Tetanoz; Clostridium tetani denilen bakteri tarafından oluşturulan bir enfeksiyondur. Tetanoz (Kazıklı Humma), Clostridium Tetani denilen sporlu bakterinin salgıladığı toksine bağlı olarak gelişen bir enfeksiyon hastalığıdır. Tetanoz, memeli hayvaların bağırsaklarında yaşadığı bilinen bir bakteri çeşididir. Paslı yerlerin deriyi kesmesi sonucu da ortaya çıkabilen tetanoz çok önemli bir hastalıkdır. Mutlaka tedavisi yapılmalıdır. Tetanozun klinik özellikleri çok uzun senelerden beri bilinmektedir. Antik Mısır’da M.Ö. 1600 senelerine ait el yazmalarında ve Hipokrat’ın Antik Yunan dönemine ait yazılarında (M.Ö. 400), tetanozun klinik karakteristikleri tanımlanmıştır.
Toprakta, nemli ortamda, gübre içerisinde oksijensiz ortamda yaşayabilen ısıya dayanıklı bir mikrop olan tetanoz mikrobu, salgıladığı toksin ile omuriliğe ve sinir sistemine zarar verir. Tetanoz mikrobu spor adı verilen forma gelmesiyle kendini dış ortamda canlı tutabilecek özelliğe sahip olur ve yıllarca toprakta canlı kalabilir. Bakterinin oluşturduğu sporlar ısıya ve kimyasal ajanlara karşı oldukça dayanıklıdır ve öldürmesi çok zordur.
Tetanoz, tüm dünyada görülen bir hastalık olmasının yanında nüfusun çok olduğu, toprağın yoğun organik madde içerdiği, nemli, sıcak bölgelerde, özellikle yaz aylarında daha sık görülmektedir. Organizma esas olarak toprakta, insan, büyükbaş, küçükbaş ve kümes hayvanlarının bağırsak florasında ve dışkısında, dışkı ile bulaşmış topraklarda, sularda bulunabilir. Çivi, diken, kıymık batmaları, yanıklar, kesikler, delinme, çarpma, toprakla kirlenmiş çeşitli aletlerle yaralanmalar, cerrahi girişimler, hijyenik olmayan doğum, düşük ve kürtajlar, hayvan ısırmaları sonucunda hastalık bulaşabilir.
Tetanoz kişiden kişiye bulaşmadığı için aşıyla önlenebilen diğer hastalıklardan farklıdır. Clostridium tetani, oksijensiz ortamda özellikle nemli ve ılık topraklarda, tozlarda ve gübrelerde yıllarca canlı kalabilen, insan ve hayvanların sindirim sistemlerinde de yaşayabilen bir bakteridir.
İnsanlara kontamine objelerle (tırnak, iğne, çivi gibi) oluşmuş kesiklerden ya da toz, toprak, dışkı veya tükürükle kirlenmiş yaralardan, yanık ve kazalarda meydana gelen ölü dokulardan, yeni doğanlarda göbek kordonundan bulaşır.
Dünya Sağlık Örgütünün 2002 yılında açıkladığı rapora göre tetanoz nedeniyle dünya genelinde her yıl 213.000 ölüm olmaktadır. Vakaların çoğunun hijyenik doğum yapmayan kadınlar olduğu bildirilmiştir. Maternal Neonatal Tetanoz denilen bu durum, tetanoza karşı bağışıklanmamış kadınlara doğum sırasında mikrobun bulaşmasıyla oluşmaktadır.
