Bilindiği gibi Aziz Mahmud Hüdâyî, “mutasavvıf, âlim, şair ve Celvetiye tarikatının kurucusu”dur. Asıl adı Mahmûd’dur. Aslen, Cüneyd-i Bağdâdî Hazretlerinin neslinden olup seyyiddir. 1541 yılında Koçhisar’da doğdu. Bursa’da Muhammed Üftâde’den feyz aldı. 1598 de Üsküdar’da câmi ve dergâh yaptırdı. 1628’de vefât etti. İrşad ve mânevî terbiyesini şiirleriyle de devam ettiren Azîz Mahmûd Hüdâyî Hazretleri, bu sahada da gönülleri tenvîr eden pek tesirli eserler vermiştir. Bugün dahî büyük bir gönül hazzı içinde söylenmekte olan pek çok bestelenmiş şiiri vardır. Bu nedenle Aziz Mahmud Hüdayi en güzel şiirlerini derleyerek anıyoruz. İşte Aziz Mahmud Hüdayi’nin şiirlerin‘den “Divan-ı ilahiyat 107” sözleri…
Hümâ-yı dil karâr etmez
Aceb telvîni var ancak
Görenler Hak cemâlini
Su gibi bî-karâr ancak
Tecellâ Rabbüne’l-Mennân
Lehû fî-külli yevmin şân
Rumûzu eyleyen iz’ân
Ma’ârif ehli yâr ancak
Olup dil derd ile şeydâ
Sivâyı görse nâ-peydâ
Hudâ etmek vücûd i’tâ
Mahall-i iftihâr ancak
Görüp dostun cemâlini
Murâd edin visâlini
Gider varlık cibâlini
Demirden kûhsâr ancak
Hüdâyî feyz-i akdesden
Nasîb alırsa cân ü ten
Olurdu her işin ahsen
Kamuya ol medâr ancak