Bilindiği gibi Aziz Mahmud Hüdâyî, “mutasavvıf, âlim, şair ve Celvetiye tarikatının kurucusu”dur. Asıl adı Mahmûd’dur. Aslen, Cüneyd-i Bağdâdî Hazretlerinin neslinden olup seyyiddir. 1541 yılında Koçhisar’da doğdu. Bursa’da Muhammed Üftâde’den feyz aldı. 1598 de Üsküdar’da câmi ve dergâh yaptırdı. 1628’de vefât etti. İrşad ve mânevî terbiyesini şiirleriyle de devam ettiren Azîz Mahmûd Hüdâyî Hazretleri, bu sahada da gönülleri tenvîr eden pek tesirli eserler vermiştir. Bugün dahî büyük bir gönül hazzı içinde söylenmekte olan pek çok bestelenmiş şiiri vardır. Bu nedenle Aziz Mahmud Hüdayi en güzel şiirlerini derleyerek anıyoruz. İşte Aziz Mahmud Hüdayi’nin şiirlerin‘den “Divan-ı ilahiyat 153” sözleri…
Behey bülbül nedir feryâd
Var eyle Hak’dan istimdâd
Hudâyı yâd et olma yâd
Kul ol kim olasın âzâd
Karîn-i nefs-i emmâre
Karîb olur beğim mâre
Çeker ol sâhibin nâre
İşi dâ’im olur ifsâd
Hitâb-ı irci’î erse
Gönül matlûbunu bulsa
Sarây-ı vahdete girse
Olurdu kadr ile a’yâd
Acebdir hikmet-i Mevlâ
Kimi ednâ kimi a’lâ
Kimi Mecnûn kimi Leylâ
Kimi Şîrîn kimi Ferhâd
Hüdâyî yalvar Allâh’a
Yüz ur ol âlî dergâha
Şu kim meyleylemez câha
Dil ü cânı olur âbâd