Tüberküloz hastalığı, Mycobacterium tuberculosis adlı mikrop ile oluşan bulaşıcı bir hastalıktır. Etki alanı genellikle akciğerler olmasına rağmen kemikler veya beyne de sirayet edebilir. Birden fazla organda etki edebilen Tüberküloz, ağırlıklı olarak akciğer ve akciğerlere ait lenflerde yer edinir. Öksürük, hapşırık veya bu tarz etkileşimlerle havaya damla yoluyla saçılır ve havada asılı kalan mikropların solunulmasıyla veya vücuda nüfuz etmesiyle başka bir kişiye bulaşır.
Albert Calmette ve Camille Guerin isimli iki Fransız araştırmacı tarafından 1920’li yıllarda bulıunan verem aşısına, basilin ve bulan araştırmacıların isimlerine ithafen “Bacillus Calmette Guerin” (BCG) aşısı ismi verilmiştir. Yapılan çalışmalarda, aşı uygulanan insanlarda aşının hastalık yapmadan tüberküloz basiline karşı bir bağışıklık oluşturduğu bulunmuştur.
BCG aşısı, ısı ve ışığa çok dayanıksızdır. Deri içine (intradermal) uygulanır. Doğumdan itibaren uygulanabilir. Aşı, kanla ve lenfatik sistemle verem hastalığının etkeni olan basilin yayılmasını engeller. Bu sayede hayatı tehdit eden miliyer tüberküloz, tüberküloz menenjit gibi durumların ortaya çıkışını azaltır. Akciğer tüberkülozunu önlemede etkiliği %50 civarında olarak kabul edilmesine karşılık, Türkiye’de erişkinlerde %72,7 iken 0-6 yaş grubunda %85 bulunmuştur.
Sağlık Bakanlığı Genişletilmiş Bağışıklama Programı çerçevesinde Türkiye’de doğumdan 2 ay sonra yani 3. ayın içinde BCG aşısı yapılması önerilir ve hayat boyu sadece bir kez BCG ile aşılanması öngörülmüştür. Eğer bebek 3. ayını bitirmiş veya daha büyükse BCG aşısı yapılmadan önce Tüberkülin Deri Testi (PPD Testi de denir) yapılarak sonucu değerlendirilmelidir. BCG aşısı yapılmış çocuklara skar olsun olmasın BCG tekrar yapılmaz. Aşılanmamışlarda 6 yaşından sonra BCG aşısı önerilmemektedir.
Verem hastalığının daha seyrek görüldüğü, veremle mücadelede önemli mesafeler almış olan bazı gelişmiş ülkelerde BCG aşısı rutin uygulanmamaktadır. Ancak Türkiye’de her ne kadar son yıllarda verem hastalığının yıllık görülme sıklığı azalmaya devam etse de, bilimsel olarak verem aşısının her doğan bebeğe uygulanmaya devam edilmesi kaçınılmazdır. Aile Sağlığı Merkezlerinde, Verem Savaşı Dispanserlerinde ve hastanelerimizde BCG-Verem aşısı ücretsiz olarak uygulanmaktadır.
