Ayçiçeği, papatyagiller familyasından çekirdekleri ve yağı için yetiştirilen sarı çiçekli bir tarım bitkisidir. Ayçiçeği gösterişli ve san yapraklanyla bilinir. 60’tan fazla ayçiçeği türü mevcuttur. Ayçiçeği dünyada ve Türkiye’de en önemli yağ bitkilerinden biri olup, Türkiye’de genelde yağlık olarak yetiştirilir. Yağlık olarak ekiminin % 70’inden fazlası Trakya ve Marmara bölgesindedir.
Uçsuz bucaksız tarlalarında her biri güneşe dönerek büyüyen; koskocaman, yusyuvarlak, sapsarı çiçeğiyle güneşin adeta dünyadaki sureti olan bu bitki dilimizde “günebakan“, “günaşığı” “ve “günçiçeği” gibi daha akla yatan alternatifleri de bulunan “ayçiçeği” kelimesinin kesin kaynağı bilinmiyor. Ancak, Ayçiçeği adını, gece boyunca çiçeklerinin yüzlerinin Ay’a dönük olmasından alır.
Ayçiçeğinin çimlenmesi için en az toprak sıcaklığı 8-10 °C olmalıdır. Bu nedenle genelde Nisan ayı başı-Mayıs ortası arasında ekimi yapılır. En bilineni, 1 ile 3 metre yüksekliğindedir ve bir veya birden fazla çiçek başı vardır. Her baş, yuvarlak bir döngü üzerinde yer alan taç yapraklardan oluşur. Bir ayçiçeğinin çapı 30 cm’ye kadar varabilir ve 1000 kadar çekirdek üretebilir.
Ayçiçeği çekirdekleri çok sağlıklı ve doyurucu bir atıştırmalıktır.Ayçiçeğinin en önemli zararlısı orobanş parazitidir. Ancak bu parazite dayanıklı hibritler piyasada mevcuttur. Bunun yanında diğer hastalıklar ayçiçeği mildiyösü, sap, kök ve tabla çürüklükleridir. Ayçiçeği mildiyösüne karşı hibrit tohumlar ilaçlı olup, ancak özellikle sulu alanlarda ortaya çıkan Slerotinia’ya karşı dayanıklı çeşit olmayıp, ilaçlı mücadelesi de yoktur.