Varikosel kısırlığa neden olabildiği için tanı konulan kişilerde sperm tahlili (spermiogram) yapılabilir. Genellikle iki farklı zamanda spermiogram testi yapılır ve iki test arasında 1-3 hafta olmalıdır. Bu test ile spermlerin sayısı, şekli ve hareket kabiliyeti tespit edilir. Sperm sayısının 5-10 milyon olması durumunda ekstra kan tahlili gereklidir. Kan tahlilinde sperm üretimini etkileyen FSH ve testosteron hormonlarının düzeyine bakılır. Sperm sayısının 5 milyondan az olması durumunda ise bazı genetik testler yapılabilir. Genetik testlerde kromozomlar incelenir.
Varikosel Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Varikosel tanısı konulan bireylerde çoğu zaman tedavi gerekli değildir. Ergenlik çağında olan ve genç erkeklerde testis boyutlarında belirgin farklılık olması durumunda varikosel ameliyatı yapılabilir. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi ligasyon (damarın bağlanması) ya da perkütan venöz embolizasyon (küçük bir kesi ile damarların içine girilerek tıkanması) bulunur. Yapılan bazı çalışmalarda varikosel ameliyatı sonrası sperm değerlerinde (3 ila 6 ay arasında) ve kısırlığın giderilmesinde artış görülmüştür.
Ağrılı varikosellerde cerrahi ligasyon tedavisi uygulanır. Varikosel genellikle donuk tarzda ve acı veren sol testis ağrısına neden olur. Bu ağrı ayaktayken oluşur ve çoğunlukla uzanırken kaybolur.
21 yaş ve daha genç erkeklerde varikosel tedavisi öncesi testislerde küçülme olup olmadığı değerlendirilir. Ergenlik dönemine girmiş olan erkeklerde sperm analizi yapılır. Eğer testiste küçülme ya da sperm analizinde anormal değerler varsa cerrahi ligasyon ya da perkütan venöz embolizasyon yapılabilir. Ameliyat sonrasında küçülmüş testisin boyutlarının diğer testis boyutlarına ulaşması ve kısırlığın düzelmesi gerçekleşebilir.
Subklinik varikosel ultrason ile fark edilen ancak muayenede belli olmayan varikoseldir. Bu durumda cerrahi ya da venöz embolizasyon sperm değerlerinde belirgin bir düzelme sağlamadığı için genellikle uygulanmaz.
Eğer sperm değerleri normalse her 1-2 yılda bir sperm analizi tekrar yapılarak mevcut durum kontrol edilir.
Kısırlık istemeyen yetişkin ve yaşlı erkeklerde 2 yılda bir sperm tahlili yapılabilir. Ancak çocuk sahibi olmak istemeyen erkeklerde testisteki rahatsızlık hissinin ortadan kaldırılması için testisi destekleyen iç çamaşırı ve ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
Varikosel özellikle genç yaşta erkeklerde ortaya çıkan ve kısırlığa yol açabilen bir sağlık sorunudur. Bu nedenle testis boyutları arasında farklılık veya testis ağrısı gibi şikayetleri olan kişilerin mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurarak kontrol yaptırmaları gereklidir.
