Bilindiği gibi Aziz Mahmud Hüdâyî, “mutasavvıf, âlim, şair ve Celvetiye tarikatının kurucusu”dur. Asıl adı Mahmûd’dur. Aslen, Cüneyd-i Bağdâdî Hazretlerinin neslinden olup seyyiddir. 1541 yılında Koçhisar’da doğdu. Bursa’da Muhammed Üftâde’den feyz aldı. 1598 de Üsküdar’da câmi ve dergâh yaptırdı. 1628’de vefât etti. İrşad ve mânevî terbiyesini şiirleriyle de devam ettiren Azîz Mahmûd Hüdâyî Hazretleri, bu sahada da gönülleri tenvîr eden pek tesirli eserler vermiştir. Bugün dahî büyük bir gönül hazzı içinde söylenmekte olan pek çok bestelenmiş şiiri vardır. Bu nedenle Aziz Mahmud Hüdayi en güzel şiirlerini derleyerek anıyoruz. İşte Aziz Mahmud Hüdayi’nin şiirlerin‘den “Divan-ı ilahiyat 12” sözleri…
Nefy etmeğe ağyârı
Tevhîd edegör tevhîd
Yoklukla bulup varı
Tevhîd edegör tevhîd
Fırsat ele girmişken
Menzilde oturmuşken
Nevbet sana gelmişken
Tevhîd edegör tevhîd
Şirki süregör gitsin
Sırrında safâ bitsin
Vahdet iline yitsin
Tevhîd edegör tevhîd
Gûş et sözü sâdıkdan
Geç fânî alâyıkdan
Duymağa hakâyıkdan
Tevhîd edegör tevhîd
Bi-çâre Hüdâyî sen
Geç gayrıya bakmakdan
Zevk etmeğe cân ü ten
Tevhîd edegör tevhîd