S harfi ile başlayan bitkilerin isimleri nelerdir. Bilimin şu ana kadar saptadığı bitki türü sayısının ise 390 bin 900′ü aştığı tahmin ediliyor. İnsanların solunum için ihtiyaçları olan oksijenin yanında besin olarak da bitkilerin sağlamış oldukları birçok fayda bulunmaktadır. Bu nedenle sizler için ağaçlar, meyveler, çiçekler, bitki çeşitleri listesini baş harfi s olan bitki adlarını derledik.
SARI KANTARON
Latince adı ‘Hypericum perforatum’ olan Sarı Kantaron, sarı kantarongiller familyasındandır. Anavatanı Avrupa, Kuzey Afrika ve Batı Asya’dır. Avrupa’da ormanlık bölgelerde, tarlalarda ve yol kenarlarında kendiliğinden yetişen bitki Kuzey amerika’ya da uyum sağlamış ve doğal olarak kırlarda yetişmeye başlamıştır. Ülkemizde 60 farklı türü bulunur. Sarı kantaron adını yıldız şeklinde açtığı çiçeklerin sarı renginden almış, çokyıllık otsu bir bitkidir.
SEDEF OTU
Latince adı ‘Ruta graveolens’’ olan Sedefotu, sedefgiller familyasındandır. Eski Yunancada ‘ruta’ akıcı yapan, yardım eden ve kurtaran anlamlarına gelirken ‘graveolen’ kuvvetli kokan demektir. Sedefotunun kendine özgü olan kokusu yılan, sansar, kedi ve fare gibi hayvanları kaçırırken karasinekler tarafından çok sevilir. Anavatanı Doğu Akdeniz’dir. Ülkemizde yabani olarak yetişmez, genellikle bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilir. Her dem yemyeşildir. Bu çok yıllık çalı görünümündeki bitkinin kökü ikinci yılında odunsulaşır. Yaprakları birkaç defa yan yapraklara ayrılır, çatalsılaşır. Haziran ve Temmuz aylarında gösterişli, göz alıcı güzellikte sapsarı çiçekler açar.
SIĞIR KUYRUĞU
Latince adı ‘Verbascum thapsus’ olan Sığırkuyruğu bitkisi, sıracaotugiller familyasındandır. Anavatanı Avrupa’dır. Ülkemizde Marmara, Ege, Akdeniz ve Trakya bölgelerinde yetişir. Güneşin en yoğun olduğu dönemlerde çiçek açar. Mumu andıran şekliyle yol kenarlarında etrafa ışık saçar. Gövdesi dik, bazen dallanmış ve yünümsü tüylerle kaplı, çokyıllık otsu bir bitkidir. Hem Avrupa’da hem de Anadolu’da yaygın bir bitkidir. Sırf Türkiye’de 200 türü vardır.
SİNAMEKİ
İngilizce adı ‘senna’ kabuğu soyulabildiği için Arapça ‘sena’ ve İbranice ‘soyulabilir’ anlamına gelen ‘cassia’nın birleşmesinden türemiş Latince adı ‘Cassia angustifolia’dır. Baklagiller familyasındandır. Anavatanı Somali, Mısır ve Hindistan’dır. Ülkemizde Güney Ege ve Akdeniz bölgelerinde süs bitkisi olarak yetiştirilir. Yeşil renkli bileşik yaprakları olan yaz mevsiminde sapsarı salkımlar halinde çiçekler açan çalı görünümlü, çokyıllık bir bitkidir.
SİNİRLİ OT
Latince adı ‘Plantago lanceolata’ olan Sinirli ot, sinirliotgiller familyasındandır. Anavatanı Avrupa olmasına rağmen dünyanın hemen hemen her yerinde yaygın olarak yetişir. Ülkemizde yol kenarlarında, çayırlarda, bayırlarda, dere kenarlarında istilacı bir tür olarak hemen her yerde bulunur. Sinirli ot ismini yapraklarındaki sinir (damarların) belirginliği nedeniyle almıştır. Rozet formunda çokyıllık bir otsu bitkidir. Yaprakları dimdik, dar ve kısa saplıdır. Çok sayıda minik çiçekleri dalların uç kısımlarında kümelenerek güneşi selamlar.
SÖĞÜT YAPRAĞI
Latince adı ‘Salix alba’ olan söğüt, söğütgiller familyasındandır. Anavatanı Akdeniz, Marmara ve Ege’dir. Yaklaşık olarak iki yüz elli türü vardır. Ülkemizde en yaygın yetişen tür aksöğüttür. Sulak yerleri, dere yataklarını çok severler. Birkaç türü haricinde söğüt bitkisi kışın yapraklarını döker. Nisan ve Mayıs aylarında çiçek açar. Almaşık, bazen hemen hemen karşıt uzun yapraklı, kısa saplı çokyıllık bir bitkidir.
Anadolu neolitik çağ’a ait yerleşim yerlerinde söğüt ağacının arkeolojik kalıntılarına rastlanmıştır.
SÜPÜRGE TOHUMU
Latince adı ‘Erica manipuliflora’ olan Süpürge tohumu, fundagiller familyasındandır. Anavatanı Güney Afrika’dır. Ülkemizde Trakya bölgesinde yetişir. Güneşli yerleri ve kurak toprakları sever. İsmi süpürge otu olmasına rağmen süpürge üretiminde kullanılmaz. Bu adı daha çok süpürgeye benzerliğinden almıştır. Kırmızımsı, mor ve pembe renkte çiçekler açan, çan şeklinde ve yaprak dökmeyen bir çalı bitkisidir. Püren, Çalımsı funda, Sonbahar fundası ve Süpürge çiçeği isimleriyle de bilinir. Her mevsim yemyeşildir. Afrika kökenli bir bitki olmasına rağmen yaygın olarak Avrupa’da yetiştirilir.
SÜTOTU (POLYGALA)
Sütotugiller familyasından; bir veya çok yıllık, odusu veya otsu bir bitkidir. Çiçekleri kırmızı, beyaz veya mavidir. Yurdumuzda polygala supina ve polygala anatolica denilen türleri vardır. Kökü kullanılır. Kokusu bulantı vericidir.
SÜTLEĞEN (EUPHORBİA)
Sütleğengiller familyasından; süt gibi beyaz ve zehirli bir özsuyu taşıyan, bir veya çok yıllık, otsu veya odunsu bir bitkidir. Yurdumuzda 60 kadar çeşidi vardır. Önerilen miktardan fazla kullanılmamalıdır.
SÜSEN (İRİS)
Süsengiller familyasından; Nisan – Haziran ayları arasında türlü renklerde ve güzel kokulu çiçekler açan, 30-80 cm boyunda, çok yıllık soğanlı otsu bir bitkidir. Çiçekleri dalların ucunda başak şeklindedir. Dış kısımları soyulup, kurutulduktan sonra menekşe kökü diye kullanılır. İçeriğinde uçucu yağ, sabit yağ, müsilaj, nişasta, tanen, şeker, iridin ve reçineli maddeler vardır. Yurdumuzda 20 kadar türü vardır.
SUYOSUNU (ALGA)
Tatlı bitkiler şubesinden; genellikle suda yaşayan klorofilli bitkidir. Yeşil, esmer, kırmızı ve mavi su yosunları diye sınıflara ayrılır ve değişik alanlarda kullanılırlar. Soda, potas ve iyot elde edilir. Tarım, sanayi ve tıpta kullanılır. Bazı memleketlerde de besin olarak yenir.
SUTERESİ (SEZAB)
Turpgiller familyasından; akarsu kenarlarında yetişen çok yıllık otsu bir bitkidir. Gövdesi yeşil renkli, köşeli, parlak ve yatıktır. Boyu 30-40 cm kadardır. Kökü çoktur. Çiçekleri beyazdır. İçeriğinde; kükürtlü bir glikozit, sabit yağ, A, C, D vitaminleri ve mirozin vardır. Ev ilaçlarında usaresi kullanılır. Salata olarak da yenir.
SUSAM (SESANUM İNDİCUM)
Susamgiller familyasından; sıcak bölgelerde yetişen, bir yıllık, yağ veren otsu bir bitkidir. Çiçekleri beyaz veya kırmızı, sarıyla karışık alacalı beyazdır. Meyvesi kapsül şeklindedir. Tohumları esmer veya sarı renklidir. Tohumlarından susamyağı çıkarılır. Tahin helvası yapımında da kullanılır. Ev ilaçlarında; yaprakları ve yağı kullanılır.
SUMAK (SOMAK)
Antepfıstığıgiller familyasından; kışın yaprak döken veya her mevsimde yeşil kalan bir ağaçcıktır. Meyvesi mercimeğe benzer. 150 kadar türü vardır. Birçoğu zehirlidir. Yurdumuzda derici sumağı ve boyacı sumağı doğal olarak yetişir. Kokulu sumağın tentür halindeki şekli idrar tutamama hastalığında faydalıdır.
SOĞAN (BASALİYE)
Zambakgiller familyasından; yumrumsu ve yeşil yaprakları kullanılan keskin kokulu, acı bir otsu bitkidir. Bileşiminde uçucu ve sabit yağ, şekerler, fermentler ve amino asitler vardır.
SİNİRLİYAPRAKOTU (SİNİROTU)
Sinirotugiller familyasından; bir veya çok yıllık otsu bir bitkidir. Birçok yabani türü vardır.
SİNAMEKİ (CASSİA)
Baklagiller familyasından; bütün sıcak bölgelerde yetişen, sarı çiçekli otsu veya ağaçsı bir bitkidir. 400’den fazla türü vardır. Çiçekleri, yapraklarının dibinden çıkar. Uzun salkım şeklindedirler. Meyvesi, baklaya benzer. Basık silindirimsi, odunsu ve sert kabukludur.
SIRACAOTU (SCROPHUİARİA)
Sıracagiller familyasından; pis kokulu, çok yıllık otsu bir bitkidir. Boğumlu sıracaotu ve köpeksıracaotu en yaygın olan türlerdir.
SERVİ (SELVİ)
Servigiller familyasından; genellikle kış aylarında yaprak dökmeyen bir ağaçtır. Birçok çeşidi vardır. Adi servi 20-30 m kadar boy alabilen, sütun şeklinde bir servi türüdür. Kabukları ince ve düzgün, uzun çatlaklıdır. Yaprakları koyu yeşil renklidir. Sürüngenlerinin ucunda, 3 cm kadar çapında, esmer renkli kozalağı vardır. Dal ve yapraklarından elde edilen uçucu yağın içeriğinde, tanen ve servi kafurusu vardır. Hekimlikte kozalalar kullanılır.
SEMİZOTU (SEMİZEBE)
Semizotugiller familyasından; bir yıllık otsu bir bitkidir. Gövdesi toprak üzerine yatık, yaprakları sapsız ve etlidir. Yenilen kısmı, küçük, yuvarlak yeşil yaprakları ve körpe saplarıdır. C vitamini ve Demir bakımında zengindir. İçeriğinde kuzukulağı asidi bulunduğundan tadı biraz mayhoştur.
SASSAFRAS (BOİS DE SASSAFRAS)
Defnegiller familyasından bir ağaçtır. Biri Amerika’da diğeri de Çin’de olmak üzere iki türü vardır. Köklerinden, lavantacılıkta kullanılan sagrol esansı elde edilir. Kurutularak toz haline getirilen yaprakları baharat olarak kullanılır.
SARMAŞIK (HEDERA)
Sarmaşıkgiller familyasından; tırmanıcı yeşil odunsu bir bitkidir. Meyvesi etli, yuvarlak ve üzümsüdür. Yurdumuzda; adi sarmaşık ve kafkas sarmaşığı olmka üzere 2 çeşidi vardır. Yaprak ve meyvelerinde heederin denilen zehirli bir madde vardır.
SAPARNA (SMİLAX)
Zambakgiller familyasından; tırmanıcı ve dikenli gövdeli, yeşilimsi çiçekli, çok yıllık bir bitkidir. Yaprakları kalp şeklindedir. Çiçekleri şemsiye durumundadır. Kökünde tanen ve saponin bulunur. Birçok türü vardır. Yurdumuzda nemçe saparnası, Anadolu saparnası bulunur.
SALEP (SAHLEP)
Salepgiller familyasından; tel köklü otsu bir bitkidir. Kökünde 2 tane yumru vardır. Gövdesi, dik ve silindirimsidir. Çiçekleri salkım veya başak şeklindedir. Kullanılan yeri köklerindeki yumrularıdır. Yurdumuzda bir çok çeşidi vadır. Salep yumruları müsilaj, glikoz ve uçucu bir yağ taşır.
Meyve/Sebze
Şalgam
Şeftali
Şevketibostan
Sarımsak
Semiz otu
Soğan
Şadok
