Bilindiği gibi Aziz Mahmud Hüdâyî, “mutasavvıf, âlim, şair ve Celvetiye tarikatının kurucusu”dur. Asıl adı Mahmûd’dur. Aslen, Cüneyd-i Bağdâdî Hazretlerinin neslinden olup seyyiddir. 1541 yılında Koçhisar’da doğdu. Bursa’da Muhammed Üftâde’den feyz aldı. 1598 de Üsküdar’da câmi ve dergâh yaptırdı. 1628’de vefât etti. İrşad ve mânevî terbiyesini şiirleriyle de devam ettiren Azîz Mahmûd Hüdâyî Hazretleri, bu sahada da gönülleri tenvîr eden pek tesirli eserler vermiştir. Bugün dahî büyük bir gönül hazzı içinde söylenmekte olan pek çok bestelenmiş şiiri vardır. Bu nedenle Aziz Mahmud Hüdayi en güzel şiirlerini derleyerek anıyoruz. İşte Aziz Mahmud Hüdayi’nin şiirlerin‘den “İlahi” sözleri…
Buyruğun tut Rahman’ın, tevhide gel tevhide
Tazelensin imanın, tevhide gel tevhide.
Yaban yerlere bakma, cânın odlara yakma
Her gördüğüne akma, tevhide gel tevhide.
Mâsivâdan gözün yum, ne umarsan Hak’tan um
Gitsin gönülden hümum, tevhide gel tevhide.
Zahirde kalan kişigüç etme âsân işi
Gider gayri teşvişi, tevhide gel tevhide.
Şirki baştan savarsan, Hak bilmeye iversen
Yaradan’ı seversen, tevhide gel tevhide.
Emri yerine getir, erkenden işi bitir
Sıdk ile iman getir, tevhide gel tevhide.
Sen seni ne sanırsın, fâniye dayanırsın
Üş bir gün uyanırsın, tevhide gel tevhide.
Uyanagör gafletten, geç bu fani lezzetten
İç kevser-i vahdetten, tevhide gel tevhide.
Hüdayî’yi gûş eyle, şevke gelip çûş eyle
Bu kevserden nûş eyle, tevhide gel tevhide.
Od:ateş Mâsivâ:Allâh’tan başka her şey
hümum:kederler âsân:kolay teşviş:kargaşa
ivermek:acele etmek sıdk:sadakat üş:elbet
gûş: dinlemek çûş:coşmak nûş:içmek
