m harfi ile başlayan bitkilerin isimleri nelerdir. Bilimin şu ana kadar saptadığı bitki türü sayısının ise 390 bin 900′ü aştığı tahmin ediliyor. İnsanların solunum için ihtiyaçları olan oksijenin yanında besin olarak da bitkilerin sağlamış oldukları birçok fayda bulunmaktadır. Bu nedenle sizler için ağaçlar, meyveler, çiçekler, bitki çeşitleri listesini baş harfi m olan bitki adlarını derledik.
MATE YAPRAĞI
Latince adı ‘Ilex paraguariensis’ olan Mate Yaprağı, çobanpüskülügiller familyasındandır. Bir diğer adı ‘Paraguay Çayı’dır. Mate, kap anlamına gelmektedir. Anavatanı Paraguay ve Uruguay’dır. Kuzey Arjantin, Paraguay, Uruguay, güney Brezilya ve Bolivya gibi tropik altı Güney Amerika ülkelerinde yerel olarak ve ticari amaçlı yetiştirilir. Her dem yemyeşilliğiyle bilinen, çokyıllık bodur bir bitkidir. Çiçekleri çok küçük demetler halinde yaprak saplarının diplerindedir.
MAYIS PAPATYASI
Latince adı ‘Matricaria Recutita’ olan Mayıs Papatyası, papatyagiller familyasındandır. Anavatanı Doğu Avrupa ve küçük Asya’dır. Bugün dünyanın birçok noktasına yayılım göstermiştir. Ülkemizde Marmara, Ege, Trakya, Güneybatı Anadolu’da doğal koşullarda yetişir. Mayıs ve Ağustos ayları arasında zarafeti temsil eden beyaz renkte çiçekler açan tek yıllık otsu bir bitkidir. Yaprakları hafif acı ve baharlı bir tattadır.
MELİSA
Latince adı ‘Melissa Officinalis’ olan Melisa, nane familyasındandır. Melisa adı, Yunanca ‘arı’ kelimesinden gelir. Anavatanı Güney Afrika ve Akdeniz havzasıdır. Ülkemizde yabani olarak hemen hemen her bölgede yetişir. Dört mevsim yemyeşilliğiyle bilinir. Limon kokulu, çokyıllık otsu bir bitkidir. Yaz aylarının sonuna doğru minik beyaz çiçekler açar. İnsana dinginlik, hafiflik ve rahatlama hissi veren güzel bir kokuya sahiptir.
MERCAN KÖŞK
Latince adı ‘Origanum majorona’ olan Mercanköşk, ballıbabagiller familyasındandır. Akdeniz havzası bitkisidir. Çeşitli türleri ülkemizde de Trakya, Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde yabani olarak yetişir. Kurak yerlerde, kayalık bölgelerde sıkça rastlanan, çalı görünümlü, hoş kokulu çokyıllık bir bitkidir. Bazı yörelerde Güveyotu, Keklikotu ya da Mercan Köşkü isimleriyle de bilinir.
MERSİN YAPRAĞI
Latince adı ‘Myrtus communis’ olan Mersin bitkisi, fundagiller familyasındandır. Anavatanı Kuzey yarım küredir. Dünyanın serin ve dağlık bölgelerinde yetişen birçok türü bulunur. Ülkemizde Akdeniz, Ege ve Karadeniz bölgesinin fundalık ve ormanlık alanlarında yabani olarak yetişir. Kışın yapraklarını dökmeyen çokyıllık bir bitkidir. Bazı yörelerde Murt, Elduran, Zazak, Sakızağacı, Aşılı Mersin, Çay Üzümü isimleriyle de bilinir.
MEYAN KÖKÜ
Latince adı ‘tatlı kök’ anlamına gelen ‘Glycyrrhiza glabra’ olan Meyankökü, baklagiller familyasındandır. Anavatanı Avrupa ve Asya’dır. Ülkemizdeki Güney Doğu Anadolu bölgesinde yetişir. Mavimsi mor renkte çiçekleriyle ünlüdür. Özellikle dere ve nehir kenarlarındaki kumluklarda yetişen çokyıllık çalımsı bir bitkidir. Bitkinin kökü toprak altlarında oldukça derine kadar iner.
MISIR PÜSKÜLÜ
Latince adı ‘Zea mays’ olan Mısır, buğdaygiller familyasındandır. Anavatanı Güney Amerika’dır. Ülkemizde Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde yetişir. Nemli, sıcak iklimleri sever. Genellikle Haziran ayında ekilip Eylül ayında hasat edilmekle beraber bölgelere göre hasat zamanı daha da erken olabilir. Bir yıllık, tek evcikli bir tahıl bitkisidir.
Gövdesi sert ve diktir. Sapsız yaprakları geniş, uzun, üst yüzü tüylü, alt yüzü tüysüz olup tabanı ile bir kın halinde gövdeyi sarar. Haziran ya da Ağustos ayında açan çiçekleri kavuz adı verilen yaprakçıklarla örtülür. Mısır taneleri, açık veya koyu sarı, esmer veya kırmızımtırak renktedir.
MÜRVER ÇİÇEĞİ
Latince adı ‘Sambucus nigra L’ olan Mürver çiçeği adoxacaea familyasındandır. Anadolu, Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya’da yetişir. Çok sayıda türü bulunur. Bazı cinsleri ağaç, bazı cinsleri otsu bir bitkidir. Dal uçlarında bulunan beyaz çiçekleri tıpkı danteli andırır. Bu zarif ve narin görünümlü çiçeklerin kokusu da harikadır. Tadı önce tatlı sonrasında acı lezzettedir.
Eski çağlardan beri insanlık tarihinde sadece görsel güzelliği ve dillere destan kokusuyla değil, şifasal özelliklerine inanıldığından da hatırı sayılır bir üne kavuşmuştur. Mısırlılar yanık tedavisinde Mürver çiçeğini kullanmışlardır.
MÜRVER (PATLANGIÇ)
Hanımeligiller familyasından; türlerinin çoğu Kış aylarında çiçekleri döken çalı veya ağaçcık halinde odunsu, ender olarak da otsu karakterde olan bir bitki cinsidir. Sürgünlerinin geniş bir özü vardır. Tomurcukları bol sayıda pullarla örtülmüştür. Çiçekleri beyazdır. Meyveleri kabuksuz tane şeklindedir. 20 kadar türü vardır.
MÜRSAFİ (MÜRRİSAFİ)
Burseraceae familyasından; çeşitli balsam ağaçlarından elde edilen reçine sakızıdır. Güzel kokusu vardır. İlkçağlardan beri kullanılır. Kokusu kuvvetli, tadı acıdır.
MUZ (MUSA)
Muzgiller familyasından; sıcak bölgelerde yetişen, çok yıllık ve çok büyük bir otsu bitki cinsidir. Yurdumuzda Antalya ve Anamur çevresinde yetiştirilir. Muz ağacının gövdesi; toprak altında kök-sap veya soğan halinde bulunur. Yaprakları bu kök-saptan çıkar. Tabandaki çiçekleri meyve verir. Meyvelerin tamamı sarkık bir sapın üzerinde toplu halde bulunur. Nişasta ve şeker bakımından zengindir.
MUŞMULA (BEŞBIYIK)
Gülgiller familyasından; kış aylarında yaprak döken, eğri büğrü övdeli, dallı budaklı küçük bir ağaçtır. Çiçekleri beyaz veya pembe renklidir. Meyvesi, buruk ve hoşa gitmeyen bir tattadır. Etlidir. 5 bölmesi vardır. İyice olgunlaştıktan sonra yenir.
MİSVAK (SALVADORE PERSİCA)
İkiçenekliler sınıfının, salva doraceae familyasından, Doğu Afrika’dan Hindistan’a kadar uzanan bölgelerde yetişen küçük bir step ağacıdır. Odunu çok liflidir. Dallarının ucundaki kısım diş fırçası yerine kullanılır. Meyvesi de yenebilir.
MİSKOTU (AMBERÇİÇEĞİ)
İkiçenekliler sınıfından; 50-100 cm boyunda, sarımtırak renkli, güzel kokulu bir bitkidir. Yapraklarında şekerler, uçucu yağ, A ve B vitaminleri vardır. Çiçekli dalları kullanılır.
MİSKÇİÇEĞİ (EŞEKKULAĞI)
İkiçenekliler sınıfının, Dipsacaceae familyasından güzel kokulu bir bitkidir.
MİNEÇİÇEĞİ (KANOTU)
Mineçiçeğigiller familyasından; gövdesi dört köşeli, sapsız yaprakları tüylerle örtülü, otsu bitki veya ağaçcıktır. Çiçekleri başak durumundadır. Renkleri eflatun veya bazen de alacalıdır. Yurdumuzda yetişen verbana officinalis denilen türü 30-80 cm boyunda, bir veya birçok yıllık otsu bir bitkidir.
MISIR (ZEA MAYS)
Buğdaygiller familyasından; 180 – 200 cm boyunda, dik ve yüksek gövdeli, geniş şerit yapraklı, bir yıllık bir bitkidir. Kökü kalın ve saçaklıdır. Yaprakları şerit gibi, uzun, paralel damarlı, sert ve sivri uçlu, sapsız, kenarları, dalgalıdır. İki çeşit çiçeği vardır. Erkek çiçekler gövdenin ucunda salkım başak şeklinde, dişi çiçekler ise yaprakların koltuğunda koçan halindedir. Dişi çiçeklerin stilusları uzundur ve kınlarının tepesinden dışarı doğru sarkarlar. Bunlar mısırpüskülü denilen kısmı meydana getirirler. Meyvesi, koçanı üzerinde sıkışık şekilde dizilidir. Rengi açık veya koyu sarı; esmer veya kırmızımtırak renklidir.
MEYANKÖKÜ (PİYAN)
Baklagillerden kalın rizomlu bir ağaçcıktır. Yaprakları tüysü, yaprakçıkları pek çoktur. Çiçekleri beyaz, morumsu veya mavimsidir. Başak biçimindedirler. Yurdumuzda Batı ve Güney Doğu Anadolu’da yetişir. Boyu 50 cm ile 2 m arasındadır. Çok yıllık otsu bir bitkidir. Çiçekleri mavi mor renklidir.
MEŞE (BİŞE)
Kayıngiller familyasından; kışın yaprak döken veya her zaman yapraklı olan, uzun ömürlü bir orman ağacı cinsidir. Odunu sık dokulu; ağır, sert ve damarlıdır. Erişkin meşenin odunu, kızıla çalan koyu sarı renktedir. Doğal olarak 30’dan fazla türü vardır. Yurdumuzda birçok çeşidi vardır.
MERCİMEK (MERDÜMEK)
Baklagiller familyasından; beyaz çiçekli, bir yıllık bir tarım bitkisi ve bunun besin olarak kullanılan yuvarlak, yassı tohumudur. Mart – Nisan aylarında ekilir. İlk çağlardan beri Akdeniz bölgesinde yetiştirilmektedir. İçeriğinde B vitaminleri ve fosfor vardır.
MERYEMPELSENGİ (ÇALAPA)
Guttiferae familyasından Antil adalarında yetişen bir ağaçtır. Kabuklarından reçine elde edilir.
MERYEMOTU (MÜBAREKOTU)
Gülgiller familyasından; Doğu, Güney ve Karadeniz bölgeleri ile İstanbul çevresinde yetişen bir bitki türüdür.
MERSİN (ASMAR)
Mersingiller familyasından; daima yeşil çalı veya 2-5 metre boyunda bir ağaçcık olan bir bitkidir. Yaprakları deri gibi serttir. Çiçekleri beyazdır. Kokusu güzeldir. 100 kadar türü vardır. Yabani mersin Akdeniz çevresinde yetişir. Meyvesine de mersin denir.
MENEKŞE (BENEFŞE)
Menekşegiller familyasından; çiçekleri tek renkli, bir veya çok yıllık otsu bir bitkidir. Yaprakları yürek biçiminde ve hemen hemen sapsızdır. Genellikle az veya çok koyu renkli olur. Beyaz renklileri de vardır. İlkbahar aylarında çiçek açar.
MELİSA (OĞULOU)
Ballıbabagiller familyasından; çok dallı, beyaz çiçekli otsu bir bitkidir. En önemli türü tıbbi melissadır. İstanbul, Bursa, Ege ve Akdeniz bölgesinde yetişir. Boyu 30 – 80 cm kadardır. Limon kokuludur. Çok yıllık bir bitkidir. Yaprakları ince ve yumuşak tüylüdür. Çiçekleri beyazdır. Yapraklarında tanen, reçine ve uçucu bir yağ vardır.
MELEKOTU (ANGELİCA)
Maydanozgiller familyasından; dere kenarlarında, çayırlarda ve ormanlardaki ağaçsız alanlarda yetişen, boyu 3 m kadar, hoş kokulu, otsu bir bitkidir. İstanbul, Marmara Bölgesi, Doğu Karadeniz ve Beyşehir dolaylarında yetişir. Boyu 1- 1,5 m kadardır. 2 veya çok yıllık bir bitkidir.
MAZI (THUJA)
Servigiller familyasından; pul yapraklı daima yeşil, ağaç veya ağaçcık halinde bulunan bir bitki cinsidir. Ev ilaçlarında yaprakları ve kozalağı kullanılır.
MAYDANOZ (MİDENUVAZ)
Maydanozgiller familyasından; yaprakları güzel kokulu ve parçalı, kazık köklü, 30 – 100 cm boyunda, iki yıllık otsu bir bitkidir. Çiçekleri şemsiye halindedir. Tohumları ufak ve esmerdir. Meyvelerinin içeriğinde uçucu bir yağ ile apiin adlı bir glikozit vardır. Kökünde, biraz uçucu yağ, müsilaj ve apiin vardır. Yaprakları, kökü ve meyvesi kulanılır.
MAYASILOTU (EGZAMAOTU)
Ballıbabagillerden; yurdumuzun hemen hemen her bölgesinde yetişen, beyaz tüylerle kaplı, alçak bir bitkidir. Yaprak kenarları alta doğru kıvrıktır. Çiçekleri beyazdır. Ev ilaçlarında çiçekli bitki kullanılır.
MARUL (LACTUCA)
Bileşikgiller familyasından; geniş ve uzun yeşil yapraklı veya çok yıllık bir bitkidir. Tohumları, cinsine göre esmer veya siyahtır. Ilık iklimi sever. İlk ve sonbahar aylarında ekilir. Yurdumuzda bir çok çeşidi vardır.
MARRUP (MARUPA)
İkiçenekliler sınıfının, simaroubaceae familyasından, Amerika’da dokuz türü olan, bileşik almaşık yapraklı bir ağaçtır. Antillerde yetişen şişmarouba amara; 20 m kadar boyunda bir ağaçtır. Kabuğu düz, pürüzsüz, grimsi ve çok acıdır. Kerestesi kıymetlidir.
MARGARİT (ÇAYIR KASIMPATI)
Dağlarda ve çayırlarda yetişen güzel çiçekli bir bitkidir. Kasımpatıya benzer. Dalları ufaktır. Yeşil yaprakları dantela gibidir. Çiçeklerin etrafında beyaz yaprakları vardır. Ortası altın sarısı rengindedir. Çiçekleri yaz aylarında toplanıp kurutulur.
MANTAR (FÜTR)
Boy, biçim ve bölge bakımından büyük değişiklikler gösteren, yüz bin kadar çeşidi bulunan bir çeşit bitkidir. Karada ve tatlı sularda yaşarlar. Mantarların içinde tıbbi etkileri olanlar, gıda olarak kullanılanlar, zehirlenmelere sebep olanlar, hayvanlarda ve bitkilerde hastalık yapanlar, antibiyotik madde oluşturanlar ve kimya sanayiide kullanılanlar vardır.
MANDALİNA (MANDARİN)
Turunçgiller familyasından; 5-6 m yüksekliğinde mandalina ağacının meyvesidir. Tatlı, kokulu, lezzetli, vitamince zengin bir meyvedir. Kabuğundan esans çıkarılır.
MAHMUDE (BİNGÖZOTU)
Çitsarmaşığıgiller familyasından; Anadolu’da ve Suriye’de yetişen, sarılarak tırmanan, sürünücü ve sütlü, çok yıllık bir bitkidir. Gövdesi ince ve tüysüzdür. Çiçekleri beyaz ve sarımsı renktedir. Meyvesi 4 tohumlu, 2 gözlü bir kapsüldür. Kökleri uzun ve kalındır. Kökü, nişasta, tanen, müsilaj ve “skammonin” taşır. Ev ilaçlarında kullanılmaması tavsiye edilir.
