Mycobacterium tuberculosis isimli bakterinin solunum yollarından vücuda girmesi ile özellikle akciğerlerde yaygın iltihap gelişmesine neden olan Tüberküloz, halk arasında Verem Hastalığı olarak da bilinen bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Aktif akciğer ya da gırtlak veremi bulunan hastalar tüberküloz mikrobunun kaynağı olarak görülür ve mikrop hasta kişilerin solunum yolundan nefes verme, öksürme ya da hapşırma yoluyla ortama yayılır. Bu ortama giren sağlıklı kişiler Mycobacterium tuberculosis isimli mikrobu solunum yoluyla alır ve hastalık bu şekilde yayılmayı sürdürür.
Tüberküloz (Verem) Belirtileri Nelerdir?
Tüberküloz mikrobu ile karşılaşan kişiler aylar boyunca hiçbir belirti göstermeksizin sağlıklı yaşamlarına devam edebilir. Bu dönemde kişinin bağışıklık sistemi Mycobacterium tuberculosis bakterisi ile savaşarak hastalığın gelişmesini önlemeye çalışır. Ancak bağışıklık sisteminin yeterli direnci gösteremediği durumlarda tüberküloz mikropları aktif hale gelir ve verem hastalığı ortaya çıkar. Verem belirtileri, hastalığın solunum sistemini etkilemesiyle ortaya çıkar. En yaygın belirti, uzun süreli öksürük ve balgam çıkarmadır. Öksürük genellikle sabahları daha şiddetli olabilir. Diğer belirtiler arasında göğüs ağrısı, halsizlik, ateş, gece terlemeleri, iştah kaybı ve kilo kaybı bulunur. Ayrıca, bazı hastalarda nefes darlığı, kan tükürme, göğüs ağrısı ve öksürükle birlikte hırıltı da görülebilir. Verem, belirtiler ortaya çıktığında tedavi edilmezse ilerleyebilir ve diğer organları da etkileyebilir.
Hastalığın başlangıcından itibaren gözlenen tüberküloz belirtileri şöyle sıralanabilir:
- 15 günden uzun süren öksürük şikayeti,
- Yüksek ateş, gece terlemesi,
- Şiddetli göğüs ağrısı,
- İştahsızlık, hızlı kilo kaybı,
- Halsizlik, yorgunluk,
- İlerleyen dönemlerde kanlı balgam görülmesi.
Tüberküloz (Verem) Nedenleri Nelerdir?
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyadaki bütün hastalıkların yüzde 2,5’ini, önlenebilir ölümlerin ise yüzde 26’sını tüberküloz hastalığı oluşturmaktadır. En yaygın görüldüğü yerler Güney ve Doğu Asya ile Afrika kıtaları olsa da dünyanın tüm kıtalarında ve tüm ülkelerinde görülen tüberküloz, yılda 9,2 milyon kişinin verem hastalığı ile karşılaşmasına neden olur.
Yapılan araştırmalar tüberküloz hastalığında görülen artışların yoğun göçlere ve AIDS hastalığının görülme sıklığına bağlı olarak geliştiğini gösterir. Sanayileşme ile artan göç oranı hastalığın bulaşıcılığını kolaylaştırırken AIDS hastalığına bağlı olarak zayıflayan bağışıklık sistemi de kişinin tüberküloz mikrobuna karşı savunmasını azaltır. Dünyada verem hastalığının görülme oranının en yüksek olduğu yer olan Sahra Güneyi Afrika, AIDS hastalığının da en sık ortaya çıktığı kıta olarak bilinir. Bu durum verem hastalığının AIDS gibi bağışıklık sistemini etkileyen sağlık problemlerine bağlı olarak ortaya çıkabileceğini kanıtlar niteliktedir.
Tüberküloz Tanısı Nasıl Konur?
Hastalığın şikayetleri ile birlikte tüberküloza işaret eden akciğer grafiği, verem hastalığını akla getirir ancak kesin tanı için balgam kültürü alınmalı ve Mycobacterium tuberculosis bakterisinin varlığı incelenmelidir. Hastadan alınan balgam örneği laboratuvar ortamında incelenir ve bakterinin mikroskobik yöntemle görülmesi ile kesin tanı konulabilir.
Özellikle öksürük şikayetinin sigara, soğuk algınlığı gibi farklı nedenlere bağlanması, kişinin doktor kontrolüne gitmesini geciktirir ve hastalığın büyük oranda ilerlemesine neden olur. Verem hastalığı kişi kadar toplumu da etkileyen ve halk sağlığını tehdit eden ciddi bir hastalık olduğu için toplum tüberküloz konusunda bilgilendirilmeli, belirtileri doğru şekilde değerlendirebilmeli ve “Verem Nedir?” sorusunun cevabı hakkında gerekli bilgi sahibi olmalıdır. Doğru teşhis ve etkili tedavi uygulamasının yapılabilmesi için belirtilerin ilk andan itibaren önemsenmesi ve göğüs hastalıkları uzmanı tarafından detaylı muayene edilmesi gerekir.
Tüberküloz Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tüberküloz tedavisi için geliştirilmiş olan ilaçlar, hastalığın başlangıç evresinde yüksek oranda iyileştirici etki göstererek kişinin sağlığına hızlı şekilde kavuşmasını sağlar. En etkili tedavi uygulamasını sunan dört farklı ilaç çeşidi bulunur. Bu ilaç uygulamaları ile hastaların neredeyse tamamı son derece başarılı bir şekilde tedavi edilir. Verem tedavisi genellikle uzun süreli bir süreçtir ve en az altı ay ila dokuz ay sürebilir. İlaçların düzenli ve tam olarak alınması verem tedavisinin başarısını etkiler. Verem tedavisindeki amaç, hastalığı tamamen ortadan kaldırmak ve bulaşma riskini en aza indirmektir. Tedavi sürecinde düzenli olarak doktor kontrolleri yapılmalı ve ilaçların yan etkileri izlenmelidir. Verem tedavisi erken teşhis ve uygun bir şekilde başlandığında oldukça etkili olabilir ve hastaların sağlıklarını geri kazanmalarına yardımcı olabilir.
İlaç tedavisi için belirlenen süre en az altı ay olmakla birlikte hastalığın şiddetine, toplumda görülme sıklığına, kişinin yaşına ve diğer hastalık öykülerine göre tedavi süresi değişik gösterebilir. Etkili tedavinin sağlanabilmesi için belirtilerin doğru değerlendirilmesi ve erken teşhis ile hastalığın kontrol altına alınması önemlidir. Eğer siz de tüberküloz belirtileri gösteriyor ya da sıklıkla kalabalık ortamlarda bulunuyorsanız, mutlaka belirti takibi yapmanız ve uygun sıklıkta doktor kontrolüne gitmeniz gerekir.
