Bilindiği gibi Aziz Mahmud Hüdâyî, “mutasavvıf, âlim, şair ve Celvetiye tarikatının kurucusu”dur. Asıl adı Mahmûd’dur. Aslen, Cüneyd-i Bağdâdî Hazretlerinin neslinden olup seyyiddir. 1541 yılında Koçhisar’da doğdu. Bursa’da Muhammed Üftâde’den feyz aldı. 1598 de Üsküdar’da câmi ve dergâh yaptırdı. 1628’de vefât etti. İrşad ve mânevî terbiyesini şiirleriyle de devam ettiren Azîz Mahmûd Hüdâyî Hazretleri, bu sahada da gönülleri tenvîr eden pek tesirli eserler vermiştir. Bugün dahî büyük bir gönül hazzı içinde söylenmekte olan pek çok bestelenmiş şiiri vardır. Bu nedenle Aziz Mahmud Hüdayi en güzel şiirlerini derleyerek anıyoruz. İşte Aziz Mahmud Hüdayi’nin şiirlerin‘den “Divan-ı ilahiyat 150” sözleri…
Terkîb olundu çünki hevâ hâk ü nâr ü âb
İnsân-ı kâmil oldu ana ref’ olup hicâb
Hullet ki nârı nûr ede berd ü selâm olur
Âşık ki sâdık ola ana azb olur azâb
Bahr-i atâsı nehr ede haşa ki sâ’ili
Derd-i derûna şâfî iken lutf ile cevâb
Vaslın hevâsına gezer âvâre (ebr ü bâd)
Pervâne şem’-i aşkına (eflâk ü âfitâb)
Kesret tılısmı mâni’ olup genc-i vahdete
Hayretde kaldı hasret ile nice şeyh ü şâb
Ref’ et hicâbı lutf et (enâniyyeti) gider
Gayb-ı hakîkat açıla tâ ola feth-i bâb
Bâkî hayâta ermeğe ihsânın isteriz
Lutf et Hüdâyî bendene yâ Mâlike’r-rikâb