı diyet listesi nasıl olmalıdır?
Kilo vermeyi hedefleyen beslenme programında yer alan besinlerin yeterli ve dengeli olması büyük önem taşır. Sağlıklı bir diyet listesinin karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineral gibi vücut yapı taşlarını oluşturan besin gruplarının tamamını içermesi ve vücudun ihtiyaç duyduğu kaloriyi sağlaması gerekir. En önemlisi de hazırlanan diyet listesi esnek olmalıdır. Listenin tek bir besine bağlı kalmadan çeşitlendirilebilir olması, diyetin sıkıcılığını da önleyerek sürdürülebilirliğini sağlar.
Kilo vermeye karar veren kişinin cinsiyeti, yaşı, beslenme alışkanlıkları, maddi durumu, çalışma koşulları gibi faktörler değerlendirilerek hazırlanan diyet listesi, hedeflenen kiloya ulaşmayı kolaylaştırır. Listede yer alan yemeklerin kolay hazırlanabilir ve pratik olması, kişinin damak tadına hitap etmesi ve ulaşılabilir olması diyetin uygulanabilirliği açısından da önem taşır. Denge ve çeşitliliğin önemli olduğu sağlıklı zayıflama programlarında ihtiyaç duyulan kalori için kullanılan besin grupları haftanın belirli günlerine dağıtılarak tüketilebilir.
Sağlıklı zayıflama diyet listesi nasıl uygulanmalıdır?
Vücudun ihtiyaç duyduğu kalori karşılanmadığında ya da başka bir deyişle düşük kalorili bir diyet uygulandığında vücut bu diyete adapte olarak kıtlık duygusuna kapılır. Vücut, metabolizma hızını düşürerek daha az enerji harcamaya başlar. Bu durum, diyet bırakıldığında çok kısa bir süre içinde verilen kilonun fazlasıyla geri alınmasına sebep olur. Sağlıklı bir zayıflama listesi ile kalıcı kilo verme sağlanır.
Yaşam tarzında değişikliklere odaklı hazırlanan beslenme programları dengeli ve sağlıklı beslenmenin öğrenilmesini sağlar ve yaşam boyu fiziksel aktivite programı uygulanmasını destekler. Zayıflama listesi içeriğinde yer alan porsiyon miktarları önemlidir. Diyetinizi uygularken kan şekerinizin ve iştahınızın kontrolü için sık sık ve azar azar öğünler hazırlanır. Aynı saatlerde yemek yiyerek vücudunuzun metabolik saatini düzenleyebilir ve belirli saatlerde insülin salgılanmasını sağlayabilirsiniz. Böylece metabolizma hızınız artar.
Sağlıklı zayıflama diyet listesinde hangi yiyecekler yer almalıdır?
Diyet yemekleri dendiğinde akla ilk gelen yağsız, tuzsuz ve lezzetsiz yemekler olur. Oysa yağlar vücut için elzem asitler içerir. Hormonların ve sinir sisteminin düzenli olarak çalışmasında etkin olan yağlar, yağda eriyen vitaminler için de oldukça önemlidir. Vücudun ısı dengesinin korunmasında önemli rol oynayan yağlar, midenin geç boşalmasını da sağlayarak açlık duygusunu geciktirir.
Bu yüzden zayıflamak için diyet listesi hazırlanırken yağsız değil az yağlı yemekler kullanılması gerekir. Yağ çeşidi olarak da zeytinyağı, ayçiçeği yağı ve avokado yağı gibi yağlar tüketilmesi hücre zarlarının daha iyi korunmasını sağlar. Yüksek lif içeren tahıllar, kepekli makarna, kinoa, bulgur, kepekli pirinç gibi karbonhidratlar diyette mutlaka yer almalıdır. Kan şekerinin dengelenmesinde önemli rol oynayan süt, yoğurt, kefir gibi besinler de sağlıklı bir diyetin olmazsa olmazlarıdır.
Yüksek vitamin ve mineral içeriğine sahip meyve ve sebzeler içerdikleri antioksidan bileşenler nedeniyle beslenme programlarında mutlaka yer almalıdır. Yüksek protein içeriğine sahip olan et, tavuk, yumurta, balık ve kuru baklagiller ise hem kasların korunmasına yardımcı olur hem de geç sindirildiğinden dolayı uzun süre tokluk hissi sağlar. Tüm bu besin gruplarının yeterli ve dengeli alınmasını sağlayan zayıflama listesi ile yağ yakımınız daha hızlı ve kilo vermeniz daha kalıcı olur.
Diyet listesi, herhangi bir kronik hastalığı bulunmayan ( diyabet, kalp hastalığı, hipertansiyon, tiroid, reflü-gastirit vs. ), sağlıklı bireyler için uygundur.
